اختلال تغذیه ای کودکان
اختلال تغذیه ای کودکان نوعی بیماری روانی است که فرد را به سمت پرخوری یا گرسنگی و دیگر رفتارهای ناسالم تغذیه‌ای سوق می‌دهد.
اختلالات خوردن به آشفتگی قابل ملاحظه در رفتار غذا خوردن گفته می‌شود که ممکن است چاقی و یا لاغری کودک را در بر داشته باشد.
متاسفانه، عدم توازن و نوسان داشتن در وزن، در رشد میزان قابل توجهی از کودکان و نوجوانان تاثیرگذار بوده تاجاییکه زندگی روزمره آنها را دچار بحران کرده و عملکردهای حیاتی بدن را مختل می کند. اغلب الگوهای خوردن بچه‌ها موجب نگرانی‌های والدین در برخی از مراحل رشد‌شان می‌شود.
حدود ۱۰ میلیون نوجوان دچار اختلال در خورد و خوراک، رفتارها و گرایشات غیرعادی مثل بی اشتهایی عصبی می باشند. در اکثر این نوجوانان، اختلال خورد و خوراک از سنین ۱۱ تا ۱۳ سالگی آغاز می شود. این مشکل در میان دختران رواج بیشتری دارد، اما پسران نیز ممکن است دچار آن شوند. البته کمال تاسف است که اکثر قریب به اتفاق این نوجوانان این مشکل خود را ماه ها و حتی سالها از والدینشان مخفی میکنند.
این الگوها معمولا بخشی از مراحل طبیعی رشد کودکان است. در واقع اختلالات خوردن به همان میزان كه با خوردن و غذا سر و كار دارد با دیدگاه منفی فرد از خودش نیز مرتبط می‌باشد. کودکان دچار این اختلال، آمادگی دارند كه خود را نكوهش كنند و فكر كنند بی‌فایده و بی‌ارزشند. این خود پست‌انگاری با نارضایتی در مورد ظاهر، هیكل و اندازه نمود پیدا می‌كند و به نوبه خود به رفتارهای مشكل‌ساز می‌انجامد.
علائم و نشانه های اختلال غذایی در کودکان چیست
برخی از علائم و نشانه‌های اختلال غذایی در کودکان عبارت‌اند از:
۱. کاهش وزن
از دست دادن سریع وزن کودک نشانه وجود یک مشکل است. ممکن است کودک سعی کند، با پوشیدن لباس‌های گشاد، سعی در پنهان کردن کاهش وزن خود داشته باشد.
۲. منزوی شدن
کودک ممکن است تمایلی به مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی نداشته باشد و خود را کنار بکشد.
۳. افراط در ورزش
ممکن است کودک، علی‌رغم لاغر بودن، به ورزش کردن افراطی و بیش از حد بپردازد.
۴. عادات غذایی عجیب
کودک ممکن است به عادت‌های عجیب غذایی مانند اجتناب از غذا خوردن، چک کردن افراطی کالری غذاها، غذا خوردن پنهانی و خوردن مواد غذایی خاص، آن هم به میزان کم، روی بیاورد.
۵. رژیم غذایی سخت
کودک ممکن است، علی‌رغم لاغر بودن، به رژیم‌های غذایی سخت و غیرمجاز رجوع کند.
۶. نگرانی از فرم و ظاهر بدن
کودک ممکن است، به دلیل فرم اندامش، خودش را سرزنش کند.
۷. احتکار یا پنهان کردن غذا
در مواردی که کودک شروع به خرید و نگه‌داری مقدار زیادی غذا می‌کند، امکان دارد اقدام به مخفی کردن غذا و سپس پرخوری کند.
۸. تغییر شخصیت
کودک ممکن است مرتبا رفتار احساسی مانند عصبانیت، تحریک‌پذیری، ناراحتی و اضطراب را بدون هیچ دلیلی به نمایش بگذارد یا رفتارهای بیش‌فعالی مانند تکان دادن پا و مشکل در نشستن را از خود نشان دهد.
اثرات مضر اختلال تغذیه در کودکان چیست
بچه‌ها برای رشد و سلامتی خود به رژیم غذایی متعادل و مغذی نیاز دارند. اختلال تغذیه در کودکان ممکن است مشکلات بسیاری ایجاد کند. در صورتی که کودک در سن رشد خود به طور صحیح غذا نخورد. رشد او کاهش می‌یابد و این موضوع بر قد نیز تاثیرگذار است. غذای ناکافی ممکن است به ارگان‌های اصلی بدن مانند قلب، مغز و کلیه‌ها نیز آسیب برساند.
کودک با عادات غذایی نامناسب و تغذیه ناکافی ممکن است دچار بیماری‌هایی مانند فشار خون پایین، کاهش ضربان قلب، ضربان قلب نامنظم و نازک شدن استخوان‌ها و موها شود. کمبود مواد مغذی در کودکان موجب عدم تعادل الکترولیت، حساسیت به سرما، سردردهای مکرر، عدم تمرکز و سرگیجه می‌شود.
استفراغ مزمن نیز باعث می‌شود اسیده معده به مینای دندان‌ها آسیب برساند. همچنین، باعث التهاب مری و بزرگ شدن غدد بزاقی در دهان نیز می‌شود. اختلال غذایی، همچنین، ممکن است با داشتن اثرات منفی بر شخصیت کودکان، باعث ایجاد نوسانات مداوم در خلق و خو، تحریک‌پذیری و افسردگی شود. اختلال تغذیه دائم در کودکان ممکن است عوارض جدی و مهلکی در پی داشته باشد.
چگونه می توان از ابتلای کودک به اختلال تغذیه ای جلوگیری کرد
سعی کنید در خانه نگرش مثبتی نسبت به انواع غذاها و مواد مغذی ایجاد کنید.
از زدن برچسب‌هایی مانند بد و چاق‌کننده به غذاها خودداری کنید، زیرا باعث می‌شود کودکان، هنگام خوردن آنها، دچار احساس شرمندگی و گناه شوند.
از صحبت کردن درباره رژیم غذایی، خوردن برخی غذاهای خاص و ظاهر بدن در خانه اجتناب کنید تا مبادا، تاثیر نامطلوبی بر ذهن فرزندانتان بگذارد.
هرگز از غذا به عنوان ابزاری برای تنبیه، پاداش یا رشوه استفاده نکنید.
حتما با تمام اعضای خانواده کنار هم غذا بخورید. تمام اعضای خانواده حداقل یک وعده در روز را کنار هم صرف کنند. وعده‌های غذایی خانوادگی برای کودکان ساختار مناسبی فراهم می‌کند و به آنها در درک اهمیت غذا خوردن کمک می‌کند.
سعی کنید، با ایجاد فضای امن در خانواده و ترغیب کودک به بیان احساساتش، از سرکوب شدن احساسات، که موجب مشکلاتی در غذا خوردن می‌شود، جلوگیری کنید.
از احساسات، رفتار، ظاهر بدن، عملکرد و رتبه یا نمره او انتقاد یا قضاوت نکنید. به جای آن، سعی کنید اعتماد به نفس و عزت نفس او را با پذیرش بالای خود تقویت کنید.
به فرزندان خود بیاموزید انواع الگوها و فرم‌های بدن را بپذیرند و خودشان را، به دلیل ظاهر اندام بدن، سرزنش نکنند.
مقایسه کردن کودک خود با سایر کودکان اصلا ایده خوبی نیست. زیرا باعث ایجاد احساسات منفی در فرزندتان می‌شود.
به منظور رشد ذهنی و جسمی کودک، او را برای انجام فعالیت‌های ورزشی تشویق کنید.
تشخیص ابتلا به اختلال غذایی در کودک برای والدین بسیار ناراحت‌کننده است. اما با استفاده از کمک‌های پزشک، متخصص تغذیه و در کنار حمایت خانواده می‌توان این مشکل را بهبود داد.
اگر در این زمینه سوال یا نظری دارید می‌توانید با مشاوران بخش کودک و نوجوان ندای آرامش روان بصورت تلفنی و حضوری در ارتباط باشید.
