آزمون مازهاي پورتئوس

بنام خدا

دستورالعمل آزمون مازهاي پورتئوس

1- آزمايش كودكان كوچكتر از 6 سال با ماز 3 سالگي شروع مي شود.

2- آزمايش كودكان 6 سال يا بزرگتر، جز درمواردي كه احتمالا نقص عقلي وجود داردبا ماز 5 سالگي شروع مي شود.

3-  در مورد كودكان 6 سال يا بزرگتر، ترسو يا كمرو يا افراد روستائي يا درهر موردي كه فهم زبان دستورالعمل آزمون براي آزمودني مشكل باشد مي توان از مازهاي 5 و6 سالگي براي تمرين آزمودنيها استفاده كرد.

4 – در ماز7 سالگي كسي كه جز آزماينده وآزمودني نبايد در اطاق آزمايش باشد  اما در موارد بسيار نادر مثلادرآزمايش بزرگسالان وكودكاني كه بيش از حد كمرو يا مضطرب يا پريشان  هستند ميتوان به يكي از والدين يا دوستان آزمودني اجازه داد كه تا پايان، ،آزمايش در اطاق بماند به شرط اينكه در جايي در اطاق بنشيند كه نتواند حركات آمودني را در موقع آزمايش مشاهده كند. اين فبيل افراد در جريان آزمايش بايد صحبت يا اظهار نظر ننمايند.

5 – آزماينده از همان آغاز آزمايش برگ نمره گذاري را كنار دست خود قرار مي دهد ونتيجه كوشش را در ستون f  يا p يا ملاحظات وارد مي كند تا بتواند در مواقع لازم آزمايش را تكرار يا قطع نمايد.

6- آزماينده قبل از شروع آزمايش بايد كوشش كند كه بين او و آزمودني رابطه مناسبي برقرار شود. اين امر مخصوصا در مواردي مهم است كه آزماينده شخص ناشناسي است يا سمت معلمي نسبت به آزمودني دارد ويا نسبت به آزمودني كاملا غريبه است.

7- در مواقعي كه آزمودني با مداد آشنائي ندارد آزمون مازهاي پورتئوس اجرا نمي گردد.

الف- آزماينده مشخصات آزمودني را برگ نمره گذاري ثبت مي كند، مازها بايد طوري به آزمودني ارائه شود كه شماره آنها مقابل آزمودني قرار بگيرد.

ب- در تمام طول آزمايش آزمودني بايد مطابق دستور رفتاركند واز اظهار نظر اضافي خود داري نمايد.

ج- آزماينده در حاليكه مقابل آزمودني نشسته است با رعايت بند ( ب ) بالا بايد برگه ما زرا طوري با دست خود نگه دارد كه برگ مزبور به هنگام كشيدن  خطوط از طرف آزمودني حركت نكند.

د- آزماينده پس از هركوشش بلافاصله بايد نتيجه را درستونهاي p ( موفق ) يا f  ( ناموفق ) برگ نمره گذاري با گذاشتن علامت (Ð ) در مقابل ماز وكوشش مربوط مشخص كند.

ماز سه سالگي      

آزماينده ماز را  جلوي آزمودني مي گذارد ودرحاليكه خطها را به آزمودني  نشان مي دهد مي گويد درداخل اين خطها دورتا دورطوري با مداد بكش كه به خطها نخورد، خوب نگاه كن، اول من         مي كشم. آزماينده آهسته وبا دقت داخل دو خط از محلي كه پيكان چاپ شده شروع مي كند وادامه مي دهد تا اولين زاويه شكل كمي دور شود. بعد نسخه سفيد ديگري از ماز 3 سالگي را برابر آزمودني قرار مي دهدو مي گويد: حالا تو بكش واو تا اولين زاويه شكل دركشيده خطوط راهنمايي مي كندودر صورت لزوم با دست خود دست او را ياري مي دهد. اگر كودك در كوششهاي اول ودوم خطاي شكل را در بيش از سه نقطه قطع كند آزماينده در پايان كوشش دوم جاهايي را كه آزمودني قطع كرده به او نشان مي دهد و مي گويد مدادت نبايد به اين خطها بخورد. سه كوشش دراين ماز مجاز است وهرگاه آزمودني در يكي ازكوششها خطهاي شكل را در بيش از سه نقطه قطع نكند يك نمره به او تعلق مي گيرد.

ماز 4 سالگي  

آزماينده ماز را جلوي آزمودني مي گذارد ومي گويد: اين هم مثل اولي است آن را طوري بكش كه مدادت به خطها نخورد. اگر كودك در كوششهاي اول ودوم خطهاي شكل را در بيش از سه نقطه قطع كند آزماينده در پايان كوشش دوم جاهايي را كه آزمودني خطها را قطع كرده است نشان مي دهد ومي گويد مدادت نبايد به اين خطها بخورد. سه كوشش درآزمايش با اين ماز مجاز است و اگرآزمودني در يكي از اين كوششها خطهاي شكل را در بيش از سه نقطه قطع نكند يك نمره به او تعلق مي گيرد.

ماز5 سالگي     

آزماينده در حاليكه نسخه اي از ماز 5 سالگي را جلوي آزمودني قرار مي دهد به او مي گويد: اين شكل را نگاه كن مي خواهم از اينجا ( آزماينده درحاليكه نقطه شروع را نشان مي دهد ) بروي وبه اينجا ( آزماينده در حاليكه پيكان خروجي را نشان مي دهد ) برسي. مداد را بگير وراه را طوري با مدادت بكش كه مداد به ديوارها ( آزماينده درحاليكه خط را نشان مي دهد ) نخورد ودقت كن كه داخل راههاي را بسته ( آزماينده نشان مي دهد ) نشوي. راهي را كه وقتي نمي تواني برگردي. مدادت را نبايد از روي كاغذ برداري ولي هر وقت خواستي مي تواني مداد را روي كاغذ نگه داري وشكل را تماشا كني. دوكوشش درآزمايش با اين ماز مجازاست واگر آزمودني در كوشش اول موفق بود يك نمره واگر در كوشش دوم موفق بود نيم نمره به او تعلق مي گيرد.

ماز 6 سالگي  

آزماينده در حاليكه ماز 6 سالگي را در جلوي آزمودني قرار مي دهد مي گويد: خب يكي ديگه. ازاينجا ( آزماينده درحاليكه نقطه شروع را نشان مي دهد ) شروع كن وراه بيرون رفتن را با مدادت بكش. توجه داشته باش كه مدادت نبايد به خطها بخورد و يا اين كه داخل راههاي بسته شوي. دوكوشش دراين آزمايش با اين ماز مجاز است. اگر كودك دركوشش اول موفق باشد، يك نمره ودرصورتي كه دركوشش دوم موفق باشد نيم نمره به او تعلق مي گيرد.

ماز 7 سالگي 

آزمايش بزرگسالان وكودكان 13 سال به بالا كه داراي فهم وشعور عادي بوده ودچار نقص عقلي نيستند با ماز 7 سالگي شروع مي شود. درمورد آزمودنيهايي كه آزمايش آنان با مازهاي سنين پائين شروع شده است نيازي به ارائه دستورالعمل ماز 7 سالگي نيست. هنگام اجراي ماز 7 سالگي آزماينده در حاليكه نسخه اي ازماز 7 سالگي را جلوي آزمودني مي گذارد وبه آزمودني مي گويد: فرض كن كه اين نقشه يك شهر است واين خطهايي را كه در اين شكل مي بيني ديوارهاي ضخيمي هستند كه دردو طرف خيابانهاي اين شهر وجود دارند وتو دراين نقطه شهر هستي ( آزماينده پيكان شروع را نشان مي دهد ) وشروع به قدم زدن مي كني ومي خواهي راهي را پيدا كني كه به اين جا ( آزماينده پيكان خروجي را نشان مي دهد ) برسي. مواظب باش كه به ديوارها يعني خطها نخوري ويا وارد كوچه هاي بن بست نشوي. درصورتي كه وارد كوچه هاي بن بست شوي ويا اينكه به اين خطها بخوري بايد از نو شروع كني هر وقت خواستي مي تواني بدون اين كه مدادت را از روي كاغذ برداري به قسمتهاي مختلف شكل نگاه كني. دوكوشش درآزمايش با اين ماز مجاز است واگر كودك در شكل اول موفق شود يك نمره ودرصورتي كه در كوشش دوم موفق شود نيم نمره به او تعلق مي گيرد.

ماز 8 ، 9 و 10 سالگي

درآغاز اجراي هر يك ازاين مازها آزماينده درحاليكه نسخه ماز مربوط به آن سال را جلوي آزمودني قرار مي دهد فقط نقطه شروع را به آزمودني نشان مي دهد وبه او مي گويد: ازاين نقطه شروع كن راه بيرون رفتن را با مدادت بكش. درهريك ازاين مازها دو كوشش مجازاست واگر آزمودني در كوشش اول موفق بود يك نمره واگر در كوشش دوم موفق بود نيم نمره به او تعلق مي گيرد.

ماز 11 سالگي

آزماينده در حاليكه ماز 11 سالگي را جلو آزمودني قرار مي دهد به او مي گويد: از اين نقطه وسط شروع كن وراه بيرون رفتن را با مداد بكش. دوكوشش با اين ماز مجاز است. اگر كودك در كوشش اول موفق بود يك نمره ودرصورتي كه در كوشش دوم موفق بود نيم نمره به او تعلق مي گيرد.

ماز 12 ، 14 سالگي    

آزماينده در هر يك از اين مازها ضمن ارائه ماز مخصوص هر سال به آزمودني مي گويد: از اين نقطه وسط شروع كن وبا مداد راه بيرون رفتن را بكش. چهار كوشش درهريك ازاين مازها مجاز است ودو نمره براي موفقيت دركوشش اول، 5/1 نمره براي موفقيت دركوشش دوم ويك نمره براي موفقيت در كوشش سوم ونيم نمره براي موفقيت دركوشش چهارم منظور مي شود.

موارد خطا وكوشش نا موفق

• ورود به كوچه هاي بن بست مانند
• تجاوز از خط فرضي دهانه كوجه بن بست مانند
• قطع خطها در بيش از سه نقطه درمازهاي 3 و 4 سالگي خطا محسوب مي شود، ولي در مازهاي سنين بالاتر به شرط آنكه جزء موارد بالاتر نباشد خطا محسوب نمي شود.
• قطع خطا براي رفتن از كوچه اي به كوچه ديگر ماز مانند:
• اگرآزمودني در ماز بخصوصي اظهار كند كه اينجا راه خروجي ندارد ودرهمان موقع مداد خود را بردارد اين كوشش ناموفق محسوب مي شود ولي اگر ضمن اظهار نظر فوق مداد را از روي كاغذ برندارد آزماينده چند ثانيه منتظر بماند، درصورتي كه آزمودني ادامه ندهد بازهم آن كوشش ناموفق محسوب مي شود. اگر آزمودني مداد خود را بدون اشاره به نبودن راه خروجي ازروي كاغذ بردارد خطا محسوب نمي شود. ولي آزماينده فورا مي گويد: كه مداد را از روي كاغذ برندار.

محاسبه نمره آزمودني

همانطوركه قبلا گفته شد آزماينده  در جريان آزمايش بايد ستونها p وf  را پركند. با توجه به علامت(Ð) درستونهاي p  و  f برگ نمره گذاري درستون نمره دور نمره مربوطه دايره مي كشد. مجموع نمره هاي آزمودني با اضافه دو نمره براي سنين سه وچهار، نمره كل او محسوب مي شود، در صورتي كه آزمايش با ماز 5 يا 7 سالگي شروع شده  باشد به ترتيب 4 يا 6 نمره به حاصل جمع نمره هاي آزمودني اضافه مي شود. دربدست آوردن حاصل جمع نمره ها به تكرار ماز سال بخصوص پس ازعدم توفيق آزمودني در ماز سال پيش توجه شود. دراين قبيل موارد كمترين نمره درآزمايش كامل نمره آزمودني درماز آن سال محسوب مي شود.

جدول معادل هوش بهر براي نمره هاي خام در سنين مختلف

برگ نمره گذاري آزمون مازهاي پورتئوس

نام ونام خانوادگي……………………………تاريخ تولد……………….سن………………..جنس………………….

تاريخ اجراي آزمون………………………محل تولد……………………كلاس…………..مدرسه…………………..

نام ونام خانوادگي آزماينده……………………………………