لکنت زبان ، یک اختلال گفتار است که شامل مشکلات مکرر و قابل توجهی با روان و صحبت می‌شود. افرادی که به این اختلال دچار هستند می‌دانند که می‌خواهند چه بگویند، اما در گفتن آن مشکل دارند.
به عنوان مثال، آن‌ها ممکن است یک کلمه، هجا یا صدای صامت یا مصوت را تکرار کنند یا به طور طولانی صحبت کنند. یا ممکن است در مکالمه مکث کنند زیرا به یک کلمه یا صدا مشکل ساز رسیده‌اند.
این اختلال در بین کودکان خردسال به عنوان یک قسمت عادی یادگیری صحبت کردن رایج است. کودکان خردسال ممکن است زمانی لکنت زبان پیدا کنند که توانایی‌های گفتاری و زبانی آن‌ها به اندازه کافی رشد نکرده باشد. بیشتر کودکان این اختلال را پشت سر می‌گذارند.
با این حال، گاهی اوقات این اختلال یک بیماری مزمن است که در بزرگسالی پایدار می‌شود. این نوع لکنت زبان می‌تواند در عزت نفس و تعامل با افراد دیگر تأثیر داشته باشد.
كودكان و بزرگسالانی كه لكنت دارند ممكن است از روش‌های درمانی مانند گفتاردرمانی، استفاده از وسایل الکترونیکی برای بهبود تسلط گفتار یا رفتار درمانی شناختی بهره‌مند شوند.
علائم لکنت زبان
علائم و نشانه‌های این اختلال ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• دشواری در شروع یک کلمه، عبارت یا جمله
• طولانی کردن یک کلمه یا صداها در درون یک کلمه
• تکرار یک صدا، هجا یا کلمه
• سکوت مختصر برای هجا یا کلمات خاص، یا مکث در یک کلمه (کلمه شکسته)
• در صورت پیش بینی مشکل برای حرکت به کلمه اضافی، اضافه کردن کلمات اضافی
• تنش بیش از حد، سفتی یا حرکت صورت یا قسمت بالای بدن برای تولید یک کلمه
• اضطراب صحبت کردن
• توانایی محدود در برقراری ارتباط موثر
مشکلات گفتاری لکنت زبان:
• چشم سریع چشمک می‌زند
• لرزش لب یا فک
• تیک صورت
• پرش‌های سر
• مشت‌های گره خورده
این اختلال ممکن است وقتی فرد هیجان زده، خسته یا تحت استرس باشد یا هنگام احساس خودآگاهی، عجله یا تحت فشار قرار گیرد، بدتر شود.
موقعیت‌هایی مانند صحبت کردن در مقابل یک گروه یا صحبت کردن از طریق تلفن می‌تواند به خصوص برای افرادی که لکنت زبان دارند دشوار باشد.
با این حال، بیشتر افرادی که لکنت زبان دارند می‌توانند زمانی که با خودشان صحبت می‌کنند بدون این اختلال حرف بزنند و وقتی که با شخص دیگری آواز خوانده یا صحبت می‌کنند.
چه زمانی باید با پزشک یا آسیب شناس گفتاری صحبت کنید
برای کودکان بین 2 تا 5 سال معمول است که دوره‌هایی را پشت سر بگذارند که ممکن است دچار لکنت شوند. برای بیشتر کودکان، این بخشی از یادگیری صحبت کردن است و به خودی خود بهتر می‌شود.
در صورت ادامه‌ی این علائم پزشک خود را در جریان بگذارید:
• بیش از شش ماه طول می‌کشد
• با سایر مشکلات گفتاری یا زبانی رخ می‌دهد
• با بزرگ شدن کودک مکرر می‌شود یا ادامه می‌یابد
• با سفت شدن عضلات یا به طرز واضح در صحبت کردن مشکل دارد
• بر توانایی برقراری ارتباط موثر در مدرسه، محل کار یا تعامل اجتماعی تأثیر می‌گذارد
• باعث اضطراب یا مشکلات عاطفی مانند ترس یا جلوگیری از موقعیت‌هایی در هنگام صحبت کردن می‌شود
علل لکنت زبان
محققان همچنان به بررسی علل اساسی لکنت زبان می‌پردازند. ترکیبی از عوامل ممکن است درگیر باشد. علل احتمالی لکنت زبان عبارتند از:
• ناهنجاری‌ها در کنترل موتور گفتار: برخی شواهد نشان می‌دهد که ممکن است ناهنجاری‌هایی در کنترل موتور گفتار مانند زمان بندی، هماهنگی حسی و حرکتی درگیر باشد.
• ژنتیک: لکنت زبان در خانواده‌ها ممکن است ارثی باشد. به نظر می‌رسد لکنت زبان می‌تواند ناشی از ناهنجاری‌های ارثی (ژنتیکی) باشد.
لکنت زبان ناشی از علل دیگر است
تسلط بر گفتار می‌تواند از علل دیگری غیر از این اختلال باشد. سکته مغزی، آسیب دیدگی مغزی یا سایر اختلالات مغزی می‌تواند باعث کند شدن گفتار شود یا مکث یا صداهای مکرر (لکنت عصبی) داشته باشد.
تسلط بر گفتار نیز می‌تواند در زمینه پریشانی عاطفی مختل شود.
گویندگانی که لکنت ندارند ممکن است هنگام عصبی بودن یا فشار آوردن دچار این اختلال شوند.
مشکلات گفتاری که پس از یک ضربه روحی و روانی ظاهر می‌شوند (لکنت روانی) بسیار نادر و یکسان با لکنت زبان نیست.
عوامل خطرناک
آقایان نسبت به بانوان بیشتر به این اختلال دچار می‌شوند. عواملی که خطر لکنت زبان را افزایش می‌دهد عبارتند از:
• تاخیر در رشد کودک: کودکانی که دچار تاخیر در رشد و یا مشکلات گفتاری هستند، احتمالاً به لکنت مبتلا هستند.
• داشتن خویشاوندانی که لکنت دارند: لکنت زبان در خانواده‌ها ژنتیکی است.
• فشار: استرس در خانواده، انتظارات والدین یا انواع دیگری از فشارها می‌تواند لکنت زبان موجود را بدتر کند.
عوارض
عوارضات این اختلال:
• صحبت نکردن یا جلوگیری از موقعیت‌هایی که به صحبت نیاز دارند
• از دست دادن مشارکت اجتماعی، مدرسه یا کار و موفقیت
• از صحبت کردن مضطرب هستند
• مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند
• ارتباط برقرار کردن با دیگران
• عزت نفس پایین
شما می‌توانید در کلینیک کودک و نوجوان ندای آرامش روان این اختلال را پیگیری کنید.