پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ که فرم 47سؤالی آن توسط اولسون(1998)، تهیه شد شامل 12 مقیاس است که عبارتند از: پاسخ قراردادی، رضایت زناشویی ، مسایل شخصیتی، ارتباط زناشویی ، حل تعارض، نظارت مالی، فعالیت های مربوط به اوقات فراغت، روابط جنسی، ازدواج وفرزندان، بستگان ودوستان، نقش های مساوات طلبی وجهت گیری عقیدتی ساخته شده است. این ابزار به صورت پنج گزینه ای (که در اصل یک نگرش سنج از نوع لیکرت است) درنظرگرفته شده است (کاملا موافق ، موافق ، نه موافق ونه مخالف ، مخالف ، کاملا مخالف) ، که به هریک ازیک تا پنج امتیاز داده می شود.
3-4-2-1 پایایی پرسش نامه انریچ
ضریب آلفای «پرسش نامه انریچ» درگزارش اولسون،فورینرو دراکمن (1989)، برای خرده مقیاس های تحریف آرمانی ،رضایت زناشویی، مسایل شخصیتی ، ارتباط ،حل تعارض ، مدیریت مالی، فعالیت های اوقات فراغت ،رابطه جنسی ، فرزندان وفرزندپروری، خانواده ودوستان، نقش های مساوات طلبی به ترتیب از این قرار است : 9/. ،81/. ، 73/. ، 68/. ، 75/. ، 74/. ، 76/. ، 48/. ، 77/. ، 72/.،
71/. . ضریب آلفای خرده مقیاس های انریچ درچندین تحقیق متفاوت از68/. (برای نقش های مساوات طلبی) تا 86/.(برای رضایت زناشویی) با میانگین 79/. بوده است. اعتبار بازآزمایی پرسش نامه در فاصله ی 4هفته بین 77/. (برای فعالیت های اوقات فراغت ) تا 92/. (برای روابط جنسی وتحریف آرمانی ) با میانگین 86/. بوده است. درکشورما اولین بار سلیمانیان (1373)، همبستگی درونی آزمون رابرای فرم بلند 93/. وبرای فرم کوتاه 95/. محاسبه وگزارش کرده است .
میرخشتی(1375)، در پژوهشی با عنوان « بررسی میان رضایت از زندگی زناشویی وسلامت روان » ضریب آلفای کرونباخ که نشان دهنده اعتبار وثبات وهمسانی درونی تست است رابر روی 60 نفر از افراد نمونه انجام داده است که ضریب آلفای کرونباخ 92/. به دست آمده است که نشان دهنده ضریب بالایی است.
دریک پژوهش مهدویان (1376)،درکارروی اعتبار آزمون انریچ با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون وبا روش بازآزمایی ، به فاصله یک هفته (برای مردان 937/. وبرای زنان944/. وبرای مردان و زنان 94/.)، به دست آوردند. این ضرایب برای خرده مقیاس های تحریف آرمانی ، رضایت زناشویی ، مسایل شخصیتی ، ارتباط ، حل تعارض ، مدیریت مالی ، فعالیت های اوقات فراغت ، رابطه ی جنسی ، فرزندان وفرزندپروری ، خانواده ودوستان ، نقش های مساوات طلبی ، وجهت گیری مذهبی گروه زنان ومردان به ترتیب از این قرار است: 72/. ، 85/. ، 76/. ، 76/. ، 76/. ، 81/. ، 63/. ، 69/. ، 87/. ، 69/. ، 62/. ، 73/. به دست آمده است. دراین پژوهش پایایی به دست آمده با استفاده از روش آلفای کرونباخ 95/. بود.
سلیمانیان(1373)، در پژوهشی تحت عنوان «بررسی تفکرات غیرمنطقی برنارضایتی زناشویی»در باره روایی این پرسش نامه اظهار می دارد که برای استفاده در تحقیق ابتدا پرسش نامه ترجمه گردید . پس ازترجمه سؤالات به رؤیت متخصصین روان شناسی رسید وروایی محتوایی پرسش نامه مورد تأیید قرارگرفت.درمرحله بعد پرسش نامه برروی یک گروه 11نفری اجرا گردید وضریب اعتبارآن ازطریق ضریب آلفا محاسبه شد که عدد93/. به دست آمد. با توجه به مقدار زیاد سؤالات که موجب خستگی آزمودنی ها می شد تصمیم گرفته شد فرم کوتاهی ازآن تهیه شود. به این ترتیب که ابتدا همبستگی هریک از سؤالات با کل پرسش نامه از طریق ضریب همبستگی محاسبه گردید. سپس سؤالاتی که از همبستگی نسبتا بالایی برخوردار بودند انتخاب شدند. این انتخاب به طور مساوی از مقیاس های مختلف پرسش نامه صورت گرفت وبه این ترتیب در مجموع 47 سؤال انتخاب شد ومجددا ضریب اعتبار فرم 47 سؤالی بر روی یک گروه 11نفری با استفاده ازضریب آلفا محاسبه گردید که ضریب اعتبار 95/. به دست آمد . پس از بررسی ومطالعه اصل پرسش نامه وطریق محاسبه اعتبار و روایی آن ، روش مذکور از نظر استاد راهنما تأیید شد واز آن جهت برآورد میزان رضایت زناشویی استفاده شد .میرخشتی(1375)، درپژوهشی با عنوان «بررسی رابطه میان رضایت از زندگی زناشویی وسلامت روان» نیز درباره ی روایی این پرسش نامه چنین می نویسد:« دراین پژوهش سؤالات پرسش نامه پربارسازی مجددا ترجمه گردید. تعدادی ازسؤالات نامفهوم وناهماهنگ با فرهنگ ایرانی با راهنمایی ومشورت استاد راهنما حذف شد . نهایتا 47 سؤال ازپرسش نامه انتخاب گردید . پرسش نامه ها بر روی یک گرئه 30 نفری به طورآزمایشی اجرا شد . بعضی سؤالات نامفهوم بود که اصلاحاتی بر روی آن ها به عمل آمد و روایی محتوایی آن به تأیید نهایی استادان راهنما ومشاور رسید.
ضریب همبستگی « پرسش نامه انریچ » با مقیاس های رضایت خانوادگی از41/. تا 60/. ، با مقیاس های رضایت اززندگی از32/. تا 41/. است که نشانه ی روایی سازه است . کلیه خرده مقیاس های «پرسش نامه انریچ» زوج های راضی وناراضی را متمایز می کنند واین نشان می دهد که پرسش نامه از روایی ملاک خوبی برخوردار است.
3-4-2-3 شیوه نمره گذاری پرسش نامه انریچ
نمره گذاری مقیاس به دوروش انجام می شود:
1-نمره رضایت کلی از روابط زناشویی: برای این منظور نمرات فرد درتمامی 47 ماده مطابق امتیازات در(جدواول شماره 1)، در داخل پرسش نامه یعنی سؤالات 9،7،5،3،2،1،29،28،27،26،25،17،10، 33،34،36 ،44، به این شیوه (کاملا موافقم نمره 5 وکاملا مخالفم نمره 1 ) داده می شود وسؤالات 15، 14،13،12،11،8،6،4،42،41،40،39،38،37،35،32،31،30،24،23،22،21،20،19،18،16،47،46،45، به این شیوه یعنی (به گزینه کاملا موافقم نمره 1 وکاملا مخالفم نمره 5 ) داده می شود ونمره47 سؤال را با هم جمع می کنیم ویک نمره خام به دست می آید وبرای تبدیل آن به نمره استاندارد وتفسیر وضعیت رضایت زناشویی کافی است.
دراین مقیاس تجزیه وتحلیل براساس نمرات خام انجام می گیرد ونمره بالا نشان دهنده رضایت بالاتر است.
پرسش نامه رضایت زناشویی انریچENRICH
این پرسش نامه شامل جملاتی در باره جنبه های مختلف زندگی شماست که ممکن است با آن موافق یا مخالف باشید .ابتدا هر جمله را با دقت بخوانید وسپس میزان موافقت یا مخالفت خود را با هریک از جمله ها ی زیر مشخص کنید .توجه داشته باشید جواب صحیح یا غلط وجود ندارد . سعی نمایید حتی الامکان از پاسخ به مورد «نه موافق ونه مخالف »خودداری کنید . فقط وقتی این مورد را علامت بزنید که در موافق یا مخالف بودن خود نسبت به یک جمله کاملا شک .تردید داشته
باشید.
| ردیف | سؤال | کاملاً موافقم | موافقم | نه موافق نه مخالف | مخالفم
|
کاملا مخالفم |
| 1 | من وهمسرم یک دیگر را کاملا درک می کنیم . | |||||
| 2 | همسرم خلق وخوی مرا درک می کند وبا آن سازگاری دارد | |||||
| 3 | هرگز حتی برای یک لحظه از رابطه با همسرم تأسف نخورده ام. | |||||
| 4 | از ویژگی های شخصیتی وعادات شخصی همسرم راضی نیستم . | |||||
| 5 | از این که در زندگی مشترکمان مسؤلیت های خود را خوب ایفا می کنیم ، خوشحالیم. |
|
||||
| 6 | روابطم با همسرم رضایت بخش نیست واحساس می کنم وی مرا درک نمی کند . | |||||
| 7 | از نحوه تصمیم گیری ها در مورد چگونگی حل وفصل اختلافات بسیار خشنود هستم . |
|
|
|
||
| 8 | از وضعیت اقتصادی خانواده ونیز شیوه تصمیم گیری های مربوط به آن راضی نیستم . | |||||
| 9 | ازنحوه برنامه ریزی برای اوقات فراعت ونیز صرف اوقات فراغت در کنار همسرم بسیار خشنود هستم . | |||||
| 10 | از نحوه ابراز عشق واحساسات ونیز رابطه جنسی با همسرم بسیار خشنود هستم . |
|
||||
| 11 | از نحوه ایفای نقش و مسؤلیت خود وهمسرم به عنوان «والدین» راضی نیستم. | |||||
| 12 | گاهی اوقات همسرم قابل اعتماد نیست وهمیشه خط مشی خود را دنبال می کند. | |||||
| 13 | همسرم گاهی اوقات حرف هایی می زند که باعث تحقیر می شود. | |||||
| 14 | هنگام درمیان گذاشتن مشکلات با همسرم معمولا فکر می کنم که او مرا درک نمی کند . | |||||
| 15 | در تصمیم گیری های مالی مشکل داریم. | |||||
| 16 | از اینکه نمی توانم بدون اجازه همسرم پول خرج کنم باعث آزارم می شود. | |||||
| 17 | تا زمانی که همسرم در کنارم نباشد به من خوش نمی گذرد. | |||||
| 18 | از اینکه همسرم نزدیکی را به صورت غیر منصفانه قبول یا رد کند ناراحت می شوم. | |||||
| 19 | اختلاف نظر راجع به اینکه تاچه اندازه باید به فرزندانمان برسیم برای ما به صورت مشکلی در آمده است. | |||||
| 20 | من احساس می کنم والدینمان مشکلاتی را در زندگی زناشویی ما بوجود می آورند. | |||||
| 21 | من وهمسرم در اینکه پگونه به اعتقادات مذهبی مان عمل کنیم اختلاف نظر داریم. | |||||
| 22 | گاهی اوقات همسرم خیلی کله شق است. | |||||
| 23 | گاهی اوقات می ترسم نیاز خود را از همسرم درخواست کنم . | |||||
| 24 | گاهی اوقات در باره ی مسایل جزئی، حروبحث های جدی داریم . | |||||
| 25 | از نحوه تصمیم گیری راجع به میزان پس انئازمان بسیار راضی هستم. | |||||
| 26 | به نظر می رسد من وهمسرم به مهمانی ها وفعالیت های اجتماعی یکسانی علاقمند هستیم. | |||||
| 27 | از میزان ابراز عشق ومحبت (پیش از نزدیکی) از سوی همسرم راضی هستم. | |||||
| 28 | من وهمسرم در چگونگی کنترل رفتار فرزندانمان توافق داریم. | |||||
| 29 | ما به قدر کافی با اقوام ودوستانمان وقت صرف می کنیم. | |||||
| 30 | من معتقدم که در زندگی زناشویی مان دچار اختلاف عقیدتی هستیم. | |||||
| 31 | دیرآمدن همسرم به منزل مرا آزار می دهد. | |||||
| 32 | ای کاش همسرم بیش تر مایل بود مرا شریک احساساتش کند. | |||||
| 33 | برای اجتناب از درگیری همسرم دست به هر کاری می زنم. | |||||
| 34 | من وهمسرم هر دو از بدی های اصلی اطلاع داریم ودر نتیجه آن ها برای ما مشکل جدی به شمار نمی آیند. | |||||
| 35 | تصور نمی کنم همسرم برای تفریح وگذراندن اوقات بیکاری اش همراه من فرصت یا توان کافی داشته باشد. | |||||
| 36 | ما به دنبال یافتن راه هایی هستیم تا از طربق آن بتوانیم روابط جنسی مان را جالب تر ولذت بخش تر سازیم. | |||||
| 37 | به نظر می رسد که بچه ها علت اصلی ایجاد مشکلات در روابط ما هستند. | |||||
| 38 | از این که وقتم را با بعضی از بستگان همسرم صرف کنم لذت نمی برم. | |||||
| 39 | من وهمسرم در باره بعضی از آموخته های مذهبی مان توافق نداریم. | |||||
| 40 | گاهی اوقات همسرم خیلی مستبد است . | |||||
| 41 | گاهی اوقات باور کرده تمام حرف های همسرم برایم مشکل است . | |||||
| 42 | گاهی اوقات فکر می کنم کشمکش های بین من وهمسرم هم چنان ادامه دارد و پایان نخواهد یافت. | |||||
| 43 | از این که همسرم علایق وسرگرمی های شخصی کافی ندارد نگران هستم. | |||||
| 44 | هنگام صحبت راجع به مسایل جنسی با همسرم کاملا احساس راحتی می کنم. | |||||
| 45 | از زمانی که صاحب فرزند شده ایم به عنوان یک زوج برای با هم بودن بندرت فرصت کافی داریم. | |||||
| 46 | همسرم زیادی وقتش را با دوستان واقوامش می گذراند. | |||||
| 47 | من وهمسرم به خاطر اعتقادات مذهبی مان احساس محدودیت می کنیم . |