الگو های ارتباطی خانواده

چفی،مک لئودو اتکین(1971،به نقل از الوده و اشرادر ،1998)در زمینه چگو نگی شل گیری ارتباط های خانوادگی به دو گونه جهت گیری:گفت و شنود و همنوایی اشاره کرده اند.
ترکیب دو نوع جهت گیری یاد شده چهار نوع خانواده را پدید می آوردکه عبارتند از:
الف)خانواده های توافق کننده:
که گفت و شنود و همنوایی بلایی دارند.در چنین خانواده هایی از یک سو علاقه به ارتباط های باز و کشف باور های تازه و از سوی دیگر حفظ سلسله مراتب موجود،اهمیت دارد.پدر و مادر ضمن علاقه فراوان به فرزندان و اظهار نظراتشان،خودشان تصمیم گیرنده نهایی خانواده به شمار می روند (کوئرنر و فیتزپاتریک،a 2002؛کوئرنرو فیتزپاتریک،b 2002).فرزندان این خانواده ها یاد می گیرند ککه برای گفت و شنود های خانواده ارزش قایل باشند و ارزش ها و عقاید والدین خود را به کار بندد
(فیتزپاتری،2004).
ب)خانواده های کثرت گرا
که گفت و شنود بالا و همنوایی کم دارند.موضوعات به صورت بازو سر گشاده مطرح می شوند و همه اعضای خانواده در گفتگو ها شرکت دارند.پدر و مادر ضرورتی برای کنترل فرزندان یا تصمیم گیری در مورد آنها نمی بینند،گرایش به پذیرش باورهای فرزندان خود دارند و اجازه می دهند به طور برابر در تصمیم گیری های خانواده شرکت داشته باشند(کوئر نر،و فیتزپاتریک،a2002).فرزندان در این خانواده ها ضمن احترام به دیدگاه های پدر و مادر،مستقل و خود مختار هستند(فیتزپاتریک،2004)
پ)خانواده های محافظت کننده:
که گفت و شنود کم و همنوایی بالایی دارند.در این خانواده ها بر پیروی از مرجع قدرت(پدر و مادر)تأکید می شود و به تفکر،خرد ورزی و ارتباطات باز اهمیت چندانی داده نمی شود.پدر و مادر بر این باورند که آنها باید برای خانواده و فرزندانشان تصمیم بگیرند و دلیلی نمی بینند در زمینه تصمیمات خود به فرزندانشان توضیح دهند (کوئر نر و فیتز پاتریک،b 2002).
ت)خانواده های بی قید:
که گفت و شنود و همنوایی پایینی دارند.میزان تعاملات میان اعضای خانواده کم است و معمولاً درباره شمار محدودی از موضوع ها گفتگو می شود.پدر و مادر در این خانواده ها بر این باورند که همۀ اعضای خانواده باید توانایی تصمیم گیری داشته باشند،اما بر خلاف خانواده های کثرت گرا به تصمیم های فرزندان خود و بر قراری ارتباط و گفتگوبا آنها علاقه ای نشان نمی دهند (کوئرنرو فیتزپاتریک،a2002).در شکل 1،چگونگی تعامل این دو بعد، و الگو های ارتباطی ناشی از آن نشان داده شده است.
هانگ (1999)در پژوهش گسترده ای پیامدهای شخصیتی الگو های ارتباطی (عزت نفس ،خود افشایی،خود پایی،میل کنترل،مطلوبیت اجتماعی،کمرویی،جامعه پذیری)یاد شده را بررسی نمود و نشان د اد که بعد گفت و شنود ،دارای پیامد های مثبت و بعد همنوایی در بیشتر موارد پیامد های منفی به دنبال داشته است.در پژوهش های دیگری نیز بعد گفت و شنود با عزت نفس و حمایت اجتماعی رابطه مثبت (کوئرنرو ماکی،2004)و با اضطراب و افسردگی رابطه منفی (گودیکانستو نیشیدا ،2001؛ویتنگل و هولت،1998؛لند من-پیترزو همکاران،2005؛ساراسون،لوبن،باشامو سارسون،1983؛کورش نیا ،1385)و از سوی دیگر بعد همنوایی با اضطراب رابطه مثبت (سارسون و همکاران،1983،کورش نیا،1385و با عزت نفس و حمایت اجتماعی رابطه منفی (کوئرنرو ماکی،2004؛اسمیت ،تریاندیسو سواین،1965)نشان داده اند.در نهایت،تأثیر ارتباطات و حمایت اجتماعی بر شادمانی در برخی پژوهش ها مورد تأیید قرار گرفته است(کوپر،او کاموراو گورکا،1992؛لوو شیح،1997).در پژوهش حاضر با الهام از مدل شلدون و لیبومیرسکی(2004)تأثیر الگو های ارتباطی خانواده،به عنوان عامل “شرایط”،بر شادی بررسی شد.از آن جا که در زمینه تأثیر الگو های ارتباطی خانواده بر شادی بررسی های اندکی انجام شده،این پژوهش با هدف مقایسه میزان شادی در انواع الگو هایی که سو گیری گفت و شنود بالا دارند)،محافظت کننده و بی قید(به عنوان الگو هایی که سو گیری همنوایی بالایی دارند)بود.