پرسشنامه دلبستگي بزرگسالان هازن و شيور
در اين پژوهش سبک دلبستگي به والدين براساس پاسخگويي به پرسشنامه هازن و شيور (1987)؛ به نقل از وفاييان، 1385) مشخص شده است. افراد با توجه به طيف ليکرت از (1 خيلي کم) تا (5 خيلي زياد) که براي هر سؤال قرار داده شده است به سؤالات جواب ميدهند اين پرسشنامه داراي 15 سؤال است که پنج ماده پرسشنامه مربوط به سبک دلبستگي ايمن، پنج ماده مربوط به سبک دلبستگي ناايمن/ اجتنابي و پنج ماده مربوط به سبک دلبستگي ناايمن/ دوسوگرا ميباشد و از آزمودني خواسته شد که گزينههايي را انتخاب کند که سبک مشخص آن را در روابط نزديک بهتر توصيف ميکند و خردهمقياسي که آزمودني نمره بالاتري در آن کسب نمايد به عنوان سبک دلبستگي فرد لحاظ ميشود.
جدول (3-4) مشخصات پرسشنامه سبک دلبستگي
خرده مقياس | تعداد سؤال | سؤالات مربوطه |
اجتنابي | 5 | 5-1 |
ايمن | 5 | 10-6 |
دوسوگرا | 5 | 15-11 |
3-4-2-1 پايايي پرسشنامه سبک دلبستگي
هازن و شيور (1987) پايايي بازآزمايي کل اين پرسشنامه را 81/0 و پايايي با آلفاي کرونباخ را 87/0 بدست آوردند. کوليتز و ريد همچنين پايايي را با استفاده از روش آلفاي کرونباخ 79/0 به دست آوردند و علاوه بر اين خالديان (1389) نيز در پژوهشي پرسشنامه را بر روي يک نمونه 60 نفري اجرا کرد و آلفاي کرونباخ را 82/0 به دست آورد که مقدار قابل قبولي ميباشد.
پايايي اين پرسشنامه در پژوهش حاضر با اجراي پرسشنامه بر روي 30 نفر از دانشجويان با آلفاي کرونباخ 88/ 0 به دست آمد که به تفکيک خرده مقياسها در جدول (3-6) گزارش داده شده است.
علاوه بر اين در پژوهش پاکدامن (؛ 1387؛ به نقل از وفائيان، 1385) نيز پايايي توسط آزمون مجدد روي يک نمونه 100 نفري (50 نفر دختر، 50 نفر پسر) با فاصله زماني يک ماه به ترتيب براي دلبستگي ناايمن/دوسوگرا، ناايمن/اجتنابي و ايمن برابر 72/0، 56/0 و 37/0 گزارش داده است.
جدول (3-5) همساني دروني پرسشنامه سبک دلبستگي به روش آلفاي کرونباخ
خرده مقياس | اجتنابي | ايمن | دوسوگرا | کل |
آلفاي کرونباخ | 75/0 | 76/0 | 82/0 | 88/0 |
3-4-2-2 روايي پرسشنامه سبک دلبستگي
تحليل عاملي پرسشنامه هازن و شيور (1987) توسط کوليتز و ريد به استخراج سه عامل عمده منجر شد که توسط پژوهشگران به عنوان ظرفيت پيوستن به روابط صميمي و نزديک تفسير ميشود. هازن و شيور روايي محتوايي و ملاکي را خوب گزارش نمودند و روايي سازه آن را در حد بسيار مطلوب گزارش دادهاند همچنين رحميان (1383؛ به نقل از وفائيان، 1385) روايي همزمان اين پرسش نامه را با مصاحبه ساختاريافته ماين براي دلبستگي بزرگسالان به ترتيب، ايمن (79/.)، ناايمن اجتنابي (84/.) و ناايمن دوسوگرا (87/.) گزارش داده است.
پرسشنامه سبك دلبستگي
لطفاً جملات زير را به دقت بخوانيد و به يکي از پنج گزينه که به بهترين وجه ممکن ميزان موافقت شما را به عبارت مورد نظر بيان ميکند با درج علامت (*) مشخص نماييد.
عبارت | خیلی زیاد | زیاد | متوسط | کم | خیلی کم |
1- به سختي قادرم به ديگران دلبسته شوم. | |||||
2- به سختي قادرم به ديگران اعتماد كنم. | |||||
3- از نزديك شدن به ديگران ناراحت ميشوم. | |||||
4- نزديك شدن زياد ديگران به من ناراحتم ميكند. | |||||
5- وقتي به تعامل با ديگران نياز دارم آنها قابل دسترس نيستند. | |||||
6- از دلبسته شدن به ديگران خوشحال ميشوم. | |||||
7- وقتي به تعامل با ديگران نياز دارم، آنها در دسترسم هستند. | |||||
8- از طرد شدن توسط ديگران نگران نيستم. | |||||
9- به آساني با ديگران صميمي ميشوم. | |||||
10- از اينكه ديگران به من دلبسته باشند خوشحال ميشوم. | |||||
11- از اينكه بتوانم به ديگران دلبسته شوم مطمئن نيستم. | |||||
12- از اينكه نزديكان و ديگران مرا دوست ندارند نگران هستم. | |||||
13- من رابطه صميمي با ديگران را دوست دارم، ولي ديگران به اين رابطه تمايلي ندارند. | |||||
14- از اينكه نزديكان و ديگران تمايلي ندارند با من باشند، نگران هستم. | |||||
15- تمايل دارم با افراد ديگري ارتباط داشته باشم. |
وفائيان، م. (1385). بررسي رابطه سبک دلبستگي با مهارتهاي اجتماعي دانشآموزان دوره پيش دانشگاهي شهر يزد. پاياننامه کارشناسي ارشد روانشناسي دانشگاه اصفهان.
مقیاس دلبستگی بزرگسالان که با استفاده از مواد آزمون دلبستگی هازن و شیور ساخته شده و در مورد دانشجویان دانشگاه تهران هنجاریابی شده است، یک آزمون 15 سوالی است و سه سبک دلبستگی ایمن، اجتنابی و دو سوگرا را در مقیاس 5 درجه ای لیکرت(کاملا مخالفم1، مخافم 2، نظری ندارم 3، موافقم 4، کاملا موافقم5) می سنجد. سوالات مربوط به سبک اجتنابی 1-2-3-4-5؛ سبک ایمن 6-7-8-9-10؛ وسبک دوسوگرا 11-12-13-14-15 است. حداقل و حداکثر نمره آزمودنی در خرده مقیاسهای آزمون به ترتیب 5 و 25 خواهد بود. ضریب آلفای کرونباخ(پایایی) پرسشهای خرده مقیاسهای ایمن، اجتنابی و دو سوگرا در مورد یک نمونه دانشجویی(1480 نفر شامل 860 دختر و 620 پسر) برای کل آزمودنیها به ترتیب 86/0 ، 84/0 ، 85/0 (برای دانشجویان دختر 86/0، 83/0، 84/0 و برای دانشجویان پسر 84/0، 85/0 و 86/0 ) محاسبه شد که نشانه همسانی درونی خوب مقیاس دلبستگی بزرگسال است. ضرایب توافق کندال(روایی) برای سبکهای دلبستگی ایمن ،اجتنابی و دو سوگرا به ترتیب 80/0 ،61/0 و 75/0 محاسبه شد.
منبع:حاتمی ورزنه، ابوالفضل(1389).بررسی نقش واسطه ای سبک دلبستگی در رابطه بین سبک فرزند پروری و تعهد زناشویی در دانشجویان متاهل دانشگاه علامه طباطبایی. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه علامه طباطبایی، استاد راهنما: خانم دکتر معصومه اسمعیلی