پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی
هدف: تفکیک دانش آموزان دبیرستانی با سازگاری خوب (از نظر حوزه های سازگاری عاطفی، اجتماعی و آموزشی) از دانش آموزان با سازگاری ضعیف
ردیف | سوالات | بله | خیر |
1 | آیا همیشه از چیزی در مدرسه خودتان، می ترسید؟ | ||
2 | آیا از ملاقات کردن با همکلاسی هایتان دوری می کنید؟ | ||
3 | آیا آن چه را که خوانده اید، به زودی فراموش می کنید؟ | ||
4 | فرض کنید همکلاسی هایتان ندانسته کار غیر عاقلانه ای را انجام بدهند. در این صورت آیا فورا با آن ها اوقات تلخی می کنید؟ | ||
5 | آیا کمرو هستید؟ | ||
6 | آیا از امتحان می ترسید؟ | ||
7 | آیا به خاطر اشتباهاتتان ، نگران سرزش معلمتان هستید؟ | ||
8 | وقتی که موضوعی را درک نمی کنید، آیا در سوال کردن تردید دارید؟ | ||
9 | آیا فهمیدن درسهایی که در کلاس تدریس می شود، برای شما مشکل است؟ | ||
10 | آیا نسبت به دوستانی که معلم تان زیادی از آن ها قدردانی می کند، حسادت می ورزید؟ | ||
11 | زمانی که تعدادی از معلمان شما با هم هستند، آیا بدون هیچ ناراحتی پیش ان ها می روید؟ | ||
12 | آیا می توانید از درس هایی که در کلاس تدریس می شود، به درستی یادداشت بردارید؟ | ||
13 | آیا نسبت به همکلاسیهایی که فکر می کنید بهتر از شما هستند، غبطه می خورید؟ | ||
14 | آیا گاهی اوقات احساس می کنید که گویی در مدرسه دوستی ندارید؟ | ||
15 | آیا موقع تدریس، در کلاستان خمیازه می کشید؟ | ||
16 | وقتی متوجه می شوید چند دانش آموز با هم حرف می زنند، آیا فکر می کنید از شما بدگویی می کنند؟ | ||
17 | آیا به راحتی می توانید با هر شخصی دوست شوید؟ | ||
18 | آیا از روش تدریس معلمتان در مدرسه راضی هستید؟ | ||
19 | وقتی از شما نمی خواهند در هیچ یک از برنامه های مدرسه تان شرکت کنید، آیا عصبانیت خود را نسبت به دیگران اظهار می دارید؟ | ||
20 | وقتی تعدادی دانش آموز با هم حرف می زنند، آیا آزادانه به آنها می پیوندید؟ | ||
21 | آیا فکر می کنید معلمان مدرسه توجهی به مسائل شما ندارند؟ | ||
22 | آیا در مدرسه غمگین و پریشان هستید؟ | ||
23 | آیا پیوستن به همکلایس ها و کارکردن با هم را دوست دارید؟ | ||
24 | آیا از پیشرفت در تحصیل خودتان راضی هستید؟ | ||
25 | آیا احساس می کنید معلمان ، شما را مورد غفلت قرار داده اند؟ | ||
26 | آیا سعی می کنید توجه معلمتان را در کلاس ، به خود جلب کنید؟ | ||
27 | آیا برایتان سخت است مطلبی را مطالعه کنید؟ | ||
28 | وقتی که دانش آموزی از شما شکایت می کند، آیا برانگیخته می شوید و سعی می کنیدو سعی می کنیدبه او صدمه بزنید؟ | ||
29 | آیا اغلب دوست دارید تنها باشید؟ | ||
30 | آیا معلمان شما همیشه آماده حل مشکلات تحصیلیتان هستند؟ | ||
31 | آیا اغلب از مدرسه تان ناراضی هستید؟ | ||
32 | آیا با دانش آموزان مدرسه ارتباط برقرار می سازید؟ | ||
33 | آیا در مدرسه ، معلمان تان شما را تحسین می کنند؟ | ||
34 | آیا سعی می کنید لشتباه خود را توجیه کنید؟ | ||
35 | آیا دوست دارید در صندلی های جلوی کلاس بنشینید؟ | ||
36 | آیا اغلب در امتحان نمره های کمتری می گیرید؟ | ||
37 | وقتی معلمان در کلاس شوالی از شما می پرسند، آیا ناراحت می شوید؟ | ||
38 | آیا با همکلاسی های خود ، ارتباطات دوستانه دارید؟ | ||
39 | آیا انگیزه داشتن تحصیلات بیشتر را دوست دارید؟ [ آیا برای تحصیلات بیشتر ، انگیزه دارید؟] | ||
40 | آیا از شوخی کردن همکلاسی هایتان ناراحت می شوید؟ | ||
41 | آیا به طور فعال در فعالیتهای مدرسه شرکت می کنید؟ | ||
42 | آیا اغلب با همکلاسی هایتان بگو مگو دارید؟ | ||
43 | آیا بعضی وقتها قبل از تعطیل شدن مدرسه ، به خانه می روید؟ | ||
44 | آیا در مسابقات ورزشی مدرسه، شرکت می کنید؟ | ||
45 | آیا اغلب تعدادی از معلمان شما را به خاطر درس و مشق ، سرزنش می کنند؟ | ||
46 | آیا اغلب در مدرسه به دیگران شک دارید؟ | ||
47 | آیا خجالت می کشید با دانش آموزان کلاس های بالاتر مدرسه ، صحبت کنید؟ | ||
48 | آیا به معلمان خودتان با دیده احترام می نگرید؟ | ||
49 | آیا نسبت به هدیه ای که توسط یکی از همکلاسیها ( و در جبران رفتار ناخوشایندی که با شما داشته است) داده می شود، بی تفاوتی نشان می دهید؟ | ||
50 | آیا در مدرسه دوستان صمیمی دارید؟ | ||
51 | آیا به درسی که در کلاس درس ندریس می شود، توجه دارید؟ | ||
52 | وقتی نمره کم می آورید، آیا فکر می کنیدنفرت شما نسبت به معلمانتان افزایش می یابد؟ | ||
53 | آیا همیشه آمادگی داریدبه هر طریقی که شده، به همکلاسی های خود کمک کنید؟ | ||
54 | آیا از کتابخانه مدرسه ، کتاب و مجله امانت گرفته و مطالعه می کنید؟ | ||
55 | آیا از ملاقات کردن با دانش آموزان دیگر در مدرسه ، لذت می برید؟ | ||
56 | آیا از جنب و جوش دانش آموزان دیگر در مدرسه، لذت می برید؟ | ||
57 | آیا در بحث ها شرکت می کنید؟ | ||
58 | آیا در برخورد با دانش آموزان کلاسهای بالاتر ، احساس ناخوشایندی دارید؟ | ||
59 | وقتی که همکلاسی هایتان کتابها و دفترجه های یادداشت شما را به امانت بگیرند، آیا کتابها و دفترچه هایتان را با خوشحالی به آنها می دهید؟ | ||
60 | آیا به کارهای تخصصی علاقه مند هستید؟ |
معرفی پرسشنامه و کاربرد آن
این پرسشنامه در صدد است تا دانش آموزان دبیرستانی (گروه سنی 14 تا 18 ساله) با سازگاری خوب را از دانش آموزانی با سازگاری ضعیف در سه حوزه عاطفی، اجتماعی و آموزشی جدا سازد. فرم نهایی این پرسشنامه 60 سوال می باشد (برای هر حوزه 20 سوال). ح.زه های مورد بررسی عبارتند از:
1- سازگاری عاطفی: نمره بالا نشان دهنده بی ثباتی عاطفی و نمره پایین، نشانگر ثبات عاطفی است.
2- سازگار ی اجتماعی: نمره بالا بیانگر سلطه پذیری و عقب ماندگی و نمرات پایین نشان دهنده پرخاشگری است.
3- سازگاری آموزشی: نمرات بالا نشان دهنده وضعیت درسی و تحصیلی ضعیف و نمرات پایین مخصوص علاقه مندی به تحصیل و مدرسه است.
روش نمره گذاری پرسشنامه
پرسشنامه به صورت دستی قابل نمره گذاری است. برای پاسخ هایی که نشانگر سازگاری است، نمره صفر داده می شود و در غیر این صورت، 1 منظور می شود. جدول پایین پاسخ کلیدی را که نشانگر فقدان سازگاری است، نشان می دهد. پرسشنامه سازگاری با هدف مشاوره دانش آموزاندبیرستانی گروه سنی 14 تا 18 سال طراحی شده است.نمره کل پرسشنامه بیانگر حالت های سازگاری فرد است.
کلید پرسشنامه سازگاری دانش آموزان
عاطفی | اجتماعی | آموزشی | |||
شماره | پاسخ نشان دهنده فقدان سازگاری | شماره | پاسخ نشان دهنده فقدان سازگاری | شماره | پاسخ نشان دهنده فقدان سازگاری |
1 | بلی | 2 | بلی | 3 | بلی |
4 | بلی | 5 | بلی | 6 | بلی |
7 | بلی | 8 | بلی | 9 | بلی |
10 | بلی | 11 | خیر | 12 | خیر |
13 | بلی | 14 | بلی | 15 | بلی |
16 | بلی | 17 | خیر | 18 | خیر |
19 | بلی | 20 | خیر | 21 | بلی |
22 | بلی | 23 | خیر | 24 | خیر |
25 | بلی | 26 | خیر | 27 | بلی |
28 | بلی | 29 | بلی | 30 | خیر |
31 | بلی | 32 | خیر | 33 | خیر |
34 | بلی | 35 | بلی | 36 | بلی |
37 | بلی | 38 | خیر | 39 | بلی |
40 | بلی | 41 | خیر | 42 | بلی |
43 | بلی | 44 | خیر | 45 | بلی |
46 | بلی | 47 | بلی | 48 | خیر |
49 | بلی | 50 | خیر | 51 | خیر |
52 | بلی | 53 | خیر | 54 | خیر |
55 | بلی | 56 | خیر | 57 | خیر |
58 | بلی | 59 | خیر | 60 | خیر |
اعتبار (پایایی) و روایی پرسشنامه
پرسشنامه 60 سوالی در فرم نهایی روی نمونه 1950 نفری (1200 پسر و 750 دختر) از دانش آموزان کلاسهای اول، دوم و سوم دبیرستان که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا شد. نتایج حاصل از این محاسبات نشان داد که این توزیع با توزیع نرمال تفاوت ندارد. ضریب اعتبار به سه طریق و به شرح جدول زیر تعیین شد:
ضریب اعتبار پرسشنامه
روش مورد استفاده | عاطفی | اجتماعی | آموزشی | کل |
دو نیمه کردن | 94/0 | 930 | 96/0 | 95/0 |
آزمون – بازآزمون | 960 | 90/0 | 93/0 | 93/0 |
کودرریچاردسون 20 | 92/0 | 92/0 | 96/0 | 94/0 |
در تجزیه و تحلیل سوال ها مشخص گردید که ضرایب اعتبار برای هر سوال به روش همبستگی دو رشته ای تعیین گردید. در این تلاش همبستگی های درونی بین سه حوزه محاسبه شد و مارتیس همبستگی بدست آمد:
ماتریس همبستگی سه حوزه سازگاری
حوزه ها | 1 | 2 | 3 |
1 | – | 20/0 | 19/0 |
2 | 20/0 | – | 24/0 |
3 | 19/0 | 24/0 | – |
منبع: ساعتچی. محمود ، کامکاری. کامبیز، عسکریان. مهناز . آزمونهای روان شناختی . نشر ویرایش . 1389
[1] Youth Adjustment Inventory