پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه

 

هدف: ارزیابی سلامت مدارس از جنبه های مختلف

 

 

بسیار زیاد رخ می دهد	زیاد رخ می دهد	گاهی رخ می دهد	به ندرت رخ می دهد	آیتم ها	ردیف
				در این مدرسه معلمان به یکدیگر کمک می کنند.	1
				در این مدرسه دانش آموزان می توانند به اهدافی که برای آن ها تعیین شده است نائل شوند.	2
				برای معلمان وسائل کمک آموزشی کافی تهیه می گردد.	3
				از معلمان در مقابل تقاضاهای غیر معقول والدین و جامعه، حمایت می شود.	4
				مدیر مدرسه صمیمی و قابل دسترسی است.	5
				مدیر، آنچه را که از مافوق خود می خواهد، به دست می آورد.	6
				مدیر مدرسه از معلمان می خواهد که موازین و مقررات مصوب را رعایت نمایند.	7
				در این مدرسه معلمان نسبت به یکدیگر بی تفاوت هستند.	8
				مدرسه برای عملکرد تحصیلی، ملاک های سطح بالایی تعیین می کند.	9
				اگر مواد آموزشی اضافی در خواست شود، فراهم می شود.	10
				مدرسه نسبت به فشارهای خارجی ، آسیب پذیر است.	11
				مدیر مدرسه با معلمان به عنوان همکار و همتای خود رفتار می کند.	12
				پیشنهادهای مدیر مدرسه مورد توجه روسای مافوق او قرار می گیرد.	13
				مدیر مدرسه، نگرش هایش را برای کارکنان توضیح می دهد.	14
				در این مدرسه معلمان نسبت به یکدیگر، ابراز دوستی می کنند.	15
				دانش اموزان به آن هایی که نمرات بالایی می گیرند، احترام می گذارند.	16
				معلمان تدارکات مورد نیاز کلاسی را دریافت می کنند.	17
				تقاضاهای جامعه حتی زمانی هم که با برنامه آموزشی همخوانی ندارند، پذیرفته می شود.	18
				مدیر مدرسه به معلمان می گوید که از آن ها چه انتظاری دارد.	19
				مدیر مدرسه به پیشنهادهای معلمان عمل می کند.	20
				در این مدرسه معلمان نسبت به یکدیگر سرد و کناره گیر هستند.	21
				معلمان، کارهایشان رابا شور و شوق انجام می دهند.	22
				در این مدرسه معلمان به امر تدریس و یادگیری متعهدند.	23
				معلمان به وسائل آموزشی مورد نیاز ، دسترسی دارند.	24
				مدیر مدرسه قادر است در اقدامات افراد مافوق خود، نفوذ کند.	25
				معلمان از طرف والدین، احساس فشار می کنند.	26
				مدیر مدرسه نسبت به ایجاد تغییر، علاقه مند است.	27
				مدیر مدرسه با رئیس ناحیه خود، به خوبی کار می کند.	28
				مدیر مدرسه برای عملکرد کارکنان، ملاک های روشن و صریح تعیین می کند.	29
				در این مدرسه معلمان معتقدند که دانش آموزان آن ها از توانایی پیشرفت تحصیلی، برخوردارند	30
				محیط یادگیری مدرسه منظم و جدی است.	31
				اعضای انجمن اولیاء و مربیان بر معلمان مدرسه نفوذ دارند.	32
				مدرسه نسبت به خواست های عامه مردم، توجه دارد.	33
				موقعیت [ موفقیت] تحصیلی از سوی مدرسه مورد قدرشناسی قرار می گیرد.	34
				مدیر به رفاه و آسایش معلمان علاقه مند است.	35
				وسایل کمک آموزشی جهت استفاده در کلاس درس ، قراهم است.	36
				عده قلیلی از والدین معترض، می توانند برنامه مدرسه را تغییر دهند.	37
				روسای مدیر برای او ایجاد مانع و مشکل می کنند.	38
				روحیه معلمان بالاست.	39
				مدیر مدرسه کارهایی را که قرار است انجام شود، زمان بندی و تنظیم می کند.	40
				معلمان نسبت به یکدیگر اطمینان و اعتماد دارند.	41
				دانش آموزان برای بهبود وضع تحصیلی خود، به سختی تلاش می کنند.	42
				معلمان نسبت به مدرسه احساس یگانگی و تعلق می کنند.	43
				در این مدرسه معلمان یکدیگر را دوست دارند.	44

 

روش نمره گذاری و تفسیر

پرسشنامه سلامت سازمانی، پرسشنامه ای 44 سوالی است که برای مدارس تهیه شده است و میزان سلامت این مراکز را از جنبه های مختلف مورد ارزیابی قرار می دهد.. در این پرسشنامه، کلیه ارکان تشکیل دهنده سلامت سازمانی در سه بعد نهادی، اداری و فنی گنجانده شده است. این پرسشنامه به منظور بررسی ابعادی که در زیر به انها اشاره شده است و در سازمانها طراحی شده است. این ابعاد با تاکید بر شماره هر یک از سوالات، به شرح جدول زیر می باشند.

 

شماره سوالات مربوط به ابعاد پرسشنامه سلامت سازمانی

ردیف	ابعاد	شماره سوالات
1	روحیه	1-8-44-43-39-21-15-22
2	تاکید علمی	2-9-16-23-30-31-34-42
3	رعایت	5-12-20-35
4	ساختاردهی	7-14-19-29-40
5	حمایت منابع	3-10-17-24-36
6	نفوذ مدیر	6-13-25-28-38
7	یگانگی نهاد	4-11-18-26-27-32-33-37

 

ابعادی که در هر یک از سطوح سه گانه کنترل و مسئولیت سازمانی قرار می گیرند.

ردیف	ابعاد	شماره سوالات
1	نهادی	یگانگی نهادی
2	اداری	نفوذ مدیر، رعایت، ساختاردهی، حمایت منابع
3	فنی	روحیه، تاکید علمی

 

پرسشنامه 44 سوالی سلامت سازمانی، دارای مقیاس لیکرت (از نوع چهار گزینه ای) است. به این نحو که در مقابل هر عبارت، چهار گزینه قرار گرفته که هر گزینه، میزان رویداد هر عبارت را از (1) به ندرت رخ می دهد، (2) گاهی رخ می دهد، (3) زیاد رخ می دهدو (4) بسیار زیاد رخ می دهد، نشان می دهد. هر گروه از سوالات پرسشنامه، یک بعد از ابعاد هفتگانه سلامت سازمانی را می سنجد و مجموع سوالات یک یا چند بعد، یک سطح از سطوح سه گانه کنترل و مسئولیت را می سنجد.

 

پایایی (اعتبار) و روایی

اعتبار این پرسشنامه از طریق روش بازآزمایی بدست امده و طی آن، ابتدا پرسشنامه بر روی 40 نفر از معلمان اجرا گردیده و پس از گجذشت 20 تا 25 روز، مجددا بر روی همان گروه 40 نفر معلمان (که به شیوه تصادفی انتخاب شده بودند)، اجرا شده است و بین نمرات حاصل در دو بار اجرا، ضریب همبستگی محاسبه گردیده است. ضریب اعتبار حاصل 90/0 بوده است که در سطح 001/0 معنی دار می باشد.

همچنین ضریب همسانی درونی از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. ضرایب آلفای کرونباخ حاصل از محاسبه ضریب همسانی درونی سوالات هر بعد و ضرایب آلفای کرونباخ حاصل از محاسبه ضریب همسانی درونی سوالات سطوح سه گانه (نهادی،  اداری و فنی)، در جدول زیر نشان داده شده است.

 

ضرایب آلفای کرونباخ در تعیین همسانی درونی ابعاد هفتگانه پرسشنامه سلامت سازمانی

ابعاد سلامت سازمانی	روحیه	تاکید علمی	رعایت	ساختاردهی	حمایت منابع	نفوذ مدیران	یگانگی نهادی
ضرایب آلفا	81/0	77/0	78/0	80/0	86/0	75/0	40/0
تعداد سوالات در هر بعد	9	8	4	5	5	5	8

 

ضریب آلفای کرونباخ در تعیین همسانی درونی سطوه سه گانه پرسشنامه سلامت سازمانی

سطوح سه گانه	فنی	اداری	نهادی
ضرایب آلفا	86/0	90/0	40/0
تعداد سوالات	17	19	8

 

 

منبع: ساعتچی؛ محمود . کامکاری؛کامبیز . عسکریان؛ مهناز . آزمونهای روان شناختی . نشر ویرایش . 1389

 

[1] Organizational health of School questionnaire