پرسشنامه هوش هیجانی شوت و همکاران (1998)

 

 

کاملاً موافقم	موافقم	نظری ندارم	مخالفم	کاملاً مخالفم	سوالات	ردیف
					من می­دانم چه موقع با دیگران درباره مشکلات شخصی­ام صحبت کنم.	1
					وقتی با مانعی روبرو می­شوم، زمانی را به یاد می­آورم که با موانع مشابهی روبرو بودم و بر آن­ها غلبه کردم.	2
					وقتی کار جدیدی را شروع می­کنم، عموماً انتظار شکست دارم.	3
					خلق من تأثیر کمی در چگونگی برخوردم با مشکلات دارد.	4
					دیگران به راحتی به من اعتماد می­کنند.	5
					برای من فهمیدن پیام­های غیرکلامی دیگران سخت است.	6
					برخی از اتفاقات مهم در زندگی من باعث شده است که چیزهای مهم و غیر مهم را ارزیابی مجدد می­کنم.	7
					بعضی وقت­ها که با کسی صحبت می­کنم، نمی­توانم تشخیص بدهم حرفهایش جدی است یا شوخی.	8
					وقتی خلقم تغییر می­کند، می­توانم راه حل­های جدیدی را در نظر بگیرم.	9
					عواطف و احساسات تأثیر زیادی بر زندگی من نمی­گذارند.	10
					من به احساسات و عواطفی که تجربه می­کنم، آگاهم.	11
					معمولاً انتظار اتفاقات خوب را ندارم.	12
					وقتی سعی می­کنم مشکلی را در زندگی­ام حل کنم، بهتر است تا جایی که می­توانم احساساتی نباشم.	13
					ترجیح می­دهم احساساتم را مخفی کنم.	14
					وقتی احساس خوبی دارم، می­دانم آن را چطور حفظ کنم.	15
					کارها را به گونه­ای ترتیب می­دهم که دیگران از آن لذت می­برند.	16
					غالباً وقایع اجتماعی را بد تعبیر می­کنم.	17
					به دنبال فعالیت­های هستم که مرا خوشحال می­کنند.	18
					من به پیام­های غیرکلامی که به دیگران می­فرستم، آگاهم.	19
					برایم چندان مهم نیست چه تأثیری بر دیگران می­گذارم.	20
					وقتی که احساس خوبی دارم، حل مشکلات برایم آسان است.	21
					غالباً حالات چهره­ای دیگران را سوء تعبیر می­کنم.	22
					معتقدم احساسات و عواطف من در دستیابی به ایده­های جدید کمکی نمی­کنند.	23
					اغلب نمی­دانم چرا احساساتم تغییر می­کند.	24
					معتقدم که خلق مثبت در دستیابی به ایده­های جدید کمکی نمی­کند.	25
					کنترل احساسات برایم سخت است.	26
					من به راحتی احساساتی را که تجربه می­کنم، درک می­کنم.	27
					دیگران به من گفته­اند که صحبت کردن با من سخت است.	28
					با تصور نتایج خوبی که از انجام دادن تکالیف بدست می­آید، به خودم انگیزه می­دهم.	29
					وقتی دیگران کاری را به خوبی انجام می­دهند، از آن­ها تمجید می­کنم.	30
					من به پیام­های غیرکلامی که دیگران می­فرستند، آگاهم.	31
					وقتی کسی با من در مورد اتفاقات مهم زندگی­اش صحبت می­کند، احساس می­کنم خودم آن را تجربه کرده­ام.	32
					وقتی تغییری در عواطفم احساس می­کنم، به افکار جدیدی دست می­یابم.	33
					عواطف نقش زیادی در چگونگی برخورد من با مشکلات ندارند.	34
					وقتی با مشکلی روبرو می­شوم، از آن اجتناب می­کنم. چون فکر می­کنم شکست خواهم خورد.	35
					کافیست به دیگران نگاه کنم تا بفهمم چه احساسی دارند.	36
					وقتی که دیگران غمگین هستند، به آنها کمک می­کنم تا حال بهتری داشته باشند.	37
					هنگام مواجهه با موانع و مشکلات برای ادامه تلاش، از خلق و خوی خوش کمک می­گیرم.	38
					برایم سخت است که از لحن صدای دیگران احساساتشان را بفهمم.	39
					برایم سخت است که بفهمم چرا دیگران احساسات خاصی دارند	40
					برقراری روابط صمیمانه با دیگران برایم سخت است.	41

 

مقیاس هوش هیجانی تجدید نظر شده شوت(MSEIS)

یک پرسشنامه خودسنجی 41 سوالی است که برای سنجش هوش هیجانی خصیصه­ای ساخته شده است (آستین و همکاران، 2004). آزمودنی­ها به سوالات این مقیاس بر مبنای رتبه­بندی پنج لیکرت (1- کاملاً موافقم تا 5- کاملاً مخالفم) پاسخ می­دهند. این پرسشنامه در واقع نسخه تجدید نظر شده مقیاس هوش هیجانی شوت و همکاران (1998) است. ضریب اعتبار (همسانی درونی) کل آزمون 85/0 گزارش شده است و سه عامل خوش بینی/ تنظیم خلق، بهره جویی از هیجانات و ارزیابی هیجانات برای آن شناسایی شده است. ضرایب اعتبار از راه همسانی درونی برای این عامل­ها به ترتیب 78/0، 89/0 و 76/0 می­باشد. روایی آزمون از طریق همبستگی آن با آزمون بهره هوشی بار-آن برآورد و میزان آن 67/0 گزارش شده است. بخشی­پور و همکاران (1387) در تحقیقی به بررسی مشخصات روانسنجی مقیاس هوش هیجانی تجدید نظر شده شوت(MSEIS) پرداختند. نتایج تحقیق نشان­دهنده ویژگی­های نسبتاً مناسب روانسجی این پرسشنامه بود (به نقل از بخشی­پور و همکاران، 1387).

سوالات نسخه 41 آیتمی این پرسشنامه بر اساس جدول زیر نمره­گذاری می­شود:

کاملاً مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملاً موافقم
1	2	3	4	5

 

سوالات: 3، 10، 12، 14، 20، 22، 24، 25، 26، 39 نمره­گذاری معکوس دارند:

کاملاً مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملاً موافقم
5	4	3	2	1

 

ردیف	خرده مقیاس	سوالات
1	ارزیابی هیجانات در خود و دیگران	12، 15، 17، 22، 24، 26، 35
2	تنظیم هیجانات	3، 7، 9، 11، 18، 20، 21، 27، 28، 29
3	بهره­جویی از هیجانات در حل مسایل	6، 8، 19، 23، 31، 36، 39، 40
4	ادراک و فهم هیجانات	2، 16، 30، 32، 33، 37، 38

 

مقیاس هوش هیجانی – 33 آیتمی

کاملاً موافقم	موافقم	نظری ندارم	مخالفم	کاملاً مخالفم	سوالات		ردیف
					من می­دانم چه موقع با دیگران درباره مشکلات شخصی­ام صحبت کنم.		1
					وقتی با مانعی روبرو می­شوم، زمانی را به یاد می­آورم که با موانع مشابهی روبرو بودم و بر آن­ها غلبه کردم.		2
					وقتی کار جدیدی را شروع می­کنم، عموماً انتظار شکست دارم.		3
					دیگران به راحتی به من اعتماد می­کنند.		4
					برای من فهمیدن پیام­های غیرکلامی دیگران سخت است.		5
					برخی از اتفاقات مهم در زندگی من باعث شده است که چیزهای مهم و غیر مهم را ارزیابی مجدد می­کنم.		6
					وقتی خلقم تغییر می­کند، می­توانم راه حل­های جدیدی را در نظر بگیرم.		7
					عواطف و احساسات تأثیر زیادی بر زندگی من نمی­گذارند.		8
					من به احساسات و عواطفی که تجربه می­کنم، آگاهم.		9
					معمولاً انتظار اتفاقات خوب را ندارم.		10
					ترجیح می­دهم احساساتم را مخفی کنم.		11
					وقتی احساس خوبی دارم، می­دانم آن را چطور حفظ کنم.		12
					کارها را به گونه­ای ترتیب می­دهم که دیگران از آن لذت می­برند.		13
					به دنبال فعالیت­های هستم که مرا خوشحال می­کنند.		14
					من به پیام­های غیرکلامی که به دیگران می­فرستم، آگاهم.		15
					برایم چندان مهم نیست چه تأثیری بر دیگران می­گذارم.		16
					وقتی که احساس خوبی دارم، حل مشکلات برایم آسان است.		17
					غالباً حالات چهره­ای دیگران را سوء تعبیر می­کنم.		18
					اغلب نمی­دانم چرا احساساتم تغییر می­کند.		19
					معتقدم که خلق مثبت در دستیابی به ایده­های جدید کمکی نمی­کند.		20
					کنترل احساسات برایم سخت است.		21
					من به راحتی احساساتی را که تجربه می­کنم، درک می­کنم.		22
					با تصور نتایج خوبی که از انجام دادن تکالیف بدست می­آید، به خودم انگیزه می­دهم.		23
					وقتی دیگران کاری را به خوبی انجام می­دهند، از آن­ها تمجید می­کنم.		24
					من به پیام­های غیرکلامی که دیگران می­فرستند، آگاهم.		25
					وقتی کسی با من در مورد اتفاقات مهم زندگی­اش صحبت می­کند، احساس می­کنم خودم آن را تجربه کرده­ام.		26
					وقتی تغییری در عواطفم احساس می­کنم، به افکار جدیدی دست می­یابم.		27
					وقتی با مشکلی روبرو می­شوم، از آن اجتناب می­کنم. چون فکر می­کنم شکست خواهم خورد.		28
					کافیست به دیگران نگاه کنم تا بفهمم چه احساسی دارند.		29
					وقتی که دیگران غمگین هستند، به آنها کمک می­کنم تا حال بهتری داشته باشند.		30
					هنگام مواجهه با موانع و مشکلات برای ادامه تلاش، از خلق و خوی خوش کمک می­گیرم.		31
					برایم سخت است که از لحن صدای دیگران احساساتشان را بفهمم.		32
					برایم سخت است که بفهمم چرا دیگران احساسات خاصی دارند		33

 

نمره­گذاری مقیاس هوش هیجانی – 33 آیتمی

سوالات نسخه 33 آیتمی این پرسشنامه بر اساس جدول زیر نمره­گذاری می­شود:

کاملاً مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملاً موافقم
1	2	3	4	5

 

سوالات: 5، 28، 33  به صورت وارونه نمره­گذاری می­شود:

کاملاً مخالفم	مخالفم	نظری ندارم	موافقم	کاملاً موافقم
5	4	3	2	1

نمرات هر 33 آیتم را با هم جمع می­کنیم تا به یک نمره کلی دست یابیم.

البته طبقه­بندی­های مختلفی برای این نسخه کوتاه هوش هیجانی در نظر گرفته شده است، اما پرکاربردترین آن­ها همان است که جواهری کامل در پایان نامه خود مطرح کرده است.

هوش هیجانی شوت توسط شوت و همکاران در سال 1998 و بر اساس الگوی اولیه هوش هیجانی مایر و سالووی (19990) ساخته شد. این مقیاس دارای 33 سوال و 3 مولفه دارد که عبارتند از:

مولفه تنظیم هیجان: که شامل سوال­های 13، 14، 16، 17، 20، 23، 26، 27، 30، 31 می­باشد.

مولفه ارزیابی و بیان هیجان: که شامل سوا­ل­های 3، 4، 9، 10، 11، 15، 18، 19، 22، 25، 29، 33 می­باشد.

مولفه بهره برداری از هیجان: که شامل سوال­های 1، 2، 5، 6، 7، 8، 12، 21، 24، 28 می­باشد.

پایایی و اعتبار:

مطالعه­ای که بر روی نوجوانان کانادایی انجام شد این مقیاس در میان نوجوانان، پایایی 84/0 برای هوش هیجانی کل و برای خرده مقیاس­ها به ترتیب: تنظیم هیجان، 66/0، ارزیابی و بیان هیجان، 76/0 و بهره برداری از هیجان، 55/0 را نشان می­دهد (سیاروچی و همکاران، 2000).

در پژوهش جواهری کامل نیز ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس هوش هیجانی، 78/0 و برای زیر مقیاس­های تنظیم هیجان، 79/0، ارزیابی و بیان هیجان، 75/0 و بهره برداری از هیجان، 64/0 بدست آمد.

 

********************************

منبع: جواهری کامل، عابدین. برسی ارتباط هوش هیجانی و سبکهای دلبستگی در دانشجویان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.

********************************