پرسشنامه عوامل مؤثر در گرايش به اعتياد
ردیف | عبارات | کاملا مخالفم | مخالفم | نظری ندارم | موافقم | کاملا موافقم |
1 | كنجكاوي در نوجواني یکی از علل گرایش به اعتیاد است. | |||||
2 | فقر و تنگدستی بیش از حد انسان را مستعد برای مصرف مواد مخدر می کند. | |||||
3 | مصرف مواد مخدر باعث افزایش اعتماد به نفس در انسان می شود. | |||||
4 | مصرف مواد مخدر و افیونی از نظر روانی به انسان انگیزه و امید به آینده می دهد. | |||||
5 | شیوع استفاده از مواد مخدر در خانواده های محروم از نظر فرهنگی بیشتر است. | |||||
6 | “من فقط برای تفریح مواد مصرف می کنم ولی معتاد نمی شوم”، اشتباه اصلی تمام معتادان است. | |||||
7 | غفلت والدین از تربیت و نحوه گذران اوقات فرزندان می تواند تاثیر چشمگیری در احتمال ابتلا به اعتیاد در آنان دارد. | |||||
8 | فرزندان طلاق بیشتر از سایرین در معرض خطر اعتیاد به مواد مخدر قرار دارند. | |||||
9 | اطرافیان (دوستان و افراد فامیل) معتاد، در تشویق انسان به اعتیاد بسیار تاثیرگذار هستند. | |||||
10 | وجود والدین معتاد رابطه مستقیمی با اعتیاد فرزندان دارد. | |||||
11 | وجود جو نظارتی بی کفایت و ضعیف در مدرسه و دانشگاه ها راه را برای گرایش جوانان و نوجوانان به اعتیاد باز نموده است. | |||||
12 | مناطق فقیرنشین و پایین شهر، مستعدترین نواحی برای رواج اعتیاد به مواد مخدر هستند. | |||||
13 | عدم برخورد شدید قانونی و اجتماعی با مواد مخدر، باعث افزایش شیوع آن در بین مردم می شود. | |||||
14 | کمبود امکانات تفریحی و ورزشی باعث روی آوری جوانان به فعالیت های ناسالم مانند مصرف مواد مخدر می گردد. | |||||
15 | نبودن امكانات مشاورهاي و حمايتي، از علل اصلی گرایش به اعتیاد است. | |||||
16 | وفور انواع و اقسام مواد مخدر عاملی چشمگیر در افزایش اعتیاد است. | |||||
17 | محرومیت اقتصادی و اجتماعی نقش بسزایی در شیوع اعتیاد در جامعه دارد. | |||||
18 | دور کردن معتادان توسط اجتماع و خوار شمردن آنها باعث ایجاد تاثیرات منفی بر آنان می شود و نتیجه عکس می دهد. |
روش نمره گذاری و تفسیر
این پرسشنامه دارای 18 سوال بوده و هدف آن بررسی عوامل موثر در گرایش به اعتیار از ابعاد مختلف (عوامل فردي، عوامل خانوادگي و محيطي، عوامل اجتماعي) است. طیف پاسخگویی آن از نوع لیکرت بوده که امتیاز مربوط به هر گزینه در جدول زیر ارائه گردیده است:
گزینه | کاملا مخالفم | مخالفم | نظری ندارم | موافقم | کاملا موافقم |
امتیاز | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
پرسشنامه فوق دارای سه بعد بوده که سوالات مربوط به هر بعد در جدول زیر ارائه گردیده است:
بعد | سوالات مربوطه |
عوامل فردي | 6-1 |
عوامل خانوادگي و محيطي | 12-7 |
عوامل اجتماعي | 18-13 |
برای بدست آوردن امتیاز مربوط به هر بعد، مجموع امتیازات سوالات مربوط به آن بعد را با هم جمع نمایید. برای بدست آوردن امتیاز کلی پرسشنامه، مجموع امتیازات همه سوالات را با هم جمع کنید. هر چه امتیاز یک بعد بالاتر باشد، بیانگر نقش موثرتر آن بعد در گرایش به اعتیاد است و برعکس.
روایی و پایایی
در پایان نامه نقشی (1392) جهت روایی صوري پرسشنامه و صحت و سقم سئوالات، پرسشنامه در بین تعدادي از اساتید روانشناسی و جامعه شناسی توزیع شد و پس از اطمینان از نتایج بدست آمده، پرسشنامه در نمونه آماري توزیع شد.
همچنین پایائی پرسشنامه یا قابلیت اعتماد آن با استفاده از روش اندازهگیري آلفاي کرونباخ محاسبه شد. معمولاً دامنه ضریب اعتماد آلفاي کرونباخ از صفر (0) به معناي عدم پایداري، تا مثبت یک (1+) به معناي پایائی کامل قرار میگیرد و هر چه مقدار بدست آمده به عدد مثبت یک نزدیکتر باشد قابلیت اعتماد پرسشنامه بیشتر میشود. آلفای کرونباخ برای پرسشنامه عوامل مؤثر در گرايش به اعتياد در جدول زیر ارائه شده است:
مقدار آلفای کرونباخ در پرسشنامه عوامل مؤثر در گرايش به اعتياد
بعد | آلفای کرونباخ |
عوامل فردي | 69/0 |
عوامل خانوادگي و محيطي | 74/0 |
عوامل اجتماعي | 77/0 |
کل | 76/0 |
منبع: نقشی، محمد، (1392)، بررسی مقایسه ای عوامل موثر بر گرایش اعتیاد در بین ناحیه 1 و ناحیه 2 ارومیه، پایان نامه کارشناسی، دانشگاه پیام نور.