همبستگي چیست

وقتي روش آزمايشي ممكن نباشد ، براي تعيين اينكه آيا متغيري ( كه تحت كنترل آزمايشي نيست ) با متغير ديگري ارتباط دارد يا نه مي توان از روش همبستگي استفاده كرد . شاخص آماري كه در روش همبستگي به كار مي رود ضريب همبستگي است كه آن را با حرف r نشان مي دهند . اين شاخص بر آوري از رابطه بين دو متغير را نشان مي دهد . ضريب همبستگي عددي بين 1- و 1+ است . اگر رابطه اي وجود نداشته باشد مقدار آن صفر است . به همان نسبت كه مقدار r از صفر به يك ميل مي كند ميزان رابطه افزايش مي يابد . اگر مقدار آن برابر با يك باشد رابطه كاملي وجود دارد . در مواردي كه علامت r ( + ) باشد مي گوييم همبستگي مثبت است و در مواردي كه علامت r ( – ) باشد ، همبستگي متغير ها منفي است .
( نظري ، 1381 )
در طبيعت حوادث متعددي اتفاق مي افتد كه بين آنها همبستگي يا رابطه وجود دارد . به عنوان مثال ، ميزان بارندگي و عمق رودخانه ها ، وضعيت خورشيد و درجه حرارت زمين . در علوم انساني ، متغير هاي زيادي يافت مي شود كه بين آنها همبستگي وجود دارد ، از قبيل پيشرفت تحصيلي و هوش ، يادگيري و دقت و نظاير آنها ، ارتباط بين دو يا چند متغير را همبستگي گويند. همبستگي به دامنه رابطه اي كه بين دو متغير در جامعه وجود دارد اطلاق مي شود