-
پرسشنامه بیگانگی شغلی
پاسخگوی گرامی، لطفا هر یک از سوالات زیر را با دقت خوانده و میزان موافقت خود را بر اساس گزینه های ارائه شده اعلام نمائید.
لازم به ذکر است که اطلاعات مندرج در این پرسشنامه کاملا محرمانه باقی خواهد ماند.
ردیف سوالات هرگز به ندرت گاهی اوقات اکثر اوقات همیشه 1 کار من از بازده و نتیجه خوبی برخوردار نیست 2 به رفتار و سخنان سایر همکاران اعتماد ندارم 3 سر کارم بی حوصله هستم و تمایل دارک در یک جا بنشینم. 4 توان اعمال اراده خود را چه از نظر اقتصادی و چه از نظر اجتماعی از دست داده ام. 5 در مقابل وقایع متفاوت عکس العمل خاصی ندارم. 6 در محیط کارم از اظهار نظر صریح پرهیز می کنم. 7 از نتایج کار خود حداقل رضایت را دارم. 8 احساس می کنم که به ارزش های رایج شغلی ام تعلقی ندارم. 9 توانایی به کار بردن شیوه و یا روش های مبتنی بر نظر خود را در انجام امور ندارم. 10 در سایر نقاط غیر از محل اصلی کارم معطل می شوم. 11 سعی در طولانی کردن ساعات استراحت، غذا و … را دارم. 12 در شغلم زمان کار لازم با زمان کار موظف انطباق ندارد. 13 در شغلم وقت اضافی به دلیل محدود و تکراری بودن آن وجود دارد. 14 در شغلم نظارت یکنواخت بر بسیاری از رفتارها وجود ندارد. 15 نسبت به وظایف محول شده به خودم سطحی نگر هستم. 16 در محیط شغلی من به دلیل تقسیم کار شدید، وظایف به دفعات تکرار می شوند. 17 در محیط شغلی من امکانات، شرایط محیطی، بهداشتی و … به میزان مناسب وجود ندارد. 18 معمولا پیش می آید که نتوانم به موقع در محل کارم حاضر شوم. 19 به وظایف و کارهای محول شده به خودم بی میل و بی توجه هستن. 20 حساب همه ی تعطیلات را در دست دارم. 21 به برقراری ارتباط خانوادگی و رفت آمد با همکارانم تمایل چندانی ندارم. 22 احساس می کنم که شخصیت من در خارج از محیط کار با داخل محیط کار یکی نیست. روش نمره گذاری و تفسیر
این پرسشنامه دارای 22 عبارت بوده که با اقتباس از پژوهش صداقتی فرد (1388) طراحی گردیده است. هدف اصلی این پرسشنامه بررسی میزان از خودبیگانگی شغلی در افراد مختلف می باشد. نحوه امتیازدهی به سوالات این پرسشنامه در جدول زیر ارائه گردیده است:
گزینه هرگز به ندرت گاهی اوقات اکثر اوقات همیشه امتیاز 1 2 3 4 5 برای بدست آوردن امتیاز کلی پرسشنامه، امتیاز بدست آمده از تک تک سوالات را با هم جمع نموده و به عنوان میزان بیگانگی از شغل فرد پاسخ دهنده در نظر می گیریم. بدیهی است که هر چه این امتیاز بالاتر باشد، بیانگر ازخودبیگانگی شغلی بیشتر فرد پاسخگو خواهد بود و برعکس.
روایی و پایایی
در پایان نامه شریف پاشا (1390) جهت روایی صوري پرسشنامه و صحت و سقم سئوالات، پرسشنامه در بین تعدادي از مدیران و کارشناسان (لیسانس و فوق لیسانس به بالا) توزیع شد و پس از اطمینان از نتایج بدست آمده، پرسشنامه در نمونه آماري پژوهش (سازمانها و شرکتهای دولتی) توزیع شد.
همچنین پایائی پرسشنامه یا قابلیت اعتماد آن با استفاده از روش اندازهگیري آلفاي کرونباخ محاسبه شد. معمولاً دامنه ضریب اعتماد آلفاي کرونباخ از صفر (0) به معناي عدم پایداري، تا مثبت یک (1+) به معناي پایائی کامل قرار میگیرد و هر چه مقدار بدست آمده به عدد مثبت یک نزدیکتر باشد قابلیت اعتماد پرسشنامه بیشتر میشود. آلفای کرونباخ برای پرسشنامه بیگانگی شغلی برابر با 79/0 می باشد.
مقدار آلفای کرونباخ در پرسشنامه تجارت الکترونیک
Reliability Statistics پرسشنامه مورد نظر N of Items Cronbach’s Alpha بیگانگی شغلی 22 79/0 منبع: صداقتی فرد، مجتبی، (1388)، بررسی بیگانگی شغلی و عوامل موثر بر آن در میان کارمندان، فصلنامه تازه های روانشناختی/سازمانی، سال نخست، شماره 1، زمستان 88.
شریف پاشا، کریم، بررسی رابطه بیگانگی شغلی و بهره وری در سازمان های دولتی سراب، 1390، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده مدیریت، گروه مدیریت ، دانشگاه آزاد سراب.
-
پرسشنامه نگرش به تغییر سازمانی
بسیار موافقم نسبتا موافقم کمی موافقم نظری ندارم نسبتا مخالفم کمی مخالفم بسیار مخالفم سوالات ردیف به طور کلی تغییر توانایی مرا برای کنترل آن چه در کار رخ می دهد، می کاهد. 1 به طور معمول در برابر افکار و اندیشه های جدید، مقاومت می کنم. 2 تغییر را دوست ندارم. 3 تغییر موجب ناکامی و عجز من می شود. 4 بیشتر تغییرهای محیط کار، برایم ازار دهنده است. 5 به طور معمول ، افکار و اندیشه های جدید را با تردید و دو دلی به کار می گیرم. 6 به طور معمول، تغییر برای سازمان سودمند است. 7 بیشتر همکارانم از تغییر سود می برند. 8 رای حمایت از تغییر ، هر آنچه را که ممکن باشد، انجام می دهم. 9 به طور معمول، از افکار و اندیشه های جدید، حمایت می کتنم. 10 دریافته ام که بیشتر تغییرها ، خوشایند هستند. 11 به طور معمول ، از تغییر سود می برم. 12 در انتظار تغییر در کارم هستم. 13 تمایل نسبت به ایتفاده از افکار و اندیشه های جدید دارم. 14 تغییرها موجب ترغیب و برانگیختن من می شوند. 15 غالبا شیوه ها و روش های جدید را برای کارها پیشنهاد می کنم. 16 تغییرها اغلب به من کمک می کنند تا بهتر عمل کنم. 17 افراد دیگر فکر می کنند که من از تغییر حمایت می کنم. 18 معرفی پرسشنامه و کاربرد آن
پرسشنامه نگرش نسبت به تغییر سازمانی شامل 18 سوال می باشد. این پرسشنامه، نگرش افراد را نسبت به تغییر سازمانی اندازه گیری می کند و آزمودنی باید پاسخ مورد نظر با عددی که بیشتر بیانگر احساس وی است، مشخص کند. گویه های این پرسشنامه مشخص می نماید که هر کارمند چه نگرشی نسبت به اعمال تغییرات در سازمان دارد. در این مقیاس، نگرش در سه بعد عاطفی، شناختی و رفتاری، مورد توجه قرار گرفته است. کاربرد این پرسشنامه د رموقعیت های سازمانی و تحقیقاتی، از اهمیت بالایی برخوردار باشد.
روش نمره گذاری پرسشنامه
نمره گذاری این پرسشنامه بر اساس یک مقیاس 7 درجه ای انجام می گیرد، بدین ترتیب که «کاملا مخالفم» امتیاز 1، «نسبتا مخالفم» امتیاز 2، «کمی مخالفم» امتیاز 3، «نظری ندارم» امتیاز 4، «کمی موافقم» امتیاز 5، «نسبتا موافقم» امتیاز 6 و «بسیار موافقم» امتیاز 7 می گیرد. بنابراین، بیشترین امتیاز این پرسشنامه 126 و کمترین امتیاز آن 18 می باشد.
پایایی و روایی پرسشنامه
در تحقیق که توسط جان فدا (1381) برای تعیین اعتبار پرسشنامه نگرش نسبت به تغییر سازمانی انجام گرفت، از آلفای کرونباخ برای تعیین میزان اعتبار پرسشنامه استفاده شد. در این تحقیق، ضریب اعتبار برای شاخص مجموع نگرش های مربوط به تغییر سازمانی (87/0) و برای شاخص های فرعی شناختی (84/9)، عاطفی (72/0) و رفتاری (81/0) به دست آمد. ضرایب بدست آمده نشان می دهد که این پرسشنامه از اعتبار لازم برخوردار است.
به منظور اخذ روایی پرسشنامه، همبستگی بین نمرات بدست آمده در هر یک از شاخص های فرعی با نمره کل به دست آمده از مجموع شاخص نگرش نسبت به تغییر سازمانی، محاسبه گردید. بر اساس این نتایج، ضرایب بین 72/0 تا 82/0 متغیر و در سطح 01/0 معنی دار است.
ضرایب همبستگی شاخص های فرعی (عاطفی، شناختی و رفتاری)
شاخص های فرعی ضریب همبستگی با نمره کل نگرش عاطفی 72/0 نگرش شناختی 88/0 نگرش شناختی 82/0 منبع: ساعتچی؛ محمود . کامکاری؛کامبیز . عسکریان؛ مهناز . آزمونهای روان شناختی . نشر ویرایش . 1389
[1] Attitude to Organizational Change Questionnaire
-
پرسشنامه نگرش استادان به يادگيري الكترونيكي
ردیف عبارات کاملا مخالفم تا حدودی مخالفم کمی مخالفم نظری ندارم کاملا موافقم تا حدودی موافقم کمی موافقم 1 زماني كه از آموزش مستقيم رايانه اي استفاده مي كنم احساس اطمينان دارم 2 هنگام استفاده از اينترنت احساس مطمئني دارم 3 هنگام استفاده از محيطهاي يادگيري الكترونيكي احساس اطمينان دارم 4 هنگام استفاده از رايانه به عنوان ابزاركمك آموزشي احساس لذت مي كنم 5 از اينكه براي مقاصد آموزشي از فضاي يادگيري الكترونيكي استفاده م يكنم لذت مي برم 6 من از ارائه آموزشهاي مستقيم رايان هاي احساس لذت مي كنم 7 من عقيده دارم كه محيطهاي يادگيري الكترونيكي براي يادگيري كمك مي كند 8 من عقيده دارم كه محيطهاي يادگيري الكترونيكي براي آموزش كمك مي كند 9 من عقيده دارم كه محيطهاي يادگيري الكترونيكي براي آموزش مفيد است 10 قصد دارم تا از يادگيري الكترونيكي براي تدريس استفاده كنم 11 قصد دارم تا از آموزشهاي مستقيم رايانه اي براي تدريس استفاده كنم 12 قصد دارم تا از اينترنت براي ارائه آموزش هايم استفاده كنم 13 با استفاده از محيطهاي يادگيري الكترونيكي احساس رضايت مي كنم 14 با استفاده از نرم افزارهاي powerpoint و MS-word احساس رضايت مي كنم 15 با استفاده از آموزشهاي مستقيم رايانه اي احساس رضايت می كنم 16 آموزش رسانه اي صوتي را دوست دارم 17 آموزش رسانه اي تصويري را دوست دارم 18 آموزش رسانه اي انيميشن را دوست دارم 19 آموزش رسانه اي با متون رنگي را دوست دارم روش نمره گذاری و تفسیر
این پرسشنامه دارای 19 سوال بوده و هدف آن بررسی نگرش استادان به يادگيري الكترونيكي از ابعاد مختلف (احساس خودكاميابي، احساس رغبت، احساس مفيد بودن، قصد به كارگيري يادگيري الكترونيكي، احساس رضايتمندي از نظام، آموزشهای چندرسانه ای) است. طیف پاسخگویی آن از نوع لیکرت 7 گزینه ای بوده که امتیاز مربوط به هر گزینه در جدول زیر ارائه گردیده است:
گزینه کاملا مخالفم تا حدودی مخالفم کمی مخالفم نظری ندارم کاملا موافقم تا حدودی موافقم کمی موافقم امتیاز 1 2 3 4 5 6 7 پرسشنامه فوق دارای شش بعد بوده که سوالات مربوط به هر بعد در جدول زیر ارائه گردیده است:
بعد سوالات مربوطه احساس خودكاميابي 3-1 احساس رغبت 6-4 احساس مفيد بودن 9-7 قصد به كارگيري يادگيري الكترونيكي 12-10 احساس رضايتمندي از نظام 15-13 آموزشهای چندرسانه ای 19-16 برای بدست آوردن امتیاز مربوط به هر بعد، مجموع امتیازات سوالات مربوط به آن بعد را با هم جمع نمایید. برای بدست آوردن امتیاز کلی پرسشنامه، مجموع امتیازات همه سوالات را با هم جمع کنید.
روایی و پایایی
در پژوهش سید تقوی (1386) روایی پرسشنامه توسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی و چند تن از اساتید به تایید رسید و همچنین پایائی پرسشنامه یا قابلیت اعتماد آن با استفاده از روش اندازهگیري آلفاي کرونباخ محاسبه شد. معمولاً دامنه ضریب اعتماد آلفاي کرونباخ از صفر (0) به معناي عدم پایداري، تا مثبت یک (1+) به معناي پایائی کامل قرار میگیرد و هر چه مقدار بدست آمده به عدد مثبت یک نزدیکتر باشد قابلیت اعتماد پرسشنامه بیشتر میشود. آلفای کرونباخ برای پرسشنامه مورد نظر 95/0 بدست آمد.
منبع: سیدتقوی، میرعلی، (1386)، بررسی نگرش استادان و دانشجویان به یادگیری الکترونیکی، پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی 1386 شماره 1 (پیاپی43)
-
پرسشنامه تنظیم خلق منفی
چقدر در تغییر خلق بد خود موفق هستید؟
هدف این پرسشنامه این است که آن چه را مردم معنقدند می توانند در مورد احساسات و عواطف ناراحت کننده خود انجام دهند، بررسی کند. لطفا تا آن جا که امکان دارد، به هر سوال با ارائه تصویری واقعی از باورهایتان پاسخ دهید. البته هیچ پاسخ درست یا غلطی در کار نیست. به خاطر داشته باشید که پرسش نامه درباره آن چیزی است که باور دارید می توانید انجام دهید، نه آن چه که دقیقا یا معمولا انجام می دهید. هر پرسش را با دقت بخوانید و عقیده خود را با استفاده از مقیاس زیر مشخص کنید.
ردیف عبارات کاملا مخالف غالبا مخالف بی نظر غالبا موافق کاملا موافق 1 معمولا می توانم یک جوری خودم را شاد کنم. 2 می توانم کاری بکنم که احساس بهتری پیدا کنم. 3 تنها کاری که می توانم بکنم این است که غرق یک چیزی شوم. 4 اگر به ایام شادتر زندگی بیندیشم، احساس خوبی پیدا می کنم. 5 با دیگران بودن ملال آور است. 6 با پرداختن به کاری که دوست دارم، می توانم احساس بهتری داشته باشم. 7 وقتی می فهمم که چرا احساس کسالت می کنم، حالم بهتر می شود. 8 نمی توانم برای تغییر احساساتم کاری انجام دهم. 9 با توجه کردن به جنبه های خوب یک موقعیت، چندان حال بهتری پیدا نخواهم کرد. 10 طولی نمی کشد که آرام می شوم. 11 برایم دشوار خواهد بود کسی را پیدا کنم که واقعا مرا درک کند. 12 اگر با خود بگویم که این حالت گذرا است، احساس آرامش خواهم کرد. 13 انجام کاری خوب برای کسی م.جب خرسندی من خواهد شد. 14 کارم به افسردگی خواهد کشید. 15 برنامه ریزی برای مقابله با موقعیت ها، برایم مفید خواهد بود. 16 به راحتی می توانم آن چه را که باعث ناراحتی من می شود فراموش کنم. 17 رسیدگی به کارهایم به من احساس ارامش می دهد. 18 نصیحت دوستان کمکی به بهتر شدن حالم نخواهد کرد. 19 قادر نخواهم بود از چیزهایی که معمولا لذت می برم، لذت ببرم. 20 می توانم راهی برای ارام کردن خودم پیدا کنم. 21 وقتی سعی می کنم میاله را در ذهن خودم حل کنم، بدتر می شود. 22 تماشای یک فیلم کمک نخواهد کرد تا احساس بهتری پیدا کنم. 23 اگر با دوستان برای شام خوردن بیرون بروم، حالم بهتر می شود. 24 تا مدت زیادی غمگین خواهم بود. 25 نمی توانم آن را از ذهنم خارج کنم. 26 با انجام یک کار ابتکاری می توانم احساس بهتری پیدا کنم. 27 واقعا شروع به احساس افسردگی خواهم کرد. 28 با این فکر که اوضاع بهتر خواهد شد، احساس بهتری پیدا نمی کنم. 29 با شوخی و خنده حالم بهتر می شود. 30 در میان جمع احساس تنهایی خواهم کرد. روش نمره گذاری
به منظور نمره گذاری سوالات بر طبق جدول زیر عمل کنید:
کاملا مخالف غالبا مخالف بی نظر غالبا موافق کاملا موافق 1 2 3 4 5 ابتدا نمره سوال های 3، 5، 8، 9، 11، 14، 18، 19، 21، 22، 24، 25، 27، 28 و 30 را معکوس کنید ( مطابق جدول زیر):
کاملا مخالف غالبا مخالف بی نظر غالبا موافق کاملا موافق 5 4 3 2 1 سپس برای به دست آوردن نمره کلی، پاسخ های خود را با هم جمع بندی کنید.
جدول 1- نمره های هنجار شده مقیاس کنترل خلق منفی
نمره صدک 116 108
100
92
84
85 70
50
30
15
منبع: ژندا، لوئیس. آزمون های شخصیت. ترجمه بشارت و حبیب نژاد. انتشارات آییژ،بهار 1388
-
پرسشنامه تنظیم خلق منفی
چقدر در تغییر خلق بد خود موفق هستید؟
هدف این پرسشنامه این است که آن چه را مردم معنقدند می توانند در مورد احساسات و عواطف ناراحت کننده خود انجام دهند، بررسی کند. لطفا تا آن جا که امکان دارد، به هر سوال با ارائه تصویری واقعی از باورهایتان پاسخ دهید. البته هیچ پاسخ درست یا غلطی در کار نیست. به خاطر داشته باشید که پرسش نامه درباره آن چیزی است که باور دارید می توانید انجام دهید، نه آن چه که دقیقا یا معمولا انجام می دهید. هر پرسش را با دقت بخوانید و عقیده خود را با استفاده از مقیاس زیر مشخص کنید.
ردیف عبارات کاملا مخالف غالبا مخالف بی نظر غالبا موافق کاملا موافق 1 معمولا می توانم یک جوری خودم را شاد کنم. 2 می توانم کاری بکنم که احساس بهتری پیدا کنم. 3 تنها کاری که می توانم بکنم این است که غرق یک چیزی شوم. 4 اگر به ایام شادتر زندگی بیندیشم، احساس خوبی پیدا می کنم. 5 با دیگران بودن ملال آور است. 6 با پرداختن به کاری که دوست دارم، می توانم احساس بهتری داشته باشم. 7 وقتی می فهمم که چرا احساس کسالت می کنم، حالم بهتر می شود. 8 نمی توانم برای تغییر احساساتم کاری انجام دهم. 9 با توجه کردن به جنبه های خوب یک موقعیت، چندان حال بهتری پیدا نخواهم کرد. 10 طولی نمی کشد که آرام می شوم. 11 برایم دشوار خواهد بود کسی را پیدا کنم که واقعا مرا درک کند. 12 اگر با خود بگویم که این حالت گذرا است، احساس آرامش خواهم کرد. 13 انجام کاری خوب برای کسی م.جب خرسندی من خواهد شد. 14 کارم به افسردگی خواهد کشید. 15 برنامه ریزی برای مقابله با موقعیت ها، برایم مفید خواهد بود. 16 به راحتی می توانم آن چه را که باعث ناراحتی من می شود فراموش کنم. 17 رسیدگی به کارهایم به من احساس ارامش می دهد. 18 نصیحت دوستان کمکی به بهتر شدن حالم نخواهد کرد. 19 قادر نخواهم بود از چیزهایی که معمولا لذت می برم، لذت ببرم. 20 می توانم راهی برای ارام کردن خودم پیدا کنم. 21 وقتی سعی می کنم میاله را در ذهن خودم حل کنم، بدتر می شود. 22 تماشای یک فیلم کمک نخواهد کرد تا احساس بهتری پیدا کنم. 23 اگر با دوستان برای شام خوردن بیرون بروم، حالم بهتر می شود. 24 تا مدت زیادی غمگین خواهم بود. 25 نمی توانم آن را از ذهنم خارج کنم. 26 با انجام یک کار ابتکاری می توانم احساس بهتری پیدا کنم. 27 واقعا شروع به احساس افسردگی خواهم کرد. 28 با این فکر که اوضاع بهتر خواهد شد، احساس بهتری پیدا نمی کنم. 29 با شوخی و خنده حالم بهتر می شود. 30 در میان جمع احساس تنهایی خواهم کرد. روش نمره گذاری
به منظور نمره گذاری سوالات بر طبق جدول زیر عمل کنید:
کاملا مخالف غالبا مخالف بی نظر غالبا موافق کاملا موافق 1 2 3 4 5 ابتدا نمره سوال های 3، 5، 8، 9، 11، 14، 18، 19، 21، 22، 24، 25، 27، 28 و 30 را معکوس کنید ( مطابق جدول زیر):
کاملا مخالف غالبا مخالف بی نظر غالبا موافق کاملا موافق 5 4 3 2 1 سپس برای به دست آوردن نمره کلی، پاسخ های خود را با هم جمع بندی کنید.
جدول 1- نمره های هنجار شده مقیاس کنترل خلق منفی
نمره صدک 116 108
100
92
84
85 70
50
30
15
منبع: ژندا، لوئیس. آزمون های شخصیت. ترجمه بشارت و حبیب نژاد. انتشارات آییژ،بهار 1388
-
مقياس مهار افراطي- خصومت (O – H)
ردیف عبارات بلی خیر 1 شعر را دوست دارم بلی خیر 2 اهميتي نمي دهم كه مورد تمسخر ديگران واقع شوم بلی خیر 3 دوست دارم عضو چند انجمن يا باشگاه باشم بلی خیر 4 اغلب مردم باطناً دوست ندارند كه براي كمك به ديگران خود را به دردسر بيندازند بلی خیر 5 من بيشتر از سهم خود در زندگي نگراني داشته ام بلی خیر 6 اغلب از ديگران راهنمايي مي خواهم بلی خیر 7 بارها در اواسط شب وحشت زده شده ام بلی خیر 8 مجله هاي فني را دوست دارم بلی خیر 9 در محيط كارم فشار و ناراحتي زيادي را احساس مي كنم بلی خیر 10 گاهي اوقات دلم مي خواهد فحش بدهم بلی خیر 11 فكر مي كنم از كاري مثل جنگلباني خوشم بيايد بلی خیر 12 هر چند وقت يك بار، كار امروز را به فردا موكول مي كنم بلی خیر 13 بيشترين گرفتاري و درگيري من با خودم است بلی خیر 14 بعضي ها آنقدر امر و نهي مي كنند كه حتي وقتي حق با آن هاست، دلم مي خواهد بر خلاف خواست آن ها رفتار كنم بلی خیر 15 اغلب اوقات زودرنج و بداخلاق هستم، ولي علتش را نمي دانم بلی خیر 16 هرگز استفراغ و سرفه همراه با خون نداشته ام بلی خیر 17 رفتار اطرافيانم تأثير زيادي بر رفتار من دارد بلی خیر 18 دوست دارم برخي از افراد مهم را بشناسم، چون اين كار باعث مي شود احساس كنم مهم هستم. بلی خیر 19 وقتي خسته مي شوم دوست دارم دست به كاري هيجان آور بزنم بلی خیر 20 با پول دادن به گداها مخالفم بلی خیر 21 تقريباً هيچ وقت خواب نمي بينم بلی خیر 22 از شرط بندي روي چيزهاي كوچك خوشم مي آيد بلی خیر 23 از اين كه در گذشته بعضي از حرفهايم ممكن است ديگران را رنجانده باشد، ناراحتم بلی خیر 24 اغلب اوقات حتي زماني كه همه چيز خوب پيش مي رود، احساس مي كنم هيچ چيز برايم مهم نيست بلی خیر 25 انتظار كشيدن مرا عصباني می كند بلی خیر 26 هنگامي كه مجبور باشم، تنها آن قسمت از حقيقت را مي گويم كه براي خودم ضرري نداشته باشد بلی خیر 27 معمولاً بجاي راهنمايي خواستن از ديگران ترجيح مي دهم خودم كارها را حل و فصل كنم بلی خیر 28 چندين بار من آخرين نفري بوده ام كه از تلاش براي انجام كاري دست كشيده ام بلی خیر روش نمره گذاری و تفسیر
به نظر مگارگي، كوك و مندلسون (1976) دو دسته از افراد مرتكب اعمال پرخاشگرانه شديد مي شوند؛ اشخاصي كه عادت به پرخاشگري دارند و اشخاصي كه به شدت داراي مهار افراطي اند. افراد با مهار زياد، بيشتر اوقات واكنش پرخاشگرانه متناسب با تحريك نشان نمي دهند و در مقابل ابراز هرگونه پرخاشگري بازداري نشان مي دهند، اما گاهي درصورتي كه تحريك زياد باشد، امكان دارد حالت بسيار پرخاشگرانه اي داشته باشند. مگارگي و همكارانش اعتقاد داشتند كه به طور معمول شدت اعمال پرخاشگرانه توسط افرادي كه مهار افراطي دارند، بيش از اشخاصي است كه مهار كمتري دارند.
مقياس اوليه O-H سي و يك ماده داشت و ماده هاي اين مقياس طوري نمره گذاري شد كه نمره هاي بالاتر نشان دهندة اشخاص خش نتر (با مهار افراطي) بود. در این پرسشنامه به هر گزینه بلی 1 امتیاز و به هر گزینه خیر 0 امتیاز تعلق می گیرد.برای بدست آوردن امتیاز کلی آزمون، باید مجموع تک تک سوالات را با هم محاسبه نمایید. این امتیاز دامنه ای از 0 تا 28 را خواهد داشت. بدیهی است که هر چه این امتیاز بالاتر باشد، بیانگر احتمال بروز واکنش پرخاشگرانه شدیدتر فرد است. به عبارتی خصوصیت مهار افراطی در فرد پاسخ دهنده بالاتر است.
روایی و پایایی
مگارگي و همکاران (1976) ضريب همساني دروني( كودر- ريچاردسون 21) را در مقیاس O-H در گروهي مركب از مجرمان و دانشجويان 56/0 گزارش کردند. ضريب هاي همساني دروني(آلفا) در نمونة هنجاري MMPI-2 در مردان و زنان به ترتيب 34/0 و 24/0 بود (بوچر و همكاران، 1989، به نقل از خدایایری فرد، 1386). همان گونه كه ملاحظه مي شود، مقياس O-H همسانی درونی زیادی ندارد. مرلند (1985) ضريب هاي بازآزمايي دانشجويان مرد و زن را به ترتيب 72/0 و 56/0 گزارش كرد. ضريب هاي بازآزمايي در نمونة هنجاري MMPI-2 ترتيب براي مردان و زنان 68/0 و 69/0 بود (بوچر و همكاران، 1989، به نقل از خدایاری فرد، 1386).
منبع: جدیری، جعفر، جان بزرگی، مسعود، (1388)، ساخت و اعتباريابي مقياس رضامندي زناشويي اسلامي، فصلنامه روانشناسی سال دوم، شماره چهارم، زمستان 1388، ص 41 ـ 70
-
پرسشنامه باورهای غیر منطقی جونز – 100 ماده ای
این پرسشنامه شامل جملاتی درباره باورها و احساسات شما نسبت به چیزهای مختلف است که ممکن است شما با آنها مواق یا مخالف باشید. توجه داشته باشید که در این پرسشنامه جواب صحیح یا غلط وجود ندارد ، لازم نیست ذرباره هر جمله زیاد فکر کنید . سریع علامت بزنید و به سراغ جمله بعد بروید . سعی کنید حتی الامکان از پاسخ به مورد ” نه موافق ” و ” نه مخالف” خودداری کنید. با توجه به مقیاس زیر پاسخ خود را انتخاب کنید.
1= به شدت مخالف … 2= تا حدی مخالف … 3= نه مخالف و نه موافق … 4= تا حدی موافق … 5 = به شدت موافق
ردیف جملات به شدت مخالف تا حدی مخالف نه مخالف و نه موافق تا حدی موافق به شدت موافق 1 برایم مهم است که دیگران مرا تایید کنند. 2 از شکست خوردن متنفرم. 3 خطاکاران سزاوار مجازاتی هستند که به آن گرفتار می آیند. 4 هر حادثه یا اتفاقی را بدون ترس و وحشت ، عاقلانه می پذیرم. 5 انسان در هر شرایطی که بخواهدمی تواند خوشحال باشد. 6 از انجام دادن کارهای پر دردسر می ترسم. 7 همیشه سعی می کنم از تصمیم گیری های مهم خودداری کنم. 8 هر شخصی در زندگی به یک انسان قوی تر از خود برای اتکا و مشورت نیازمند است. 9 گرگ زاده عاقبت گرگ می شود. 10 برای انجام دادن هر کاری فقط یک راه درست و صحیح وجود دارد. 11 احترام گذاردن به دیگران را دوست دارم، ولی نه به هر قیمتی 12 از انجام دادن کاری که نمی توانم از عهدهآن به خوبی برآیم، دوری می کنم. 13 اکثر جنایتکاران از مجازاتی که سزاوار آن هستند می گریزند. 14 اگر از چیزی ناکام شوم براشفته نمی گردم [ نمی شوم]. 15 این برداشت ما از وضع زندگی است که باعث آشفتگی می شود نه اوضاع زندگی. 16 به ندرت نگران آینده می شوم. 17 وقتی کاری بر عهده من می باشدبه هر اندازه هم که خسته کننده باشد، سعی می کنم آن را انجام بدهم. 18 همیشه سعی می کنم در امور مهم با یک فرد قوی تر از خودم مشورت کنم. 19 تقریبا غیر ممکن است که بتوان بر اثراتی که حوادث گذشته بر ما داشته اند، تغییر ایجادکرد. 20 برای انجام دادن هرکاری ، فقط یک راه کامل وجود دارد. 21 علاقه مند هستم همه مرا دوست داشته باشند. 22 مایل نیستم با افراد قوی تر از خودم به رقابت بپردازم. 23 کسانی را که خطا می کنند باید سرزنش و توبیخ نمود. 24 زندگی من باید بهتر از وضعی باشد که الان هست. 25 هر شخص خودش عامل اوضاع و احوال خودش است. 26 اغلب نمی توانم بعضی دلواپسی ها را از ذهن خود دور کنم . 27 من از رو به رو شدن با مشکلات خودداری می کنم. 28 انسان نیازمند اتکا به فرد قوی تر از خود است. 29 اگر حادثه ای یک بار زندگی شما را شدیدا تحت تاثیر قرار داده، دلیلی ندارد که اثر آن در آینده نیز وجود نداشته باشد. 30 به ندرت یک راه اسان برای حل مشکلات زندگی وجود دارد. 31 من می توانم خودم را دوست داشته باشم، حتی اگر دیگران از من بدشان بیاید. 32 دوست دارم در انجام دادن کارها موفق باشم ، ولی نه به هر قیمت. 33 افراد فاسد باید به شدت تنبیه شوند. 34 از چیزی که بدم می آید، به شدت ناراحت می شوم. 35 عامل بدبختی هر شخصی خودش است. 36 اگر نتوانم از وقوع حادثه ای جلوگیری کنم، ناراحت می شوم. 37 همیشه سعی می کنم تا آنجا که ممکن است، سریع تصمیم بگیرم. 38 اشخاص معینی هستند که من به آنها متکی می باشم. 39 انسان به شدت متاثر از گذشته خود می باشد. 40 در زندگی ما بعضی مشکلات به طور طبیعی وجود دارند. 41 اگر شخصی از من متنفر باشد، این مشکل خود اوست نه من. 42 برای من خیلی مهم است که در هرکاری موفق باشم. 43 به ندرت دیگران را به خاطر خطاهایشان لعن و نفرین می کنم. 44 واقعیت ها را باید پذیرفت ، هر چند که با خواست ما ما ناسازگار باشند. 45 یک فرد همیشه غمگین و عصبانی نخواهد بود، مگر آن که خودش بخواهد. 46 من جرات” دل به دربا زدن” را ندارم. 47 زندگی آنچنان کوتاه است که هیچ کاری در آن لذت بخش نیست. 48 من دوست دارم در هرکاری روی پای خود بایستم. 49 اگر تجارب مختلفی داشتم، الان وضعم بهتر بود. 50 برای حل هر مساله ای فقط یک راه درست وجود دارد. 51 انجام دادن کاری برخلاف انتظار دیگران فوق العاده مشکل است. 52 از هر فعالیتی به خاطر خودش لذت می برم و مهم نیست چقدر در آن موفق بوده ام. 53 ترس از کیفر و مجازات، در خوب بودن انسان موثر است. 54 اگر کاری من را اذیت کند، به طور کلی آن را رها می کنم. 55 بیشترین مشکل یک انسان این است که نمی تواند به خوشحالی مطلوب خود دست یابد. 56 ه ندرت به خاطر مسائل آینده مضطرب می شوم. 57 به ندرت در کاری طفره می روم. 58 من تنها کسی هستم که می توانم واقعیت مشکلاتم را بفهمم و با آنها مقابله کنم. 59 به ندرت فکر می کنم تجارب گذشته ، اکنون نیز بر من اثر داشته باشد. 60 ما در جهانی پر از شانس و تصادف زندگی می کنیم. 61 دوست دارم مورد تایید دیگران واقع شوم، اما حتما لازم نیست. 62 اگر شخصی در زمینه ای از من بهتر باشد، ناراحت می شوم. 63 هر انسانی ذاتا خوب است. 64 هر کاری را در حد توان خود انجام می دهم و بیشتر از آن نیز از خود انتظاری ندارم. 65 هیچ حادثه ای خود به خود ما را آشفته نمی کند، بلکه برداشت ما از آن باعث ناراحتی ما می شود. 66 من به شدت نگران بعضی حوادث آینده هستم. 67 انجام دادن کارهای ناخوشایند روزانه برای من مشکل است. 68 از کسی که بخواهد در کارهایم به جای من تصمیم بگیرد، متنفرم. 69 ما اسیر اَعمال گذشته خود هستیم. 70 به ندرت برای هر کاری یک راه حل بسیار خوب و کامل وجود دارد. 71 اغلب نگران این هستم که دیگران تا چه اندازه مرا تایید می کنند. 72 اگر اشتباه کنم به شدت عصبانی می شوم. 73 ناعادلانه است که باران رحمت بر روی درستکار و خرابکار یکسان ببارد. 74 من زندگی را آسان می گیرم. 75 انسان باید با چهره گشاده به استقبال مسائل ناخوشایند زندگی برود. 76 ترسی را که از بعضی چیزها دارم، نمی توانم از زندگی خود دور کنم. 77 یک زندگی مرفه به ندرت خوشبخت کننده است. 78 به راحتی نصیحت دیگران را می پذیرم. 79 یک اتفاق می تواند زندگی انسان را آن چنان تحت تاثیر قرار دهد که اثر آن برای همیشه باقی بماند. 80 برای حل هر مشکلی باید ب دنبال راه حل عملی بود، نه کامل ترین راه حل آن. 81 نگرانی عمده من این است که مردم چه احساسی نسبت به من دارند. 82 غالبا از کوچکترین اتفاق بدی به شدت ناراحت می شوم. 83 وقتی از کسی خطایی ببینم به او فرصت می دهم تا اشتباهاتش را جبران کند. 84 از داشتن مسئولیت متنفرم. 85 دلیلی وجود نداردکه همیشه غمگین و افسره باشم. 86 همیشه نگران وقایعی مانند جنگ ، تورم، نگرانی کمبود و حوادث هستم. 87 وقتی می توانم خوشحال باشم که در حل مشکلی موفق شوم. 88 وابستگی به دیگران تنفر آور است. 89 ذات انسان را هیچ وقت نمی توان تغییر داد. 90 احساس می کنم هرکاری را باید از راه درست خودش انجام داد. 91 اگر مورد انتقاد واقع شود، کمی ناراحت می شوم ، ولی به شدت آشفته نمی گردم. 92 از انجام دادن کاری که در آن مهارت ندارم، می ترسم. 93 هیچ شخصی ذاتا پست نیست، ولو این که کار بدی هم مرتکب شده باشد. 94 به ندرت به خاطر اشتباه دیگران عصبانب می شوم. 95 هر شخصی خودش جهنم خشم و ناراحتی را در دل خود ایجاد می کتد. 96 من اغلب نگرانم که اگر در یک موقعیت خطرناک قرار بگیرم، چه باید بکنم. 97 اگر کاری ضروری باشد آن را انجام خواهم داد، هر چند ناخوشایند باشد. 98 انتظار ندارم دیگران به فکر رفاه و آسایش من باشند. 99 من با تاسف و اندوه به گذشته نگاه نمی کنم. 100 همیشه این طور نیست که شرایط آرمانی باشد. **********************************
روش نمره دهی و تفسیر
این پرسشنامه دارای 100 سوال بوده و از طریق این سوالات، 10 خرده مقاس را بررسی می نماید. هر 10 سوال معرف یک خرده مقیاس می باشد. این خرده مقیاس ها عبارتند از:
1- نیاز به تایید دیگران
2- انتظار بالا از خود
3- تمایل به سرزنش
4- واکنش نسبت به ناکامی
5- بی مسئولیتی هیجانی
6- نگرانی زیاد توام با اضطراب
7- اجتناب از مشکل
8- وابستگی
9- درماندگی نسبت به تغییر
10- کمال گرایی
پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز به صورت 5 گزینه ای (به شدت مخالف، تا حدی مخالف، نه مخالف و نه موافق، تا حدی موافق و به شدت موافق) نمره گذاری می شود. در این پرسشنامه به هر گزینه از 1 تا 5 امتیاز داده می شود. در نهیات، پس از پاسخگویی به همه سوالات، نمرات با هم جمع می شوند. کلید نمره گذاری مربوط به خرده مقیاس ها یه شرح زیر می باشد:
کلید نمره گذاری پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز
ردیف مقیاس سوالات 1 نیاز به تایید دیگران 1، 11 ،21، 31، 41، 51، 61، 71، 81، 91 2 انتظار بالا از خود 2، 12، 22، 32، 42، 52، 62، 72، 82، 92 3 تمایل به سرزنش 3، 13، 23، 33، 43، 53،63، 73، 83، 93 4 واکنش نسبت به ناکامی 4، 14، 24، 34، 44، 54، 64، 74، 84، 94 5 بی مسئولیتی هیجانی 5، 15، 25، 35، 45، 55، 65، 75، 85، 95 6 نگرانی زیاد توام با اضطراب 6، 16، 26، 36، 46، 56، 66، 76، 86، 96 7 اجتناب از مشکل 7، 17، 27، 37، 47، 57، 67، 77، 87، 97 8 وابستگی 8، 18، 28، 38، 48، 58، 68، 78، 88، 98 9 درماندگی نسبت به تغییر 9، 19، 29، 39، 49، 59، 69، 79، 89، 99 10 کمال گرایی 10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80، 90، 100 پایایی (اعتبار و روایی
کامکاری و عسکریان در پژوهشی تحت عنوان بررسی تفکرات غیرمنطقی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران روایی و پایایی این پرسشنامه را برآورد نوده اند. برای دستیابی به این منظور، پس از ترجمه، سوالات به رویت متخصصان روانشناسی رسانده شد و روایی محتوایی پرسشنامه مرد تایید قرار گرفت. در مرحله بعد، پرسشنامه بر روی یک گروه 500 نفری اجرا گردید. ضریب اعتبار آن از طریق ضریب آلفا محاسبه شد و عدد 97/2 به دست آمد (به نقل از ساعت چی و همکاران، 1389).
منبع: ساعتچی، محمود . کامکاری، کامبیز، عسکریان، مهناز . آزمونهای روان شناختی . نشر ویرایش . 1389
-
پرسشنامه حس فنا ناپذیری نمادین
کاملا موافقم موافقم اندکی موافقم بی تفاوتم اندکی مخالفم مخالفم کاملا مخالفم سوالات ردیف به یک برداشت شخصی از هستی رسیده ام که به من کمک می کند زندگی را کاملا ارزشمند بدانم. 1 محیط فیزیکی که من در آن زندگی می کنم خیلی سالم است. 2 در زندگی من هیچ چیز جالبی اتفاق نمی افتد. 3 هیچ تاثیری روی محیط پیرامون خود ندارم. 4 جامعه برای من هیچ ارزشی قائل نیست. 5 احساس می کنم که اگر امروز بمیرم، مطلقا هیچ اثر و نشانه ای از من نخواهد ماند. 6 در رشد و پیشرفت بسیاری از افراد سهیم هستم. 7 حس می کنم علی رغم مرگ اجتناب ناپذیر خود، همواره جزء جدایی ناپذیر از جهان خواهم بود. 8 احساس می کنم در زندگی هر کاری دوست دارم، انجام می دهم. 9 ارزش ها و باور های معینی دارم که به من کمک می کنند شرایط فناپذیر خود را بپذیرم و یا با آن کنار بیایم. 10 احساس من این است که انسان محکوم به فنا است. 11 روابط صمیمی مرا می ترساند. 12 همین که تصمیم گرفتم کاری انجام دهم، آن را با علاقه مداوم به انجام می رسانم. 13 اغلب احساس تنهایی می کنم. 14 منتهی شدن زندگی ام به مرگ، به حیاتم معنی و سازمان می دهد. 15 زندگی جنسی من، به میزان زیادی بر سلامت و بهزیستی ام تاثیر دارد. 16 در به عهده گرفتن مسؤولیت انجام کارهای جدید مشکل دارم. 17 از نظر بدنی احساس راحتی می کنم. 18 زندگی عشق ام به من سرور می دهد. 19 در هر کاری که انجام می دهم احساس لیاقت و شایستگی می کنم. 20 احساس می کنم اگر امروز بمیرم درخاطر کسانی که با آنها زندگی کرده ام، زنده می مانم. 21 سرشار از نیرو و انرژی هستم 22 مطمئن نیستم که چه کسی هستم. 23 از زندگی خودم تا به اینجا راضیم. 24 با دیگران رابطه خوبی دارم. 25 فکر می کنم از عمرم خوب استفاده نمی کنم. 26 روش نمره گذاری و تفسیر
روش امتیازدهی به سوالات بر طبق جدول زیر می باشد:
کاملا موافقم موافقم اندکی موافقم بی تفاوتم اندکی مخالفم مخالفم کاملا مخالفم 7 6 5 4 3 2 1 نمره سوال های شماره 3، 4، 5، 6، 11، 12، 14، 17، 19، 23 و 26 را معکوس کنید (بر طبق جدول زیر):
کاملا موافقم موافقم اندکی موافقم بی تفاوتم اندکی مخالفم مخالفم کاملا مخالفم 1 2 3 4 5 6 7 پس از معکوس کردن نمره سوال ها آنها را با هم جمع کنید تا نمره کل خود را به دست آورید.
جدول 1- نمره های هنجار شده مقیاس حس فناناژذیری نمادین
نمره صدک 166 149
132
115
98
85 70
50
30
15
منبع: ژندا، لودیس. آزمون های شخصیت. ترجمه بشارت و حبیب نژاد. انتشارات آییژ،بهار 1388
-
پرسشنامه رغبت
میشل گوکلن
در هر سطر این پرسش نامه، چهار فعالیت برای شما پیشنهاد می شود. فعالیت مورد علاقه خود را انتخاب کنید و در خانه مربوط به آن علامت * بگذارید. در انتخاب فعالیت ها، استعداد یا تحصیلات لازم را برای انجام دادن آن ها را در نظر نگیرید، تنها ذوق شخصی خود را در نظر بگیرید. اگر هیچ فعالیتی مورد علاقه شما قرار نگرفت، سعی کنید در بین آن ها فعالیتی را انتخاب کنید که بیش از سه فعالیت دیگر مورد علاقه شماست. زیاد فکر نکنید، اولین پاسخی را که به ذهنتان می رسد، انتخاب کنید.
ستون a ستون b ستون c ستون d 1. هنرپیشه O مشاور O دانشمند O خلبان O 2. زیست شناس O کاشف O مدیر O مددکار اجتماعی O 3. وابسته نظامی O کتابدار O مسؤول تبلیغات O سخنران ادبی O 4. وکیل O ستاره شناس O جراح O مفسر O 5. شمیدان O چتر باز O شاعر O ناخدای کشتی O 6. نماینده O منبّت کار O آوازخوان O ورزشکار O 7. دفتردار O تاجر O کوهنورد O مدیر هتل O 8. بیمه گر O مسؤول اطلاعات O کشتی گیر O صندوقدار بانک O 9. علوم طبیعی O زبانهای خارجی O سیاست O هنرهای رزمی O 10. ورزش O تماشای نمایش O اجرای نمایش O تهیه کلکسیون O 11. سازماندهی O ریسک کردن O کارهای دقیق O فعالیتهای اجتماعی O 12. میزبانی دوستان O شرکت درمهمانی O بررسی آثار علمی O رانندگی اتومبیل مسابقه O 13. بازی شطرنج O صحبت برای جمع O شکار حیوانات O بازی دستجمعی O 14. شاد بودن O فعال بودن O مهم بودن O خویشتن دار بودن O 15. قهرمان بودن O میانجی بودن O اقتصادی بودن O دارایی بهم زدن O 16. صادق هدایت O تختی O نادرشاه O امیرکبیر O 17. مصدق O خیام O میرزاکوچک خان O سرمایه دار بزرگ O 18. رئیس سازمان ملل O ناپلئون O داروین O رئیس جمهور آمریکا O 19. هیتلر O رستم O پاستور O رئیس سازمان اوپک O 20. حسابداری O خرید و فروش دلار O خبرنگاری O مدیریت جمع O روش نمره دهی و تفسیر نتایج
جدول تحلیل نتایج
حال باید فعالیت های انتخاب شده را مطالعه کرد. این فعالیت ها در چهار جهت مختلف طبقه بندی می شوند: 1- در جهت تمایل به فعالیت های ذهنی، دقیق و درونی؛
2- در جهت تمایل به صرف نیرو، ریسک کردن و فعالیت های عضلانی
3- در جهت تمایل به کسب قدرت، خودنمایی، تشخص و ارزشمندی
4- در جهت تمایل به فعالیت های اجتماعی؛ دوستانه، تماس با دیگران و تبادل با افکار
به کمک جدول تحلیل نتایج روبرو، می توان جهت تمایلات آزمودنی را از روی پاسخها شناسایی کرد. کافی است در ستون های I، II، III و VI پاسخ مربوط به انتخاب آزمودنی را مشخص کرد و دور آن دایره بکشید.
به عنوان مثال، اگرا برای سری اول، فعالیت C (دانشمند) انتخاب شده باشد، در جدول تحلیل نتایجف دور حرف C سری اول (ستون I) دایره می کشند. پس از آنکه بیست پاسخ هر آزمودنی به همین ترتیب مشخص شد، در هر یک از ستون های I، II، III و VI پاسخ هایی وجود خواهد داشت. تعداد پاسخهای موجود در هر یک از ستون را به طور جداگانه حساب می کنند.
VI III II I b a d c 1 d c b a 2 d c a b 3 d a c b 4 c d b a 5 c a d b 6 d b c a 7 b a c d 8 b c d a 9 b c a d 10 d a b c 11 a b d c 12 d b c a 13 a c b d 14 b d a c 15 d c b a 16 a c d b 17 a b d c 18 d a b c 19 c d b a 20 در کدام یک از ستون ها بیشترین انتخاب ها را دارید؟ ستون …………. کدام دو ستون بالاترین انتخاب ها را دارند؟ستون های …………… و …………..
کدام سه ستون انتخاب های تقریبا برابر دارند؟ ستون های ………………………
تفسیر نتایج
اگر بیشترین انتخاب های آزمودنی در ستون I باشد، می توان گفت که رغبتهای اول بیشتر در جهت فعالیت های درون گرایی است، * * – فعالیت هایی که به صبر و حوصله زیاد، دقت و تفکر نیاز دارند. او در اجتماعاتی که از تعداد زیادی از افراد تشکیل می شود، اجتماعاتی که در آنها باید پیچ و خم های زیادی انجام داد تا مورد قبول واقع شود، احساس راحتمی نمیکند. او دوست دارد در آرامش و در حالت خودمانی کار کند.
مشاغل مناسب: تحقیق علمی، حسابداری
سرگرمی ها: مطالعه، کارهایی که به پشتکار نیاز دارند، کارهای ظریف، تعمیر وسایل دقیق، ملاقاتهای منظم و از قبل تعیین شده با دوستانصمیمی و نادر.
– اگر بیشترین انتخاب های آزمودنی در ستون II باشد، رغبت های او در جهت فعالیت هایی است که به صرف نیرو نیاز دارند، فعالیت هایی که در آنها ذوق ریسک کردن، سرعت تصمیم گیری و صرف نیروی بدنی نقشی بنیادی دارند. او با کارهای دفتری سازگاری کمتری دارد، زیرا مجبور است به مدت طولانی بدون تحریک زیاد در یک جا بماند و در بین کارهای ظریف محاصره شود. سیاست کار او نیست زیرا دوست دارد روراست و رک گو باشد نه این که شیوه دید خود را دایما عوض کند. او دوست دارد به میل خود، در خارج از خانه، در هوای آزاد، حتی اگر همراه با ناراحتی باشد کار کند.
مشاغل مناسب: مسافرتهای اکتشافی، هنرهای نظامی، سازماندهی کارخانه هایی که به نیروی بدنی زیاد نیاز دارند نه نیروی تیزبینی و دقت.
سرگرمی ها: ورزش، رانندگی اتومبیل، مسافرت به کشورهای دوردست، بیرون رفتنهای بدون برنامه، فعالیت در فضای آزاد.
– اگر بیشترین انتخاب های آزمودنی در ستون III باشد، رغبت های او در جهت فعالیت هایی است که خود را به دیگران تحمیل کند، یعنی فعالیت هایی که در آنها تشخص و قدرت اهمیت دارند. کارهای ظریف و دقیق برای او مناسب نیست. او در جامعه به جستجو می پردازد و نیاز دارد که نیروی بالقوه خود را آزاد سازد. ام تنها زمانی احساس راحتی می کند که نقش یک فرد مسلط را بازی کند.
مشاغل مناسب: کارهای تجاری، سیاسی یا نظامی برای برداشتن قدرت، کارهای نمایشی برای کسب شهرت.
سرگرمی ها: نمایش، رفتن به مهمانیها و جشنها، خوش گذرانی.
– اگر بیشترین انتخاب های آزمودنی در ستون VI باشد، رغبت های او در جهت فعالیت های روابط اجتماعی است؛ یعنی فعالیت هایی که در آنها تماس اجتماعی و ارتباط بین افراد نقش تعیین کننده دارند. تنهایی برای او دشوار و خسته کننده است. او دوست دارد مسائلی را حل کند که به تعداد زیادی از اشخاص مربوط می شوند و این افراد در مقابل او به صف می ایستند. او نسبت به قرارهایی که برایش تحمیل می شوند خوش قول نیست.
مشاغل مناسب: ادبیات (نویسندگی، شاعری)، کار در مشاغل سیاسی و فعالیت های اجتماعی.
سردرگرمی ها: دور هم جمع شدن های دوستانه و ساده، با خانواده دور هم جمع شدن و تلویزیون نگاه کردن، گردش در دامنه کوه ها و ییلاقها.
رغبت های مرکب
همه انسانها رغبت های ساده و واحد ندارند. ممکن است تعدادی از مردم به طور همزمان به تعداد زیادی از فعالیت ها گرایش داشته باشند. در این صورت، بیشترین پاسخ های آنها در دو ستون جدول تحلیل نتایج قرار خواهد گرفت.
در این گونه موارد، برای درک رغبتهای فرد و شیوه او، باید دو ستون و تفسیرهای مربوط به آنها را با هم در نظر گرفت. ممکن است حتی سه ستون نیز پاسخ های تقریبا مساوی داشته باشند. حال ببینیم این حالتهای پیچیده را چگونه باید تفسیر کرد.
بیشترین انتخابهای آزمودنی در ستون های I و II است.
تمایل آزمودنی برای فعالیت های آرام و دقیق یا تمایل او برای تصمیم گیری های سریع و راه حل هایی که به نیرو نیاز دارند در هم می آمیزد. فقدان کشش او برای تماسهای اجتماعی یا رک گویی او همراه می شود و این امر او در روابط خود با دیگران کمی تند جلوه می دهد. اما این تندی ظاهری، در کل، مقدار زیادی از خوبی و درستکاری او را که برای دوستان و آشنایان بسیار با ارزش است، پنهان نگه می دارد.
مشاغلی که او ترجیح می دهد عبارتند از مشاغلی که به دقت و عمل نیاز دارند، خصوصا مشاغل درمانی و فنی. سرگرمی های او آنهایی است که در مورد ستون های I و II گفته شد.
بیشترین انتخاب آزمودنی در ستون های II و III است.
ذوق ریسک کردن و سرعت تصمیم گیری آزمودنی با ذوق تشخص و قدرت طلبی او ترکیب می شود. این امر می تواند ویژگی های خاص ریاست و سازمان دهی را برای او فراهم آورد.
مشاغلی که او ترجیح می دهد عبارتند از: راه اندازی، سازمان دهی، مدیریت کارخانه، پستهایی در نیروی دریایی یا ارتش. سرگرمی های او آنهاایی است که در مورد ستون ها I و III گفته شد.
بیشترین انتخاب های فرد در ستون های III و VI است.
کشش آزمودنی ها برای تشخص و کسب قدرت با ذوق او برای تماس های اجتماعی ترکیب می شود. او مخصوصا با مردم راحت است. او دوست دارد به اجتماعات دسته ها و جوامع و گروه ها ملحق می ود و در مجالس شرکت جوید.او می تواند برای جمع سخنرانی کند، در حرکت های گروهی شرکت جوید و هدایت آنها را بر عهده گیرد.
مشاغلی مورد علاقه او عبارتند از: حقوق و علوم سیاسی، پستهای بالا در کارهای آموزشی و اداری، تالیف، وکالت، سخنرانی و سیاست. سرگرمی های او آنهاایی است که در مورد ستون ها IV و III گفته شد.
بیشترین انتخاب های آزمودنی در ستون های I وIII، I و IV، II و IV یا در سه ستون مختلف است.
این مورد که خیلی کم اتفاق می افتد، به شخصیتهای پیچیده تعلق دارد، شخصیتهایی که رغبتهای آنها به طور یکسان در جهت فعالیت های درون گرایانه (انتخابها در اولین ستون) و برون گرایانه (انتخابها در آخرین ستون) هدایت می شود. به علت تمایلات متضاد، این رغبتها می توانند از نوسانات زیادی پیروی کنند. ممکن است آزمودنی به مدت طولانی بین آرزوهای متضاد خود تردید داشته باشد. ممکن است بدون دوراندیشی و به طور خیلی ساده وارد یک شغل بشود، اما پس از مدت کوتاهی حتی اگر استعداد خوبی برای آن داشته باشد، اما احساس ناراحتی و شکست کند.
ماخذ : گنجی، حمزه. ارزشیابی شخصیت. نشر ساوالان. 1380
-
ازمون حافظه وکسلر
(فرم الف)
Wechsler Memory scale
(W.M.S)
ترجمه وتنظیم: صادق نصری-سید عباس باقری یزدی زیر نظر:دکتر محمد نقی براهنی
توضیحات آزمون:
آزمون حافظه وکسلر که به عنوان یک مقیاس عینی برای ارزیابی حافظه بکار برده می شود نتیجه ده سال تحقیق و بررسی د ر زمینه حافظه عملی، ساده و فوری بوده و اطلاعاتی را باری تفکیک اختلالات عضوی وکنشی حافظه بدست می دهد.
مزایای استفاده از این مقیاس که به طور متوسط 15 دقیقه بطول می انجامد عبارتند از:
- استاندارد شده در حد رضایت است. 2- به تفاوت حافظه درسنین مختلف توجه گردیده است.
3-بهره حافظه ای (MQ)که بدست می دهد تا حدودی با بهره هوشی آزمودنی قابل مقایسه است.
با این آزمون بطور کلی می توان:
- یادگیری و بخاطر آوری فوری
- تمرکز و توجه
- جهت یابی و بخاط آوری حافظه طولانی مدت را بدست آورد.
مقیاس حافظه و کسلر (فرم الف) شامل 7 آزمون فرعی:
1-آگاهی شخصی در مورد مسائل روزمره و شخصی 2-آگاهی نسبت به زمان و مکان (جهت یابی) 3- کنترل ذهنی 4- حافظه منطقی 5- تکرار ارقام روبجلو و معکوس 6-حافظه بینایی 7-یادگیری تداعیها می باشد.
دستور العمل اجرای این آزمون:
- اگاهی شخصی درمورد مسائل روزمره و شخصی:
این آزمون فرعی از 6 سوال ساده مربوط به اطلاعات شخصی و عمومی تشکیل گردیده و بر روی آزمودنیهایی که دچا ر اختلالاتی همچون senile dementia, aphesia هستند کاربرد زیادی دارند. نمونه سوالات :چند سال دارید؟…………………………….
نمره گذاری:یک نمره برای هر پاسخ صحیح. حداکثر نمره:6
- جهت یابی (orientation)
در این آزمون فرعی از 5 سوال ساده همچون چه سالی است؟ چه ماهی است؟و………………برای بررسی جهت یابی فوری آزمودنی استفاده می شود.
نمره گذاری: یک نمره برای هر پاسخ صحیح حداکثر نمره:5
- کنترل ذهنی: این آزمون فرعی از سه زیر مجموعه تشکیل گردیده و برای تشخیص نقایص مغزی بیماران ارکانیکی مغز بکار برده می شود.
(A): شمردن وارونه از 20 تا 1 . از آزمودنی بخواهید کوشش کند که اعداد را از 20 تا 1 بصورت وارونه بشمارد. مانند:1-………………….18-19-20الی اخر تا 1
آزمونگر میتواند دستورالعمل را تکرار کند ولی نباید هیچگونه کمکی در حین تلاش آزمودنی به وی داده شود. خطاهاو مدت زمان ارائه را یادداشت نمایید(به ثانیه). محدویت زمانی: 30 ثانیه
نمره گذاری: 2 نمره در مدت زمان منظور شده بدون خطا. 1 نمره در مدت زمان منظور شد با یک خطا.
اگر آزمودنی بطور صحیح و بدون خطا در مدت زمان10 ثانیه شمارش را انجام دهد یک نمره اضافی میگیرد. حداکثر نمره:3
(b) شمردن ماههای سال: میخواهم هر چه سریعتر نام ماههای سال رابرایم بگوید فروردین، اردیبهشت،……………..
تعداد خطا و زمان ارائه شده را یادداشت کنید. محدودیت زمانی:30 ثانیه
نمره گذاری:2 نمره در مدت زمان منظور شده بدون خطا. 1 نمره در مدت زمان منظور شده بایک خطا.
اگر آزمودنی بطور صحیح و بدون خطا در مدت زمان 10 ثانیه ماهها را نام ببرید یک نمره اضافی می گیرد.
حداکثر نمره:3
دستوالعمل (c) شمارش سه به سه : از آزمودنی بخواهید هر چه سریعتر از عدد یک، سه تاسه تا بشمارد. مانند این:……………………7-4-1. به محض رسیدن به عدد 40 آزمون را متوقف کنید. زمان و تعداد خطا را یادداشت کنید. محدودیت زمانی: 45 ثانیه
نمره گذاری:2 نمره در مدت زمان منظور شده بدون خطا
1 نمره در مدت زمان منظور شده با یک خطا
اگر آزمودنی به طور صحیح و بدون خطا در مدت زمان30 ثانیه شمارش را انجام دهد یک نمره اضافی می گیرد.
*حداکثر نمره در آزمون فرعی کنترل ذهنی در سه خرده آزمون:9
4– حافظه منطقی:
این آزمون شامل دو متن حافظه به متون مورد استفاده در استانفورد بینه بوده و مانند آن نمره گذاری می شود. این آزمون بگویید” یک داستان کوتاه 5-4 خطی برایت می خوانم بدقت گوش کن وقتی که تمام کردم شما آن را تکرار کن”. حاضرید؟
بدین ترتیب متن الف برای آزمودنی شمره شمره خوانده می شود. بعد از این که خواندن متن الف تمام شد و نمره گذاری گفته می شود” حالا می خواهم متن کوتاه دیگری را بخوانم، به بینیم چه مقدار از این متن را بخاطر می آوری”
آزمودنی متن: “ب” را می خواهد و همچنین متن قبلی عمل می کند.
نمره گذاری: به هر واحدی که بصورت نکات اصلی در این علامت (/………………/) مشخص شده و زیر آن خط کشیده شده یک نمره تعلق می گیرد. بشرطی که آزمونگر به کلمات اشاره کند یا مفهوم آن را درست بیان نماید.
به طور کلی برای جابجایی یک عبارت به عبارت دیگر نمره ای کم نمی شود. مهم صحت مفاهیم قسمتهای مختلف مربوط به متن هاست. هر متن از 23 قسمت تشکیل شده که هر دو اینها جمع و بر 2 تقسیم می شود.
حداکثر نمره:23
5-تکرار ارقام روبه جلو ومعکوس
الف) ارقام روبه جلو:
دستورالعمل: به آزمودنی بگویید” می خواهم ببینم تا چه اندازه می توانید توجه داشته باشید”. من چند عدد را برای شما می خانم وقتی خواندن اعداد تمام شد شما باید اعدادی را که به صورت ارقام شنیده اید به من بگویید. گوش کنید با سلسله اعداد 4 رقمی شروع می کنیم.
اگر آزمودنی درکوشش اول موفق نبود سلسله ارقام کوشش دوم اجراء می شود و به همین طریق سوالهای دیگر را می پرسید. سلسله ارقام کوشش دو زمانی اجراء می شود که آزمودنی در سلسله ارقام کوشش اول موفق نباشد. هر گاه آزمودنی در هر دو کوشش مربو ط به سلسله ارقام معینی ناموفق بودآزمایش با این آزمون متوقف می گردد.
حداکثر نمره:8
ب)ارقام به صورت معکوس:
دستورالعمل: همیشه با سری اعداد 3 رقمی شروع می کنیم. برای اجراء به آزمودنی گفته می شود من می خواهم ببینم تا چه حد شما می توانید اعداد را در ذهنتان نگه دارید. اکنون اعدادی را برای شما می خوانم وقتی خواندنم را تمام کردم شما باید آنها را بطور وارونه به من بگویید.
به عنوان مثال اگر من بگویم “5-9-1” شما چه خواهید گفت؟ “1-9-5″ اگر پاسخ آزمودنی به سلسله ارقام یادداشت شده درست نبود ویا متوجه سوال نشده بود پاسخ به وی گفته می شود”1-9-5″
به آزمودنی گفته می شود: یادتان باشد که شما باید اعداد را به طور وارونه و معکوس بعد ا ز من بگویید” حاضرید؟
اگر آزمودنی موفق به تکرار وارونه سری اول ارقام گردید با سلسله ارقام بعدی ادامه می دهیم. هر گاه آزمودنی در دو کوشش مربوط به سلسله ارقام معینی ناموفق بودآزمودنی متوقف می گردد.
نمره گذاری: نمره آزمودنی برابر با تعداد آخرین سلسله ارقامی است که وی در کوشش اول یا دوم توانسته است با موفقیت بطور وارونه آنها را تکرار نماید. به عنوان مثال اگر آزمودنی سلسله اعداد 4 رقمی را بتواند بطور معکوس تکرار کند نمره 4 به او داده می شود.
حداکثر نمره:7
اگر آزمودنی درتکرار وارونه اعداد سه رقمی در هر دو کوشش ناموفق باشد باید سلسله اعداد 2 رقمی به او داد. اگر در هر یک از دو کوشش خود بتواند آن را با موفقیت تکرار کند نمره2 به او تعلق می گیرد.
6-حافظه بینایی:
این یک آزمون باز سازی بینایی است که درآن از آزمودنی خواسته می شود از حافظه خود شکلهای هندسی ساده را که به مدت 10 ثانیه در اختیار وی گذاشته می شود ترسیم نماید.
دستور العمل برای کارتهای a,b :
به آزمودنی گفته می شود” تصاویری را به شما نشان می دهم وفقط 10 ثانیه می توانید به آنها نگاه کنید بعد که من آن را بر داشتم شما باید آنها را از حافظه خود بکشید”.
“شروع نکنید تا اینکه به شما بگویم. حاضرید” ؟ بعد از نشان دادن کارت به مدت 10 ثانیه بگویید” حالا آن را بکش”.
دستورالعمل کارتC :این یک کمی مشکل تر استدر این کارت 2 تصویر وجود دارد می خواهم به هر دو آنها با دقت نگاه کنید. مجدداً 10 ثانیه وقت دارید. پس از آن که آن را برداشتم باید هر دو تصویر بکشید. این یکی که در سمت چپ قرار دارد ( به آن قسمتی که آزمودنی باید ترسیم نماید اشاره کنید) و آن یکی که در سمت راست کارت است (اشاره کنید). حاضرید؟ کارت را به مدت 10 ثانیه در معرض دید آزمودنی قرار دهید و……………
نمره گذاری کارت: کارتa
1-دوخط متقاطع ،4 پرچم 1نمره. 2-پرچمهای درست در تقابل هم قرار گرفته باشند 1نمره. 3-میزان دقت و درستی (خطوط تقریباً مساوی باشند، از وسط به دو نیم شده باشند، 1 نمره
تقریباً زاویه ها درست کشیده شده ،ف پرچم ها تقریباً ض مربع باشند).
حداکثر نمره:5
کارت b: 1-مربع بزرگ با 2 قطر 1نمره 2-4 مربع کوچک در مربع بزرگ 1نمره 3-وجود 2 قطر در داخل هر مربع کوچک 1نمره 4- وجود 16 نقطه در داخل مربع ها ی کوچک 1نمره 5- دقیق بودن اندازه ضلها (اندازه پیرامون مربعهای کوچک بین یک دوم و یک چهارم 16 مربع کوچکتر باشد).
در کارت c هر قسمت را جداگانه نمره گذاری نمایید.
1-الف:مربع مستطیل بزرگ با مربع مستطیل کوچکتر داخل آن بوسیله خطی وصل شده باشد 1 نمره
ب:زوایای قائمه مستطیل کوچک به زوایای مستطیل بزرگ بوسیله خطی وصل شده باشد 1 نمره
ج: اگر تصویر درست کشیده ولی یکی از شاخه ها بطور متناسب قرار نگرفته باشد فقط 2 نمره تعلق می گیرد.
د:اگر تصویر وبازوها با اندازه های متناسب ترسیم شده باشند 3 نمره داده می شود. حداکثر نمره:3
2-الف:یک مستطیل باز با دو دسته در انتهای هر یک از خطوط 1نمره ب: وسط و قسمتهای راست و چپ بدرستی ترسیم شده 1نمره
ج:اگر تصویر را درست کشیده ولی یک از شاخه ها بطور متناسب قرار نگرفته باشد فقط 2 نمره تعلق می گیرد. د: اگرتصویر و بازوها با اندازه های متناسب ترسیم شده باشند 3 نمره داده می شود.
حداکثر نمره در تمام تصویر:14
7- آزمون یادگیری تداعی ها
آزمون شامل 10 جفت تداعی است که بعضی از آنها ساده و برخی سخت و دشوار است و آزمودنی لازم است در سه کوشش آنها را یاد بگیرید.
دستورالعمل: به آزمودنی گفته می شود” برا ی شما تعدادی کلمه می خوانم که دو تا دو تا کنار هم قرار گرفته اند. بدقت گوش کنید بعد از این کلمات را تا آخر خواندم از شما انتظار دارم کلماتی را که با هم آمده بودند بخاطر بسپاری به عنوان مثال اگر دو کلمه مغرب- مشرق را برای شما کنار هم بخوانم و بعد بگویم مغرب شما باید مشرق”. متوجه شدید؟
اگر آزمودنی سوالی بپرسد یا بگوید که متوجه نشده، دستورالعمل را تکرار می کنیم. وقتی که آزمودنی دستور کار را بخوبی متوجه شد و به او بگویید” حالا به دقت به فهرستی که برایتان می خوانم گوش کنید” اولین فهرست را به آزمودنی ارائه می دهیم. خواندن کلمات باید طوری باشدکه بین هر جفت کلمه آزمونگر کمی مکث کند بطوریکه 2 ثانیه وقت بگیرد. بعد از خواندن اولین فهرست 5 ثانیه به آزمودنی وقت داده سپس فهرست یادآوری اول را اجرا کنید. اگر جواب آزمودنی درست بود گفته می شود:” بسیارخوب” وآزمون با جفت بعدی کلمات ادامه می یابد.
اگر پاسخ نادرست بود گفته می شود:”نه” و جواب درست داده شده کلمات بعدی ادامه می یابد. بعد از پایان اولین یاد آوری 10 ثانیه به آزمودنی فرصت داده شده دومین فهرست کلمات مانند فهرست اول اجرا می شود.
نمره گذاری :یک نمره برای هر پاسخ صحیحی که آزمودنی در 5 ثانیه داده تعلق می گیرد. نمره نهایی از جمع نمرات تداعی های ساده در هر یادآوری بر2 تقسیم و با کل پاسخ تداعی های دشوار جمع می شود.
حداکثر نمره:21
روش بدست آوردن نمره کل حافظه:
نمره کل حافظه از جمع نمرات خرده آزمونهای آزمودنی بدست می آید. طبق فرم اصلی آزمون که در آمریکا استاندارد شده می توان به جمع این نمرات خام، نمره ثابت اصلاح شده ای که در جدول شماره2 مربوط به گروههای سنی مختلف آورده شده اضافه نمود که با جمع این دو”نمره میزان شده” حافظه بدست می آید، و با مراجعه به جدول شماره 3 می توان معادله بهره حافظه (MQ) را که در مقابل نمرات میزان شده آمده بدست آورد.
مقیاس حافظه وکسلر
W.M.S
برگه نمره گذاری:
نام و نام خانوادگی…………………سن ……… جنس………
تحصیلات……….وضعیت تاهل……… تاریخ اجرای آزمون……….
آزمونگر………………..
نمرات خرده آزمونها
شرح نمره شرح نمره 1- اطلاعات شخصی و عمومی 7- یادگیری تداعی ها 2- جهت یابی کل نمره خام 3- کنترل ذهنی تصحیح سنی 4- حافظه منطقی نمره تصحیح 5- تکرار ارقام بهره حافظه 6- حافظه بینایی مشاهدات آزمون گر:
سوالات آزمون
- اطلاعات شخصی و عمومی:
سوالات نمره سوالات نمره 1- چند سال داری؟ 2- درچه سالی متولد شدی؟ 3- نام رئیس جمهور ایران چیست؟ 4- انقلاب اسلامی ایران در چه سالی صورت گرفت؟ 5- زاینده رود در کجا قرار دارد؟ 6- پایتخت ایران را نام ببرید؟ نمره کل - جهت یابی
سوالات نمره سوالات نمره 1- اکنون در چه سالی هستیم؟ 2- اکنون در چه ماهی هستیم؟ 3- اکنون چه روزی از ماه هستیم؟ 4- نام مکانی که حالا هستی چیست؟ 5- این مکان در چه شهری قرار دارد؟ نمره کل 3- کنترل ذهنی
شرح زمان خطا نمره 1- شمردن وارونه از بیست به یک (30 ثانیه) 2- گفتن اسامی ماههای سال (30 ثانی) 3- شمردن سه تا سه تا از یک تا چهل (45 ثانیه) نمره کل