انواع اختلالات روانی

انواع اختلالات روانی وجود دارند که بعضی از آن‌ها در جامعه شایع‌تر بوده و فراوانی بیشتری دارند. از جمله بیماری های روانی شایع می‌توان به افسردگی و اختلالات اضطرابی اشاره کرد که در هر دو جنس زن و مرد مشاهده می‌شود و بیشترین درصد مراجعه به روانشناس و کلینیک‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. افرادی که در یک جامعه زندگی می‌کنند به دلایل مختلف مانند ژنتیک، تاثیر محیط و عوامل خانوادگی ممکن است مبتلا به بیماری‌های روانی شوند.

اختلال اوتیسم

این اختلال با نقایص دائمی تعامل و ارتباطات اجتماعی در جنبه های مختلف زندگی و همچنین الگو های رفتار های محدود و تکراری مشخص می شود. DSM بیانگر این است که علائم اختلال طیف اوتیسم باید در دوره اولیه رشد وجود داشته باشد و این علائم باید در جنبه های مهم زندگی از جمله عملکرد اجتماعی و شغلی اختلال قابل توجهی ایجاد کند.

فوبیای خاص

این فوبیاها شامل ترس شدید از یک شیء یا وضعیت خاص در محیط می­شود. ازجمله فوبیاهای رایج می­توان به ترس از عنکبوت، ارتفاع یا مار اشاره کرد.

چهار نوع اصلی از فوبیای خاص عبارت است از: رویدادهای طبیعی (رعد و برق، طوفان)، پزشکی (جراحی، دندان­پزشکی، تجهیزات پزشکی)، حیوانات (سگ، مار، حشره) و مناسبتی (فضاهای بسته، خارج شدن از خانه، رانندگی). افراد در مواجهه با شیء یا موقعیتی که باعث ایجاد ترس در آن­ها می­شود، احساس تهوع، لرز، بالا رفتن ضربان قلب و حتی ترس از مرگ را تجربه می­کنند.

اختلال عصبی

این اختلال روان­پزشکی از طریق حملات عصبی مشخص می­شود که اغلب ناگهانی و بدون دلیل رخ می­دهد. به­همین دلیل، افراد مبتلا به اختلال عصبی بر سر احتمال بروز یک حمله­ی عصبی دیگر احساس اضطراب می­کنند.

افراد کم­کم از شرایط و محیط­هایی که قبلا در آن دچار حمله­ی عصبی شده بودند یا ممکن است در آینده باعث بروز حمله­ی عصبی در آن­ها شود دوری می­کنند که تاثیر منفی قابل توجهی روی جنبه­های مختلف زندگی می­گذارد و انجام فعالیت­های عادی روزمره را دشوار می­سازد.

اختلال اضطراب جدایی

این وضعیت نوعی اختلال اضطراب است که شامل ترس یا اضطراب بیش از حد بابت جدا شدن از فردی که به آن وابسته هستید می­شود. افراد اغلب با نظریه­ی اضطراب جدایی آشنا هستند چون به ترس کودکان بابت جدا شدن از والدین مربوط می­شود اما ممکن است کودکان در سنین بالاتر و بزرگسالان نیز این وضعیت را تجربه کنند.

اگر علائم به قدری شدید شود که در زندگی فرد اختلال ایجاد کند، اختلال اضطراب جدایی تشخیص داده می­شود. ازجمله علائم آن می­توان به ترس شدید از دور شدن پرستار یا فرد وابسته اشاره کرد. فرد مبتلا به این اختلال از خارج شدن از خانه، رفتن به مدرسه یا ازدواج دوری می­کند. تا کنار فردی که به او وابسته است بماند.

طی یک تحقیق که در آرشیو روان­پزشکی عمومی به چاپ رسیده، ۱۸ درصد از بزرگسالان آمریکا دست کم از یک اختلال اضطراب رنج می­برند.

عوامل قابل تغییر تأثیرگذار بر اختلالات روان

شرایط اقتصادی و اجتماعی، از جمله اینکه آیا امکان اشتغال در آن منطقه میسر است یا خیر.
اشتغال
میزان فعالیت‌های اجتماعی شخص
تحصیلات
کیفیت مسکن
جنسیت
عوامل غیر قابل تغییر
جنسیت
سن
قومیت

اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی یکی از بیماری های روانی است که روی شیوه تفکر، احساس و عمل شخص تاثیر می گذارد و اغلب برداشت از واقعیت را تحریف می کند. این یک باور غلط است که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دارای چندین شخصیت هستند. این افراد مثل بقیه فقط یک شخصیت دارند. اگر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی تحت درمان قرار نگیرند. ممکن است علائم مزمن جنون را تجربه کنند.

این افراد ممکن است توهماتی مثل دیدن چیزها، شنیدن صداها، احساس بوها و درک حس هایی روی پوستشان داشته باشند. این افراد همچنین ممکن است توهماتی داشته باشند که با اینکه غلط هستند. اما در ذهنشان قویا بر آن پافشاری می کنند و از کنار گذاشتن این عقاید امتناع می نمایند. دیگر علائم و نشانه ها ممکن است شامل انگیزه پایین، عاری از احساس بودن، صحبت کردن بی هدف و بی نظم، نبود میل به تشکیل روابط اجتماعی و فقدان توانایی بیان احساسات باشد.

آنورکسیا نروزا (بی اشتهایی عصبی)

این بیماری یک اختلال در خوردن است که با وزن بدن غیر طبیعی پایین و ترس شدید از وزن گرفتن و یک برداشت غیر نرمال از وزن بدن تعریف می شود. این بیماری هم زنان و هم مردان را تحت تاثیر قرار می دهد. افراد مبتلا به آنورکسیا ممکن است خوردن خود را محدود کنند، به طور وسواس گونه ای ورزش کنند و سوء مصرف مسهل یا امکانات کمکی رژیمی داشته باشند.

بولیمیا نروزا (پر خوری عصبی) یکی از بیماری های روانی

این بیماری یکی از بیماری های روانی جدی است. که عبارت است از زیاده روی در خوردن (مصرف مقدار زیاد و غیر طبیعی غذا) که با رفتار جبران کننده ای مثل استفراغ، ورزش بیش از اندازه، روزه داری یا سوء مصرف مسهل ها دنبال می شود. این چرخه خوردن بیش از حد و تنقیه کردن یا ورزش کردن به احساس گناه و شرم شدید برای شخص منجر می شود. این بیماری روانی اغلب تشخیص داده نمی شود زیرا افراد مبتلا به بولیمیا وزن نرمال یا اضافه وزن خفیفی دارند و اغلب رفتارهای مرتبط با بیماری را پنهان می کنند.

اختلال وسواسی اجباری (OCD)
اختلال وسواسی اجباری (OCD) یک اختلال اضطراب است که در آن، شخص افکار و ترس ها را تجربه می کند. (وسواس فکری) و منجر به رفتارهای تکراری (وسواس عملی) می شود. افراد دچار اختلال وسواسی اجباری (OCD) معمولا از ماهیت غیر منطقی وسواس های فکری و عملی خود، آگاهی دارند. با این حال از کنترل آنها ناتوان می باشند.

بعضی از وسواس های فکری 

ترس از میکروب ها، کثیفی و سموم
ترس از آزار رساندن به خود یا دیگران
دغدغه مفرط نسبت به تقارن و ترتیب
ذخیره کردن یا انبار و جمع آوری چیزها

بعضی از وسواس های عملی شایع می توانند شامل موارد زیر باشند:

چک کردن مفرط آیتم های مربوط به امنیت مثل قفل ها و ابزارهای امنیتی
تمیز کردن، شستن و دوش گرفتن مفرط
لمس کردن، ضربه زدن یا حرکت در یک مسیر خاص یا به دفعات
تکرار کلمات یا اعداد به تعداد مشخص
اختلال استرس پس از حادثه (PTSD)
این اختلال ممکن است بعد از اینکه شخص یک رویداد تکان دهنده را که تهدید کننده زندگی و امنیت او یا دیگر افراد مرتبط با او است را تجربه کرده یا شاهد بوده، در فرد گسترش پیدا کند. برای مثال وقایعی که می توانند اختلال استرس پس از حادثه (PTSD) را تحریک کنند عبارتند از حمله فیزیکی یا جنسی، یک تصادف، فجایع طبیعی یا جنگ.

ممکن است فرد دچار این اختلال (PTSD) احساس ترس شدید، وحشت، درماندگی و یا هراس داشته باشد. هنگام به خاطر آوردن واقعه، این افراد می توانند آن حادثه تکان دهنده را دوباره زنده کرده و واکنش های احساسی و جسمانی شدیدی مثل عرق کردن و تپش قلب را تجربه کنند. دیگر علائم عبارتند از مشکلات خواب، عدم تمرکز، به راحتی از جا پریدن (از ترس)، دائم نگران خطر بودن، اجتناب از یادآوری واقعه و بی حسی عاطفی.

اختلال کنترل تکانه (ICD) یکی از بیماری های روانی

اختلال کنترل تکانه (ICD) دسته ای از اختلالات است که با تحریک پذیری و ناتوانی برای مقاومت در برابر یک تکانه (وسوسه) که می تواند برای آنها یا دیگران خطرناک باشد تعریف می گردد. برای مثال پیرومانیا یا جنون آتش افروزی (شروع عمدی آتش سوزی)، جنون سرقت، وسواس خرید، وسواس جنسی (میل شدید به افکار و فعالیت های جنسی) و قماربازی بیمارگونه مثال هایی از اختلال کنترل تکانه می باشند.

اعتیاد و سوء مصرف مواد می تواند از انواع مواد قانونی و غیر قانونی مثل الکل، مواد مخدر، قمار، داروهای تجویزی (مسکن ها و آرام بخش ها)، استنشاق کننده هایی مثل پاک کننده های خانگی و حتی استفاده از اینترنت باشد. شخص وابسته، زمانی که جلوی اعتیاد خود را می گیرد علائم وسوسه شدید و ترک اعتیاد را تجربه می کند.

اختلال خود زشت انگاری (BDD)

اختلال خود زشت انگاری (BDD) زمانی است که افراد مرتبا نگران این هستند که چطور به نظر می رسند. این افراد ممکن است بر این باور باشند که عیب های خیلی کوچک یا خیالی، نقص های واقعا جدی در ظاهر آنها وجود دارد. با این حال این موضوع به غرور این افراد ارتباطی ندارد. این عیب های خیالی باعث پریشانی قابل توجهی در فرد می شوند و این وسواس ها زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار می دهند.

این افراد غالبا روی ظاهر و تصویر بدن خود وسواس دارند، مرتب خود را در آینه بررسی می کنند، به طور وسواس گونه ای خود را می آرایند، مرتبا رژیم می گیرند، بیش از حد ورزش می کنند و به دنبال دلداری دیگران هستند. برای این افراد غیر معمول نیست که به دنبال روش های زیبایی متعددی باشند تا نقص های خیالی خود را برطرف سازند اما هرگز نیز راضی نیستند.

روان‌درمانی، یا درمان‌های گفتاری

این نوع درمان رویکردی فقط روان‌شناختی به درمان اختلالات روانی دارد. درمان شناختی رفتاری، مواجهه‌ی درمانی و رفتار درمانی دیالکتیکی مثال‌هایی از این گروه درمانی است. روان‌پزشکان، روانشناسان، روان‌درمانگران و برخی از پزشکان عمومی هم این نوع درمان را انجام می‌دهند. این نوع درمان به افراد کمک می‌کند تا ریشه‌ی بیماری روانی خود را درک کنند و شروع به کار بر روی الگوهای تفکر سالم‌تری کنند که خطر بروز اختلالات روانی را کمتر می‌کند و باعث جلوگیری از بروز تداخل در زندگی روزمره یا روابط فرد می‌شود.

دارو درمانی

برخی از افراد داروهای تجویز شده توسط پزشک مانند داروهای ضدافسردگی، داروهای ضد روان‌پریشی و داروهای ضد اضطراب را مصرف می‌کنند.

اگرچه این داروها نمی‌توانند ریشه اختلالات روانی را درمان کنند. اما برخی از داروها می‌توانند علائم را بهبود بخشند و به فرد کمک می‌کنند. تا در حالی که روی سلامت روان خود کار می‌کنند. تعاملات اجتماعی و روال عادی زندگی خود را از سر بگیرد. برخی از این داروها با تقویت جذب مواد شیمیایی مرتبط با خلق مانند سروتونین در بدن اثر می‌گذارند. سایر داروها یا سطح کلی این مواد شیمیایی را در بدن افزایش می‌دهند یا از تخریب آن‌ها جلوگیری می‌کنند.

حملات پانیک – حقایقی درباره ی حملات پانیک

حمله پانیک یا وحشت‌ زدگی یا اختلال وحشت‌ زدگی (پانیک اتک)، عبارت است از وقوع عودکننده و غیرقابل‌ پیش‌بینی حملات وحشت.

برای آنکه حمله وحشت‌ زدگی، اختلال وحشت‌زدگی یا پانیک اتک تشخیص داده شود. لازم است تا فرد در قبال این حملات واکنش‌های خاصی از جمله نگرانی دائم درباره وقوع دوباره حملات یا نگرانی درباره عواقب حملات، اجتناب از فعالیت‌هایی که ممکن است سبب بروز احساسات فیزیولوژیکی مرتبط با وحشت باشند. یا مشارکت در رفتارهای مرتبط با امنیت، از قبیل به‌همراه داشتن موبایل یا دارو را از خود نشان دهد. نگرانی درباره عواقب حملات ممکن است شامل ترس از حمله قلبی مرگبار یا بیهوش شدن جلوی دیگران شود. ‌

بررسی مدل‌های شناختی موقعیت حمله پانیک

حمله پانیک یا اختلال وحشت‌زدگی به‌عنوان ترس اکتسابی از احساسات بدنی (ضربان قلب، سرگیجه، تهوع و …)، به‌ویژه احساساتی که با انگیختگی خودکار مرتبط هستند، تصور شده است. به‌عبارت ساده، افراد پس از آنکه دچار حملات پانیک شدند، نسبت به احساسات بدنی خود بیش از اندازه حساس می‌شوند. و از هر احساس بدنی جزیی احساس خطر کرده و آن را به‌معنای احتمال شروع حمله پانیک می‌دانند. بنابراین کسانی که اختلال وحشت‌زدگی دارند. پس از تجربه حمله پانیک غیرمنتظره، نسبت به تجربه چنین حملاتی در آینده دچار اضطراب می‌شوند. و همواره نگران هستند که دوباره به این حملات دچار نشوند. بنابراین آنها برای جلوگیری از حملات پانیک به کوچکترین تغییرات در بدن خود بشدت حساس می شوند.

چرا دچار حمله پانیک می‌شویم

از نقطه‌‌نظر تکاملی، واکنش ترس یا وحشت‌زدگی (پانیک اتک) در حضور موقعیت تهدیدآمیز، انطباقی است. فرض می‌شود وحشت‌زدگی یا وحشت‌زدگی غیرمنتظره (پانیک اتک) در غیاب محرک تهدیدآمیز، در اثر تعامل رویدادهای استرس‌زای زندگی و آسیب‌پذیری‌های روانی و بیولوژیکی به‌وجود می‌آید. تمایل به تجربه احساسات منفی که اغلب برچسب روا‌ن‌رنجورخویی یا احساس منفی به آن می‌زنند. تا حد زیادی به ارث برده می‌شود و ثابت شده است که پیش‌بینی کننده حمله پانیک یا حمله وحشت‌زدگی هستند. این خلق و خوی به ارث برده شده احتمالاً به‌عنوان یک آسیب‌پذیری بیولوژیکی برای هم تجربه ترس – واکنش هشداری سریعی که شاخصه آن برانگیختگی قوی سیستم عصبی است – و هم تجربه اضطراب – یک حالت خلقی منفی که خصیصه آن، نگرانی درباره رویدادهای آینده و نشانه‌های تنش جسمی است، عمل می‌کند.

عوامل محیطی در کودکی می‌توانند در شکل‌گیری اعتماد به نفس افراد به خودشان و توانایی‌هایشان در کنترل رویدادهای آتی زندگی نقش بازی کنند. چنین حس کنترل یا عدم‌کنترلی می‌تواند در تجربه ترس و اضطراب به‌عنوان یک آسیب‌پذیری روانی عمل کند. رویدادهای استرس‌زای زندگی از قبیل شغل جدید یا مرگ اعضای خانواده، ممکن است با آسیب‌پذیری‌های بیولوژیکی و روانی دست به دست هم داده و واکنش ترس احساسی یا حمله وحشت‌زدگی را تحریک کنند. استرس‌های متراکم شده در فرد که در طول زمان به‌واسطه رویدادهای استرس‌زای زندگی ایجاد شده‌اند. می‌توانند باعث بروز یک حمله وحشت‌زدگی (پانیک) شوند. اگرچه فرد به‌دلیل آنکه محرک تهدیدکننده آنی برای آنها وجود ندارد، آن را «غیرمنتظره» تلقی می‌کند.

علت اختلال پانیک چیست 

طبق نظر مشاوران کلینیک روانشناسی ندای آرامش روان علت دقیق ابتلا به اختلال پانیک، هنوز مشخص نیست. نتایج تحقیقات نشان می دهد که این اختلال می تواند پایه ی ژنتیک داشته باشد. اما این که چقدر از این اختلال به عوامل ژنتیک و چقدر به عوامل محیطی وابسته است، هنوز مشخص نشده است.

درمان اختلال پانیک 

تحقیقات درمان استرس نشان می دهد که مغز افراد مبتلا به اختلال پانیک در پاسخ به ترس بسیار حساس تر از مغز دیگران است. اما این اختلال قابل درمان است و با درمان مناسب می توان علایم پانیک را از بین برد یا به حداقل رساند. شیوع این اختلال در زنان دو برابر مردان است. و بهترین راه درمان این اختلال، شناخت کامل فرد از اختلال است.

اگر فرد به خوبی از ماهیت حملات پانیک مطلع شود و این نکته را متوجه شود. که این حملات نوعی حملات عصبی هستند. که به مرگ او منجر نخواهند شد و تنها بعد از چند دقیقه از بین خواهند رفت. خیلی راحت تر می تواند با علایم این اختلال کنار بیاید. مصاحبه با مبتلایان نشان می دهد که یکی از نگرانی های اصلی افراد در طی حملات ، ترس از مردن است. اگر آن ها اطمینان یابند که این حملات باعث مرگ آن ها نخواهد شد و بدون این که باعث ایجاد عارضه خاصی شوند. بعد از چند دقیقه از بین خواهد رفت. ترس و وحشت کمتری را تجربه خواهند کرد و علایم را بهتر مدیریت خواهند کرد. درمان وسواس، افسردگی و انواع اضطراب بسیار مهم هستند. و کیفیت زندگی افراد را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.