مشاوره والدین و تربیت فرزند

مشاوره والدین و تربیت فرزند، تربیت به معنای مراقبت و مواظبت است. در روابط والد و کودک، کودک از والدی که الگوی زندگی اجتماعی احترام آمیز و توام با همکاری است، پیروی می کند. والدین به عنوان معلمی هستند که با تربیت فرزندانشان، بر دانش و مهارت های او می افزایند و از همه مهم تر فرزندانتان در حال آموختن راه و رسم زندگی اثربخش با دیگران است. کاری که خود ما نیز به عنوان موجوداتی اجتماعی باید آن را انجام دهیم. کودکان از والدین خود داد و ستد زندگی و همکاری را آموزش می بینند.

نقش پدر و مادر در تربیت فرزندان

نقش پدر و مادری بسیار دشوار است و تجربه ای است بسیار پر زحمت و سخت اما در کنار آن بسیار خرسند کننده نیز می باشد. پدر و مادر بودن تلاشی است تمام وقت و بدون مزد. بسیاری از والدین بدون این که آمادگی داشنه باشند. این تجربه را آغاز می کنند و باید بدانیم که تربیت نسل آینده بسیار مهم است. آن چه که خانواده و جامعه ما انتظار دارد پرورش و مراقبت از کودکانمان می باشد که به رشد و سلامتی آنان کمک کنیم. و این مسئله ای پیچیده می باشد و نیازمند آگاهی است. به عبارتی، مهم ترین و اساسی ترین وظیفه والدین، تربیت فرزندان سالم است. که از ثبات عاطفی برخوردار باشد و منابع و تدابیر و مهارت های لازم برای ورود به بزرگسالی را کسب کرده باشد.

طبق تحقیقات انجام شده در زمینه مشاوره والدین، اگر والدین به دنبال این هستند. که فرزندانی با رشد روانی سالم داشته باشند باید در خانواده محیطی صمیمی ایجاد کنند که احساسات مثبت کودک در آن رشد کند و همچنین همانطور که گفته شد مهارت های اجتماعی جهت ارتباط با دیگران را فرا بگیرند. و برای این که بتوانند بر وظایف و مهارت های رشدی مسلط شوند به کودکان خود کمک کنند. و در نهایت این که حس مسئولیت پذیری را در آن ها افزایش دهند.

والدین باید چه کنند تا از عهده ی این وظیفه دشوار تربیت بچه خود بر آیند و به چنین اهدافی دست یابند ؟

آگاهی از درک فرایند های طبیعی رشد آدمی به عبارتی آگاهی از دوره های رشد در تربیت کودک و تربیت نوجوان نقش اساسی دارد. و بر رفتار کودکان اثر می گذارد. کسب این درک و آگاهی مستلزم یادگیری شیوه های کاربردی برای ارتقای رشد سالم می باشد. برای مثال چگونه رفتار های خوب کودک را تشویق کنیم و با رفتار های بد او برخورد موثر داشته باشیم.

همه ما می خواهیم کودکانمان را طوری تربیت کنیم که در آینده جوانانی سازگار و به دور از هر گونه مشکل رفتاری و عاطفی باشند. اما تعداد اندکی از والدین آموزش های لازم در خصوص تربیت کودک یا چگونگی تغییر رفتار جهت رسیدن به هدف را یاد می گیرند و استفاده می کنند. اکثر والدین از قضاوت های خود و یا نصیحت دیگران و برزگسالان برای تربیت فرزند خود استفاده می کنند. اما طبق نظر روانشناس کودک استفاده از امکانات روانشناسی کودک می تواند در تعلیم کودک نقش مهمی ایفا می کند.

مرکز مشاوره کودکان ندای آرامش روان با تشکیل دادن کارگاه های ارتباط والد و کودک و کارگاه های تربیت فرزند و یا کارگاه تکنیک های فرزند پروری و آشنا کردن والدین با اشتباهات رایج تربیتی، تکنیک های صحیح تشویق کردن و بهبود روابط والد و کودک، آموختن نحوه اثر گذاشتن بر رفتار کودک همچنین مقابله با مشکلات رفتاری کودکان می تواند به والدین کمک کند. تا از عهده پرورش کودک نوپا، دبستانی و تا نوجوانی بر آیند. همچنین آگاهی از شیوه های موثر تربیت و آشنایی با تنبیه و پاداش ها مهم می باشد پدر و مادر ها با استفاده از مشاوره کودک و مشاوره خانواده و یا استفاده از خدمات مشاوره پدر و مادر می توانند برای داشتن شیوه های ارتباطی موثر در خانواده و همچنین ارتباط با کودکان و رفع مشکلات رفتاری کودکان خود اقدام نمایند.

وظایف یک والدین خوب طبق اعلام انستیتو ملی بهداشت کودک موارد زیر است:

-تامین نیازهای پزشکی فرزندان

-محافظت از فرزندان در برابر آسیب

-گذاشتن وقت یا کیفیت برای فرزند

-گوش دادن به کودکان

-تعیین محدودیت های لازم برای کودک

-ایجاد ساختار در زندگی کودک

-ایجاد ثبات و هماهنگی

-نظارت بر روابط کودک با دوستان و آشنایان

انواع روش های فرزندپروری

روش فرزند پروری والدین، برروی جنبه های مختلفی از زندگی کودک تاثیرگذار است و زندگی حال و آینده او را جهت دهی می کند. معمولا در خانواده ها 4 مدل روش فرزندپروری رایج است که هر روش رویکرد متفاوتی دارد.

سبک فرزندپروری استبدادی

باید فرزندتان را کنترل کنید اما به حرف هایش گوش نمی دهید.

همیشه حرف حرف شماست.

احساسات فرزندتان در تصمیم گیری های شما بی تاثیر است.

اگر جملات بالا درمورد شما صدق می کند، سبک فرزندپروری شما سبک استبدادی است. والدینی که به این روش فرزندان خود را تربیت می کنند اجازه نمی دهند که کودک درگیر حل مسائل شود و خودشان سعی می کنند مشکلات را برای کودک حل کنند. قانون گذاری می کنند و درصورت سرپیچی از قانون کودک را تنبیه می‌کنند.

کودکانی که زیر دست والدین مستبد تربیت می شوند اطاعت پذیر هستند اما دچار مشکلات عزت نفس هم می شوند. احتمال پرخاشگری در آن ها بیشتر است و معمولا دروغگوهای بهتری خواهند شد.

سبک فرزند پروی مقتدرانه

برای ایجاد رابطه مثبت با فرزندتان تلاش زیادی می کنید.

قوانین و مقررات مخصوصی وضع کرده و دلایل آن را توضیح می دهید.

در صورت سرپیچی از قوانین مجازات می کنید اما با در نظر گرفتن احساسات فرزند.

اگر جملات بالا درمورد شما صدق می کند، سبک فرزندپروری شما سبک مقتدرانه است. اگرچه این سبک تربیتی بسیار به سبک استبدادی شباهت دارد. اما تفاوت هایی هم دارد که همین تفاوت ها باعث می شود این سبک، یک رویکرد مثبت در تربیت فرزندان محسوب شود.

والدین مقتدر قوانین وضع می کنند، مجازات می کنند، نظر فرزندشان را دخیل می کنند اما در نهایت اقتدار عمل را در دست خودشان نگه می دارند. این والدین همچنین برای رفتارهای خوب، سیستم های تحسین و پاداش درنظر می گیرند.

کودکانی که زیر دست والدین مقتدر تربیت می شوند بزرگسالانی شاد، مسئول و موفق خواهند شد که در تصمیم گیری ها بهتر از دیگران عمل می کنند.

سبک فرزندپروری سهل گیرانه

قانون وضع می کنید اما در انجام آنها جدیت به خرج نمی دهید.

معمولا مجازاتی برای رفتار کودکان درنظر نمی گیرید.

تصور دارید که کودک بدون دخالت شما بهتر یاد می گیرد.

اگر جملات بالا درمورد شما صدق می کند، سبک فرزندپروری شما سبک سهل گیرانه است. والدین سهل گیر، بسیار ملایم رفتار می کنند و تنها زمانی وارد عمل می شوند که مشکل بزرگی به وجود آمده باشد.

این والدین، اشتباهات و خطاهای کودکان را به سادگی می بخشند و درصورت درنظر گرفتن تنبیه، با التماس های کودک تنبیه را متوقف می کنند.

کودکانی که زیر دست والدین سهل گیرانه تربیت می شوند به لحاظ درسی دچار مشکل شده، مشکلات رفتاری بیشتری نشان می دهند، عزت نفس کمتری دارند و احتمال افسردگی در آنها بالاتر است.

سبک تربیتی طرد کننده

درمورد مسائل مربوط به درس و مدرسه از کودک سوال نمی کنید.

از رفت و آمد و کارهای فرزندتان بی اطلاعید.

زمان کمی را به معاشرت با او اختصاص می دهید.

اگر جملات بالا در مورد شما صدق می کند، سبک فرزندپروری شما سبک طرد کننده است. والدین طرد کننده، از کارها و اعمال کودک اطلاع زیادی ندارند، قوانین خاصی وضع نمی کنند و جهت دهی خاصی به زندگی کودک انجام نمی دهند.

والدینی که این روش تربیتی را استفاده می کنند تصور می کنند که فرزندشان با گذر زمان بزرگ خواهد شد و نیازی به توجه و درگیر شدن در مسائل تربیتی کودک نمی‌بینند.

کودکانی که زیر دست والدین طرد کننده تربیت می شوند دچار مشکلات عزت نفس شده، در مدرسه دچار مشکل می شوند، مشکلات رفتاری زیادتری دارند و نمی توانند به اندازه سایر کودکان شاد باشند.

بهترین سبک فرزندپروری

اگر چند پاراگراف بالا را مطالعه کرده باشید، متوجه شده اید که خصوصیات مربوط به کودکانی که زیر دست والدین مقتدر تربیت شده اند بسیار بهتر از دیگر سبک های تربیتی است. سبک فرزندپروری مقتدرانه، معمولا نتایج تربیتی و اخلاقی بهتری دارد و در مشاوره های آموزش والدین در مرکز مشاوره بیشتر روی این سبک فرزندپروری تاکید می شوند.

به این دلیل که والدین مقتدر، عاقلانه و عادلانه رفتار می کنند و در عین حالی که بر اجرای قوانین اصرار دارند، علت وضع آن ها را نیز برای کودک توضیح می دهند.

کودکانی که به روش مقتدرانه تربیت شده‌اند:

مسئولیت پذیر تر هستند.

احترام بیشتری به بزرگسالان می گذارند.

مهربان و همدل هستند.

اضطراب و نگرانی کمتری دارند.

محبوبیت بیشتری بین همسن و سالان دارند.

روابط خوبی با والدین دارند.

در مقابل مشکلات بهتر عمل می کنند.

اهمیت مشاوره فرزندپروری

مهمترین فایده جلسات مشاوره فرزندپروری در مرکز روانشناسی، یادگیری تربیت فرزند، بر اساس اصول روانشناسی است که در این جلسات به شما آموزش داده می شوند. روش هایی که روانشناس کودک در جلسات آموزش والدین به شما یاد می‌دهد، اصول و راهکارهایی است که بر اساس تحقیقات علمی روانشناسی کودک و ثابت شده هستند.

به علاوه، در جلسات فرزندپروری و آموزش والدین، شما یاد می گیرید که کنترل بیشتری روی رفتار خودتان داشته باشید تا به عنوان یک الگو، در رفتارهای آتی کودک خود تاثیر بهتری بگذارید.

والدین باید بتوانند محیط خانه را به یک محیط امن و آرام برای کودک تبدیل کنند تا بتواند احساسات خود را به سادگی بیان کند و از بیان کردن آن هراس نداشته باشند.

فرزندان باید احساس کنند که توسط والدین درک می شوند و هنگامی که قانون و مقرراتی برای آن ها وضع می شود، باید به آن ها توضیح داده شود که این قوانین برای صلاح آن ها و با توجه به نیازهای کودک طراحی و تعیین شده‌اند.

مشاوره فرزندپروری به شما کمک می کند تا سبک تربیت فرزند را مرور کنید و روش های مناسب تری برای برخورد با کودک استفاده کنید.

هدف مشاوره فرزندپروی برای کودک

ایجاد روابط سالم با والدین

اصلاح رفتارهای اشتباه کودک

متعادل کردن دیدگاه نسبت به والدین

بهبود مهارت تفکر انتقادی

رفع ناسازگاری ها

هدف مشاوره فرزندپروری برای والد مطرود

رفع سوء تفاهم های به وجود آمده بین کودک و والد

پیشگیری از اقدام مقابله ای از طرف والد

هدف مشاوره فرزندپروری برای والد محبوب

یادآوری نقش والد و فرزند

اصلاح سبک وابستگی

پیشگیری از باج دهی به کودک

پیشگیری از روش فرزندپروری سهل گیرانه

 

ویژگی کودک سالم

کودک سالم کودکی است که در تمام جنبه‌های زیستی، روانی و اجتماعی از رشد مناسبی برخوردار باشد. و بتواند هریک از مراحل رشدی خود را با موفقیت پشت سر بگذارد و از پس تمامی بحران‌های موجود در دوره‌های مختلف گذر کند.

تربیت خوب میتواند یک کودک سالم به جامعه تحویل دهد. و تربیت نادرست میتواند سبب شکل گیری یک شخصیت ناسازگار، بد قلق و ناموفق در فرزندتان شود.

ویژگی های یک کودک سالم از نظر روانی

کودک سالم، کودکی امیدوار است.

کودک سالم، پر از شوق و امید است.

برای او نمی شود، نمی توانم و محال است، معنی ندارد. او اکثرا شاد است و نسبت به امور با دلگرمی نگاه می کند.

کودک سالم عزت نفس کافی دارد.

این مسأله در سال های مدرسه اهمیت بیشتری پیدا می کند. بسياري از اوقات افت تحصیلی و مشکلاتی که کودکان در مدرسه تجربه می کنند. ناشی از اعتماد به نفس پائین آن هاست. در نتیجه درصورتی که فرزندتان دچار کم رویی است و بیش از حد خجالت میکشد برای آنکه در مدرسه دچار مشکل نشود و یا مشکل او به اختلال های روانی مانند فوبیای اجتماعی نیانجامد حتماً دلایل این حالت را مورد بررسی قرار دهید. و ترجیحاً مشکل را با یک روان شناس کودک در میان بگذارید.

 کودک سالم دیگران را دوست دارد.

کودک شما هنگامی سالم و سازگار خواهد بود که اشخاص دیگر را دوست داشته باشد، قابلیت هم دلی داشته باشد و دلش بخواهد با افراد دیگر معاشرت یا کار جمعی انجام دهد. کودک منزوی یا کناره جو اصلاً شخصیت سالم و سازگاری نخواهد داشت.

روش هایی برای داشتن فرزند سالم

 آنها را تحسین کنید.

 به بچه ها محبت بدون قید و شرط نثار کنید.

 خانه ای امن و مطمئن فراهم کنید.

 گاهی همبازی آن ها شوید.

 در صورتی که اشتباهی مرتکب میشوند از اظهار نظرهای کنایه آمیز پرهیز کنید.

 

علائم هشدار دهنده اختلالات روحی در کودکان

– اضطراب و نگرانی دایمی

– کابوس های دایمی شبانه

– نمره های کم علی رغم کوشش زیاد

– کوتاهی در انجام تکالیف مدرسه

– سرپیچی دائمی از رفتن به مدرسه یا شرکت در فعالیت بچه ها

– بیش فعالی یا بیقراری

– پرخاشگری و ناآرامی دایمی

– بد اخلاقی دائمی

– افسردگی، غم، زودرنجی

 

 مراقبتهای ادغام یافته کودک سالم ( Well Baby Care )

تکامل کودک از دوران جنینی آغاز میشود و با مراقبت و تغذیه مطلوب در دوران بارداری، فرصت رشد و تکامل مطلوب کودک که حق طبیعی اوست فراهم میشود. مهمترین تکامل مغزی کودک در 2 سال اول زندگی است. که نقش قابل ملاحظه ای بر عملکرد ذهنی، جسمی، روانی، اجتماعی و ایمنی کودک دارد. تجربیاتی که کودک در سالهای سوم تا پنجم زندگی کسب میکند او را برای کسب مهارتهای اجتماعی و یادگیری در دوران مدرسه آماده میسازد. ت

جربیات و مهارتهای کودک در دوران 8-6 سالگی که بدو ورود به مدرسه است در قدرت یادگیری او در دوران تحصیل حیاتی است. بنابراین مراقبت از کودک ،حمایت ، آموزش ، و رشد و تکامل مطلوب از دوره لقاح آغاز میشود و نه تنها مراقبت کودک بلکه مراقبت از مادر نیز برای بقاء ، رشد و تکامل کودک حائز اهمیت است.

کودکانی که از مراقبت مطلوب برخوردارند در آموزش و سایر خدمات اجتماعی از بقیه جلوترند. توان تولید بیشتری دارند و به قانون بیشتر احترام میگذارند. لذا هزینه های آینده برای آموزش بهداشت و هزینه های اجتماعی کاهش خواهد یافت و سرمایه های اجتماعی فزونی می یابد. برنامه مراقبت کودک سالم به دنبال یافتن راهی برای جدا کردن کودکان سالم از کودکان به ظاهر سالم.

یا مستعد به بیماری است که هنوز نشانه های بیماری در آنها مستقر نشده است. در حقیقت هدف این برنامه طراحی نظام غربالگری استاندارد مراقبت کودکان صفر تا 8 سال و اجرای آن میباشد.

 

محتوی استراتژی عبارتند از 

کاهش ریسک بروز حوادث با آموزش درمورد پیشگیری از حوادث و سوانح
رشد و تغذیه در سلامتی
بررسی وضعیت تکامل
اختلالات بینایی و شنوایی
اختلالات رفتاری و ارتباطی کودک و والدین
واکسیناسیون و مکملهای دارویی

برای این که در آينده بتوانیم کودکان سالمی تحویل جامعه بدهیم باید محیطی امن را برای رشد آنها آماده کنیم. بنابراین درصورتی که خود والدین مبتلا به اختلال های روانی هستند، قابلیت کنترل خشم خود را ندارند یا نسبت به مواد مخدر و روانگردان ها اعتیاد دارند، بهتر است پیش از بارداری و فرزند دار شدن این مشکلات خویش را رفع کنند تا کودک بتواند وارد محیطی امن شود.

کلینیک ندای آرامش روان در تهران شما را در تربیت کودکانتان یاری می نماید تا کودک سالم داشته باشید، نحوه ارتباط با مرکز مشاوره کودک و نوجوان آرامش روان بصورت تماس تلفنی و مراجعه حضوری می باشد.