-
تفاوت روانپزشک و روانشناس
تفاوت روانپزشک و روانشناس چیست؟
روانپزشک و روانشناس هر دو در حوزه مسایل روان کار میکنند؛ با این حال، کارکردی متفاوت دارند. اولی پزشک است و پس از فراغت از تحصیل در پزشکی عمومی، وارد رشته تخصصی روانپزشکی میشود. و در نهایت «متخصص روانپزشکی» یا همان «متخصص اعصاب و روان» نام میگیرد. دومی در رشتهای از رشتههای علوم انسانی تحصیل کرده است. روانشناسی شاخههای گوناگونی دارد که یکی از آنها با درمان بیماران در ارتباط است و «روانشناسی بالینی» نام دارد.
روانپزشک وظیفه «تشخیص» مشکل یا بیماری را برعهده دارد. و بر اساس تشخیص، مدیریت درمان را بر عهده میگیرد. به بیان دیگر، او با در نظر گرفتن جهات مختلف مشکلات فرد مراجع، باید بتواند منشأ جسمانی، روانی، خانوادگی یا اجتماعی مسایل پیشآمده را تشخیص دهد. و در صورت وجود یک بیماری، آن را از موارد مشابه تمیز دهد. او ممکن است فرد مراجع را برای انجام آزمایش تشخیصی به آزمایشگاه بفرستد. یا از روشهای نوار مغزی یا تصویربرداری تشخیصی کمک بگیرد. پس از تعیین تشخیص، او باید مناسبترین شیوه یا شیوههای درمان را انتخاب و اعمال کند. این روشها شامل تجویز دارو، اجرای رواندرمانی یا مشاوره، و در مواردی به کارگیری دستگاه یا ابزاری برای درمان است. روانپزشک ممکن است فرد مراجع را برای اجرای آزمونهای روانشناسی یا اجرای روان درمانی به کارشناس ارشد یا دکتر روانشناسی بالینی ارجاع دهد. و در مواردی از یاری مددکار اجتماعی یا کاردرمانگر بهره گیرد. در بسیاری از موارد بدون سود بردن از چنین تیمی، نتیجه دلخواه به دست نمی آید.
روان پزشک چه تفاوتی با روانشناس دارد؟
اما برای این که بدانیم هرکس برای درمان به چه متخصصی در حوزه اعصاب و روان نیاز دارد. ابتدا بهتر است که فرق روان درمان و روانشناس را بدانیم.
اول از همه باید بدانید که روانپزشک و روانشناس، در یک راستا هستند. ولی تفاوت های بزرگی با یکدیگر دارند. همچنین این دو جایگزین یکدیگر نیستند. و در بسیاری از موارد، نیاز است که فرایند روانشناسی و روانپزشکی، در موازات یکدیگر برای بهبود بیمار استفاده شوند.
5 تفاوت عمده روانپزشک و روانشناس
جلسات روانپزشکی نسبت به جلسات روانشناسی با فاصله بیشتری انجام می شود. شاید هر ماه یا هر دوماه یکبار
اثرات روانشناختی ممکن است ناشی از مشکلات جسمی باشد. که در این صورت روانپزشک آزمایش پزشکی تجویز می کند.
جلسات رواندرمانی طولانی تر و نزدیک به هم تر هستند. معمولا هر جلسه رواندرمانی نزدیک به 45 دقیقه و هفته ای یک الی دو مرتبه است.
روانشناس به هیچ عنوان صلاحیت تجویز داروی روانپزشکی را ندارد. اما در برخی مراکز روانشناسی این اشتباه انجام می شود.
برخی اختلالات شدید مثل اختلال شخصیت مرزی و افسردگی حاد نیاز به مراجعه همزمان به روانشناس و روانپزشک دارد.
فرق روانپزشک با روانشناس
بیشتر افراد جامعه، روانشناس و روانپزشک را با یکدیگر اشتباه می گیرند. و نمی توانند دکتر روانپزشک را از دکتر روانشناس تشخیص دهند. اما تفاوت بین این دو گروه از متخصصین بسیار زیاد است. به طور کلی تفاوت های روانپزشک و روانشناس را می توان در این سه مورد مشخص نشان داد.
روانپزشکی از گرایش های رشته پزشکی است اما روانشناسی اینطور نیست.
روانپزشک صلاحیت تجویز دارو را دارد اما روانشناس نمی تواند دارو تجویز کند.
روانپزشک بیشتر با درمان دارویی سروکار دارد. اما روانشناس از روش های روان درمانی و رفتاردرمانی استفاده می کند.
فرق آموزش روانشناس و روانپزشک
همانطور که گفتیم، روانپزشکان، در دانشکده پزشکی دانشگاه تحصیل کرده اند. و پس از دریافت مدرک پزشکی عمومی، برای گرایش تخصص رشته روانپزشکی را انتخاب کرده اند. روانپزشکان معمولا در بیمارستان ها و مراکز روانپزشکی، با مشکلات و اختلالات شدید روانی درگیر هستند.
اما روانشناسان در دانشکده مربوط به روانشناسی و مشاوره تحصیل کرده اند. و در طول دوره کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به جایگاه دکتر روانشناس دست پیدا کرده اند. دانشجویان رشته روانشناسی، پس از پایان دوره تحصیلات تکیمیلی، دوره کارورزی را در مدت 1 الی 2 سال می گذرانند. و در آن روشهای درمانی، آزمون های تحلیلی، تکنیک های حل مسئله، نظریه های رواندرمانی و درمان های شناختی رفتاری را آموزش می ببینند
فرق روش درمانی روانپزشک وروانشناس
کار روان پزشک و روانشناس، مکمل بوده و به همین علت، روانپزشک مراجعی را که نیاز به درمان روانشناختی دارد را نزد روانشناس ارجاع می دهد. و به همین صورت، روانشناس هم مراجعی را که نیاز به درمان دارویی دارد به روانپزشک انتقال می دهد.
روان پزشک برای درمان داروهای اعصاب و روان تجویز می کند. اما روانشناس با روش های مختلف درمان غیر دارویی، به درمان مشکلات روحی و روانی مراجعین می پردازد.
روانپزشک همچنین می تواند برای بیمار بستری در بیمارستان را تجویز کند. و حتی از روش های درمانی خاصی مانند الکتروشوک استفاده کند. اما روانشناس چنین صلاحیتی ندارد.
روانپزشک توجه چندانی به شرایط خانوادگی، محیطی، تجارت و سبک زندگی شخص ندارد و بیشتر به جنبه فیزیولوژیک فرد توجه دارد. اما روانشناس با بررسی همه موارد ذکر شده، به فرد مشاوره غیر دارویی می دهد.
روان پزشکی تنها یک شاخه است اما روانشناسی دارای 30 زیرشاخه تخصصی است.
روانشناس یا روانپزشک
در صورت ابتلا به بیماری روانی خاصی که نیاز به دارو درمانی خواهد داشت. روانپزشک صد در صد انتخاب بهتری است. این اختلالات شامل موارد زیر میشوند:
افسردگی شدید
اختلال دو قطبی
اسکیزوفرنی
جهت درمان های روانشناسی با کلینیک مشاوره ندای آرامش روان بصورت تلفنی و حضوری در ارتباط باشید.
-
انحراف جنسی یا پارافیلیا چیست؟
انحراف جنسی یا پارافیلیا به وضعیتی گفته میشود که برانگیختگی و لذت جنسی فرد، وابسته به افکار یا رفتارهای جنسی غیرطبیعی و افراطی باشد. پارافیلیا ممکن است حول موجودیتی خاص (مانند کودکان، حیوانات، لباس زیر و… ) یا حول اعمالی خاص (ایجاد درد، عریانگرایی و…) باشد. بیشتر گونههای پارافیلیا در مردان شایعتر از زنان است. تمرکز وسواسگونهای که در افراد شکل میگیرد، معمولا محدود به نوع خاصی است و تغییر نمیکند. در پارافیلیا، درگیری ذهنی فرد حول موجودیت یا عملی خاص به حدی است که بدون آن به ارضای جنسی نمیرسد.
دلیل پیدایش پارافیلیا
روانپزشکان معتقدند تمام رفتار و انحرافات ما چه جنسی و چه غیر جنسی عموماً ریشه در کودکی ما دارد. با وجود اینکه هنوز منشاء این بیماری ناشناس است. اما بسیاری از پزشکان دلیل این رفتار عود شونده و عادات جنسی را، الگو و رفتار نامناسب در دوران شکلگیری ذهن و روح یعنی کودکی میدانند.
در نظریهای دیگر میتوان این رفتار بازگشتپذیر را به دلیل شرطی شدن ذهن در شرایطی خاص دانست. برای مثال اگر شیء که در حالت عادی از نظر عموم هیچ جنبه جنسی ندارد. برای فرد مبتلا به پارافیلیا تحریککننده می باشد، می تواند به دلیل وجود آن شی در ارتباطات اولیه جنسی فرد باشد. به نحوی که ذهن فرد وجود شیء و رابطه جنسی را امری جدایی ناپذیر می شناسد و برای لذت و ارضای جنسی به آن احتیاج دارد.
علائم پارافیلیا
هرچند بسیاری از انواع پارافیلیا افراطی و غیرطبیعی بهنظر میرسند. اما باید بدانید پارافیلیا حالتهایی دارد که چندان هم عجیب نیستند. بهطور مثال «حرفهای شهوتانگیز» ممکن است باعث برانگیختگی برخی افراد شود. اما اگر تنها راه برانگیختگی جنسیِ فرد «حرفهای شهوتانگیز» باشد. میتوان آن را پارافیلیا دانست. تماشای بدن برهنه یا فیلمهای خاص ممکن است باعث برانگیختگی افراد بسیاری شود. پارافیلیا حالتی است که این وضعیت تبدیل به وابستگی روانی شود؛ طوریکه فرد بدون آن برانگیخته نمیشود.
رویکردهای درمانی شامل روانکاوی سنتی، هیپنوتیزم و تکنیکهای رفتار درمانی است. به تازگی، از داروهای آنتی آندروژنتیک که در کاهش میزان تستوسترون بسیار موثر اند. در کنار فرم های دیگر درمان استفاده می شود. این دارو باعث کاهش میل جنسی در مردان و فرکانس های تصور ذهنی از صحنه های تحریک کننده ی جنسی می شود. و همچنین باعث می شود که فرد کاملا بر مشاوره متمرکز شود و ذهنش به وسیله ی افکار پارافیلیک از مشاوره منحرف نشود. خوشبختانه شواهد حاکی از آن است. که ترکیب دارو درمانی با درمان رفتاری شناختی می تواند موثر باشد.
با توجه به دارو درمانی انجام شده، سطح میل جنسی افراد ارتباطی به رفتار پارافیلیا ندارد. علاوه براین سطوح بالای تستوسترون، مردها را مستعد انجام رفتارهای پارافیلیایی نمی کند. در واقع هورمون هایی مانند “مدروکسی پروژسترون استات” و “سیپروترون استات” باعث کاهش سطح تستوسترون و در نتیجه باعث کاهش میل جنسی و پرخاشگری می شود. این هورمون ها باعث کاهش فرکانس نعوظ، فانتزی های جنسی و شروع رفتارهای جنسی، از جمله خودارضایی و رابطه جنسی می شوند. هورمون ها به طور معمول در کنار روش های رفتاری و شناختی استفاده می شوند. داروهای ضد افسردگی هم مانند فلوکستین (Prozac) موفق به کاهش میل جنسی شده اند، اما فانتزی های جنسی را به طور موثری هدف قرار نداده اند.
برای مطالعه مقالات دیگر آرامش روان می توانید به وبلاگ رسمی ندای آرامش روان نیز مراجعه نمایید.