زوج درمانی
زوج درمانی
زوج درمانی چیست؟
- زوج درمانی شاخهای از روان درمانگری است که اساس آن تمرکز بر حل مشکالت و بهبود رابطه بین همسران میباشد.
- زوج درمانی راهی برای حل مشکالت و کشمکشهای زوجهایی است که خود به تنهایی قادر به حل مشکالتشان نیستند .
فرایند زوج درمانی شامل زن و شوهر و یک فرد آموزش دیده و متخصص در این زمینه است که در خصوص احساسات و افکارشان بحث میکنند. زوج درمانی فقط زن و شوهر را در برمیگیرد. بچهها به درجات مختلف در معرض
مشکلات زناشویی قرار میگیرند. آنها ممکن است سراسیمه و نگران شوند و مشکالتی از خود بروز دهند. با ادامه زوج درمانی و تمرکز بر مشکلات فی مابین و با کاستن از درد زن و شوهر، این مسئله بر رابطه ی والدین با بچه ها و رابطه
بچهها بر همدیگر هم اثر دارد. البته درمانی که در آن والدین و بچهها هر دو شرکت داشته باشند، خانواده درمانی نامیده میشود که روی روابط بین اعضای خانواده تأکید دارد.
زوج درمانگر به زوجها کمک میکند که زندگی مشترکشان را مورد بررسی قرار دهند و تصمیم بگیرند چه تغییراتی الزم است. آنها سعی میکنند سوءتفاهمهای دوجانبه، انتظارات غیرمعقول، و تصورات بیاننشدهای که باعث تداوم تعارض
میان آن دو میشود را برطرف کنند. متأسفانه زوجین اغلب زمانی به زوج درمانگر مراجعه میکنند که مشکالت زیادی دامنگیر رابطهشان شده است. الگوهای ناکارآمد رابطه تثبیت شدهاند، روابط عاشقانه تضعیف شده و خشم زیادی ناشی از
تعارضات حل نشده بین آنها وجود دارد.تحقیقات نشان میدهند که مشکالت زوجین به طور میانگین، 6 سال قبل از مراجعه به درمانگر آغاز شده است. این گفته به این معنا نیست که زوج درمانی نمیتواند مشکالت پایدار را حل کند؛ بلکه
وقتی زوجین با مشکالت پایدار مراجعه میکنند، حل مشکالت آنها نیاز به زمان بیشتر و در کنار آن صرف وقت و انرژی بیشتر و تعهد درمانی باالتری از طرف هر دو نفر میباشد.
زوج درمانی در مرزداران
مراحل زوج درمانی
- تمرکز روی یک مشکل خاص )مثال مشکالت جنسی، اعتیاد به اینترنت و یا حسادت
- مشارکت فعال درمانگر در روند درمان رابطهی دو نفره به جای درمان جداگانهی هر فرد
- مداخالت درمانی مبتی بر راه حل و برمحور تغییر از همان ابتدای درمان
- تعیین اهداف واضح و مشخص برای درمان
الگوهای زوج درمانی
زوج درمانی هیجان مدار (EFT (یک درمان کوتاه مدت، اصولی و مداخلهای آزمایشی برای کاهش آشفتگی در رابطه های عاشقانه بزرگساالن و ایجاد دلبستگی ایمنتر است. این رویکرد در مورد خانوادهها نیز استفاده میشود، این
عنوان نشان دهنده اهمیت هیجان به مثابه یک عامل سازماندهنده اصلی تجربیات درونی و عنصر کلیدی تعامالت در روابط عاشقانه است.
در زوج درمانی مؤثر توجه ویژهای به هیجان به عنوان عنصر اساسی تغییر شده است. واژه »هیجان« از کلمهای التین به معنای »حرکت کردن« میآید. زوجدرمانی هیجان مدار/ ایی اف تی، با استفاده از قدرت هیجان، زوجین را به »حرکت« در آورده و پاسخهای جدید در تعامالت اصلی آنها ایجاد میکند که منجر به »حرکت و تغییر
ریتمیک« روابط میشود. وقتی صحبت از »حرکت« هیجانی میکنیم، معموالً منظورمان لمس کردن و جنبشی است که فرد را مجبور کند به نشانه پاسخ دهد و این امر منجر به بروز کنشی در وی شود. هیجان، فرم دهنده و سازمان دهنده
پاسخهای کلیدی در روابط نزدیک است.
زوج درمانی رفتاری تلفیقی
به بررسی پریشانی های رابطه زوجین با پرورش پذیرش و تغییر رفتار هر یک از طرفین می پردازد. زوج درمانی رفتاری تلفیقی (IBCT (که در اوایل قرن 1991 توسط نیل جاکوبسن و اندرو کریستنسن مطرح شده است، خصوصیات
مداخالت اولین و سومین “موج”رفتار درمانی را با هم ترکیب می کند )کریستنسن، جاکوبسون، و بابکوک، 1991(.
در حالی که IBCT شامل برخی از تکنیک هایی است که به طور مستقیم در تغییر رفتار یک شریک ارزیابی می شود که نسبت به طرف مقابل خود ناراحت است، آن در درجه اول برای افزایش توانایی افراد برای همدردی با شرکای خودتالش می کند و به یک روشمورد پذیرش تر پاسخ می دهد.
بنابراین، در حالی که سومینموج درمان های فردی بر
روی تحملو پذیرش تجربه احساسی شخص تاکید دارد )به عنوان مثال، DBT، لینهان و همکاران، 1991؛ACT ، هیز، استروساهل، و ویلسون، 1999(، چالشی برای شرکت کنندگان در IBCT جهت برداشتن گام های اضافی از پذیرش
افکار، احساسات، و رفتارات شخص دیگری می باشد. شایان ذکر است که در اینجا پذیرش ممکن است یک بخش ضروری از درمان زوج های پریشان باشد اگر فقط به این دلیل باشد که بسیاری از مسائل که زوج ها با آن مبارزه می کنند اساساً حل نشده است: یک طرف از مشاجره با صدای بلند و قاطعانه در مقابل فردی آرام و کناره گیر، اختالف نظر در مورد اینکه آیا در شهر یا روستا زندگی کنند و موارد بسیاری دیگر. به همین دلیل هدف درمان ممکن است برای از بین بردن مشکل نباشد، بلکه برای کمک به زن و شوهر است تا به آنها به روشی پاسخ دهند که به جای مشاجره بیشتر بین آن ها صمیمیت ایجاد کند.
مدل پریشانی و درمان زوجین
روش IBCT بر این تصوراستوار است که ناسازگارهای بین طرفیننشانه ای از یک رابطه بدشگون نمی باشد بلکه تقریبا از مشخصه های مشترک تمام زوج ها است )جاکوبسون و کریستنسن، 1996(. برخی ناسازگاری ها بی ضرر
هستند؛
برای مثال، اگر ماری جالب توجه است، روابط هوسانه با تمام دوست پسران خود خواهد داشت در حالی که جیم به ادامه زندگی در کنار او راضی است، به این ترتیب هر دو ممکن است از زندگی اجتماعی خود راضی باشند. در واقع،
جالب توجه بودن ماری و ثبات جیم ممکن است چیزی باشد که آنها را به یکدیگر جذب می کند. با این حال، زمانی که
ناسازگارها با آسیب پذیری های موجود در یک یا هر دو طرف تطابق داده شوند، نتایج آن احتماالً پریشانی باشد.
اگر جیم رابطه خیانت آمیز جنسی با دو دوست دختر سابق خود داشته باشد، در حالی که ماری از کنترل شدنتوسط
یک مرد حسودبه طریقی که مادر خودش بودمی ترسد، به احتمال زیادآنها کشمکشهایی رادر مورد مسائل مربوط به وفاداری و استقالل تجربه خواهند کرد.
اختالف پیرامونی که یک زن و شوهر با بسیاری از مشکالت خود دارند به صورت “موضوع” آن در IBCT توصیف شده است.
عنوان نیروی محرکه تعامالت زن و شوهر دیده می شود، محتوای بحث آنها که به سادگی از این
مشتق شده است. موضوع اصلی برای جیم و ماری یکی نزدیکی و دیگری فاصله است. دیگر موضوعات رایج به کنترل و مسئولیت پذیری، ایین ورسوم قراردادی در مقابل عدم رعایت اداب و رسوم، و هنری، جهت گیری شهودی در مقابل استدالل،گرایش علمی
متمرکز است )جاکوبسون و کریستنسن، 1996(.گام بعدی در توسعه پریشانی زن و شوهر”قطبش” در اطراف مشکل است )جاکوبسون و کریستنسن، 1996(. در این مثال، ماری در ابتدا تنها به طور خفیفی برای مردان دیگر قابل توجه بود. وقتی جیم با نگرانی از او خواست زمان کمتری با دوستان مذکر خود صرف کند، با این حال، ماری از این ناراحت بود که تالش هایی برای کنترل رفتارش مشــــاهده کرده است.
او با برنامه ریزی های مکرر بدون جیم مبـادرت می کرد و صحبت های او را در مورد فعالیت هایش رد می کرد.
جیم با این رفتــار خشمگـین شد، و بیشتر ماری را مجــازات می کرد، ماری بیشتر زندگی خود را او جیم مخفی می کرد که پس از آن بی اعتمادی و سوء ظن جیم افزایش یافت. به این ترتیب، زن و شوهرهایی که تفاوت هایشان در ابتدا بسیار کوچک است ممکن است به طور فزاینده ای دچار اختالفــات شدید شوند به طوری که آن ها فردی نسبت به رفتار دیگری واکنش منفی نشان میدهند.
زوج درمانی در مرزداران