علل اختلالات اضطرابی

علل اختلال اضطرابی

علل اختلالات اضطرابی را می‌توان با توجه به ديدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار داد.

۱-ديدگاه زيست شناختی

گرچه هيچ علت مشخص برای اختلالات اضطرابی شناخته نشده است اما به نظر می‌رسد كه علل زيستی در ايجاد آن‌ها نقش داشته باشند. مثلاً آشكار شده است كه داروهای آرامبخش در كاهش اضطراب موثرند.

محققان درصدد كشف چگونگی تاثير اين داروها در بعضی قسمت‌های مغز هستند. موضوع ديگری كه اهميت عوامل زيستی اشاره دارد وجود شواهدی است كه نقش وراثت را در اختلالات اضطرابی تاييد می‌كند؛ مثلاً هماهنگی بالايی كه بين دوقلوهای يك تخمكی از نظر ابتلا به اين اختلالات ملاحظه می‌شود ممكن است حاكی از يك تركيب ژنتيكی به عنوان علت اين اختلال باش، همچنين دستگاه عصبی افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی به ويژه نسبت به محرك‌ها حساس‌تر است.

اين موضوع خود ممكن است ناشی از يك آمادگی ژنتيكی خاص باشد.

۲- ديدگاه روان پويايی

در اين ديدگاه علل اختلالات اضطرابی به تعارض‌های درونی و تكانه‌های ناخودآگاه نسبت داده می‌شود. در اضطراب تعميم يافته و رعبی دفاع‌های فرد برای كنترل اضطراب وی كافيست؛ مثلاً خانمی هرگاه از خانه خارج می‌شد دچار اضطراب شديد شده احساس می‌كرد كه قلبش به طپش افتاده و مجبور است ضربان آن را بشمارد، تحليل روانی آشكار ساخت كه علت اين امر وجود تكانه‌های جنسي غير قابل قبول از نظر وی است.

اين نوع احساس اضطراب طغيان روانی ناميده شده است.

طغيان روانی تحريف بيش از اندازه تكانه‌ها و انگيزه‌ها از طريق استفاده از مكانيزم‌های دفاعی است كه به يكی از شكل‌های اختلالات اضطرابی متجلی می‌شود در اين ديدگاه ادراك خويشتن به عنوان فردی درمانده برای سازش با فشارهای محيطی پيش بينی جدايی و رها شدگی محروميت و از دست دادن حمايت‌های عاطفی مورد تاكيد واقع شده است.

 

کلینیک درمان اضطراب – کلینیک درمان اضطراب در تهران

 

در اين ديدگاه فوبی يك معنی رمزی داشته و به عنوان ظهور يك تعارض روان شناختی حل نشده نگريسته می‌شود. ممكن است مكانيزم جابه‌جايی نقش داشته باشد بدين معنی كه اضطرابی كه از يك موقعيت استرس‌زا در فرد به وجود می‌آيد به اشيا يا موقعيت‌های ديگر منتقل شود.

اين عقيده در نظريه تحليل روانی مورد تاكيد بسيار واقع شده و پس از آن توسط ساير محققان نيز تاييد شده است. در ظهور وسواس نيز مكانيزم جا‌به‌جايی مورد تاكيد واقع شده است.

فرد مبتلا به وسواس از طريق افكار مصرانه با انجام دادن كارهای تكراری خود را از اضطرابی كه افكار تهديد كننده ايجاد می‌كند يا خواسته‌هايی كه موجب آن می‌شوند محفوظ نگاه می‌دارد؛ در واقع افكار وسواسی سالم جانشين افكار ناسالم خطرناك و ناخوشايند می‌گردد.

احساس تهديد و عدم امنيت نيز می‌تواند علت مهمی برای وسواس محسوب شود به نظر می‌رسد كه شخص وسواسی محيط و اطراف خويش را بسيار خطرناك احساس می‌كند و می‌كوشد تا از طريق نظم افراطی و اطمينان بخش، خطرات و تهديدهای محيط را كنترل نمايد.

به همين دليل وقتی كه يك قسمت جزئی از عملی از نظم خارج شود، تمام ساختمان‌های دفاعی شخصی وسواسی، آسيب ديده، احساس تهديد و تشويق می‌نمايد. تثبيت در مرحله مقعدی از موارد ديگری است كه در ديدگاه تحليل روانی به عنوان علت وسواس مورد تاكيد واقع شده است.

۳- ديدگاه رفتار گرايی

درمانگران و نظريه پردازان رفتار‌گرا علل اختلالات اضطرابی را نتيجه یادگیری‌های غلط و شرطی شدن می‌دانند. يك موقعيت استرس زا كه با موقعيت‌های استرس زای قبلی شبيه است ممكن است موجب برانگيختن اضطراب در فرد بشود.

 

مرکز درمان اضطراب – مرکز درمان اضطراب در تهران

 

قصور در آموختن شايستگی‌های لازم می‌تواند نيز علت اضطراب محسوب شود زيرا شخصی كه شايستگی‌های لازم را آموخته است در سازگاری و حل مسائل زندگی موقعيت‌های كمی را تهديد كننده می‌بيند ولی شخص مبتلا به اضطراب به دليل نبود شايستگی‌های لازم بسياری از موارد معمولی زندگی را اضطراب زا و تهديد كننده احساس می‌كند، در فوبی ممكن است رابطه‌ی بين حوادث ناخوشايند و موقعيت‌های خاص وجود داشته باشد؛ اين حوادث از طريق جريان شرطی شدن كلاسيك يا ساير انواع شرطی شدن‌ها می‌توانند به وجود آيند.

تقويت نيز می‌تواند عامل مهمی محسوب شود؛ بدين صورت كه اجتناب فرد از موضوع‌های ترس آور، موجب تسكين و كاهش اضطراب در وی می‌شود.

فوبی ممكن است به ترس از موقعيت‌های كه رابطه خيلی كمی با ضايعه روانی اصل دارد تعميم يابد، اين جريان تعميم اغلب به صورت يك سلسله مراتب زنجيره‌ای در می‌آيد، وسواس نيز ممكن است از طريق يادگيری به وجود آمده باشد اين موضوع به ويژه قابل توجه است كه اغلب وسواس در چند فرد از افراد مختلف يك خانواده ملاحظه می‌شود، گرچه ممكن است عامل توارث در اينجا نقش داشته باشد اما عامل يادگيری به نظر می‌رسد كه نقش بيشتری ايفا می‌كند.

۴- ديدگاه شناختی

بر اساس ديدگاه شناختی اختلالات اضطرابی نتيجه افكار و باورهای نادرست غير واقعی و غير منطقی هستند. به ويژه باورهای غير منطقی اغراق آميز نسبت به مخاطرات محيطی، ديدگاه شناختی. (مانند ديدگاه روان پويايی به جريان‌های درونی به عنوان علل اختلالات اضطرابی توجه دارد) اما به جای تاكيد بر تمايلات، نيازها، و انگيزه‌ها معتقد است كه افراد اطلاعات كسب كرده را مورد تعبير و تفسير قرار می‌دهند. و همچنین از آن‌ها در حل مسائل زندگی استفاده می‌كنند.

اين ديدگاه بر خلاف ديدگاه تحليل روانی، كه انگيزه‌ها، احساسات و تعارض‌های پنهان را مورد تاكيد قرار می‌دهد بر جريان‌های ذهنی كه به سادگی به آگاهی شخص می‌آيند تاكيد می‌ورزند. در ديدگاه روان شناختی كوشش می‌شود كه از طريق راه‌هايی كه فرد به اطلاعات موجود توجه می‌كند و آن‌ها را مورد تعبير و تفسير قرار می‌دهد كه فرد به اطلاعات موجود توجه می‌كند و آن‌ها را مورد تعبير و تفسير قرار می‌دهد و به كار می‌بندد علت اختلالات اضطرابی اضطرابی جستجو گردد.

 

روانشناس خوب در شمال غرب تهران – روانشناس خوب در جنوب غرب تهران

 

دلارد و ميلر ( پيشگامان يادگيری شناختی ) مفاهيم شناختی را براي توصيف رفتار ناسازگار به عنوان نقطه اتصال تجارب ناخوشايند و اختلالات اضطرابی به كار می‌برند، آنان باور دارند كه بايد پاسخ‌های اكتسابی خود آگاه فرد را به عنوان ريشه‌های واكنش‌های اضطرابی فرد مورد توجه قرار داد، با وجودی كه دلارد و ميلر ترجيح می‌دهند كه رفتار را بر حسب عادات و يادگيری توصيف كنند اما بر حل تعارضات شناختی فرد نيز تاكيد دارند.

راتر نيز نحوه فكر كردن افراد درباره كنترل محيط را به عنوان علل اختلالات اضطرابی مورد توجه قرار می‌دهد همان طور كه قبلاً اشاره شد راتر كساني را كه معتقدند می‌توانند بر موقعيت‌ها تاثير بگذارند افراد دارای تمركز درونی كنترل ناميده است، و كسانی را كه باور دارند كنترل كمی بر آنچه بر آنان واقع می‌شود دارند افراد دارای تمركز بيرونی كنترل نام گذاری كرده است.

آلبرت اليس بر اين باور است كه رفتار افراد بيش از آنكه به شرايط عينی بستگی داشته باشد به دستگاه‌های اعتقادی و راه‌های تعبير و تفسير آنان از موقعيت‌ها ارتباط دارد او به هيجان‌های شديد و رفتارهای اضطراب انگيز به عنوان نتايج قابل تغيير افكار می‌نگرد.

اليس می‌پذيرد كه ارزش‌های غلط احتمالاً در كودكی شكل گرفته‌اند اما معتقد است كه يافتن اينكه افراد چگونه و از چه طريق اين رفتارهای اضطرابی را پيدا كرده‌اند كمتر از كمك كردن به تغيير افكار آنان نسبت به موقعيت‌های فعلی اهميت دارد.

بك بيشتر توجه خود را بر شناخت‌های افراد افسرده متمركز ساخته است او باور دارد كه هيجان‌های افراد در حد زياد بر چگونگی نظر آنان درباره جهان قرار دارد. آنان در مورد مشكلات خود اغراق می‌كنند و به همه موارد تعميم می‌دهند، و احتمال اجرای هر عملی را كه می‌توان در مورد رفع مشكلاتشان انجام داد به حداقل می‌رسانند.

كلی بر نقش ساختارهای شخصی به عنوان واكنش‌های هيجانی تاكيد می‌ورزد و اظهار می‌دارد كه وقتی شخص نمی‌داند در يك موقعيت معين چگونه رفتار كند و وقتی متوجه می‌شود كه دستگاه ساختارهای شخصی وی مسئله ايجاد شده را در بر نمی‌گيرد احساس اضطراب می‌كند، بنابراين شناخت بر هيجان و اضطراب مقدم است ( ساراسون، ۱۹۸۹).

 

مشاور خوب در شمال غرب تهران – مشاور خوب در جنوب غرب تهران

 

۵-ديدگاه انسان گرايی و اصالت وجودی

همان طور كه قبلاً اشاره شده است ريشه‌های تاريخی ديدگاه انسان‌گرايی و اصالت وجودی را بايد در سيستم‌های فلسفی و مذهبی كه بر شان خوب بودن ذاتی و آزادی طبيعت انسان تاكيد دارند جستجو كرد. يكی از فرضيه‌های اصلی نظريه انسان‌گرايی اين است كه در هر فرد نيروی فعالی وجود دارد كه وی را به طرف تحقق خود يا كمال خود يا شكوفايی خود سوق می‌دهد تا تمام آنچه می‌توانند باشد بشود.

وقتي كه شخصيت انسان در محيط مساعدی شكل بگيرد فرصت می‌يابد كه نيروهای خلاقه خود را آزاد نمايد و طبيعت مثبت درونی انسانی خويش را ظاهر سازد.

مازلو كه از روان شناسان مشهور مكتب انسان‌گرايی است معتقد است كه نوروتيك‌ها ( افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی ) كسانی هستند كه از دستيابی به نيازهای اساسی خودخواه توسط خودشان، خواه توسط ديگران محروم شده‌اند و از كوشش آنان برای رسيدن به كمال و تحقق خويش جلوگيری شده است در نتيجه آنان احساس تهديد و عدم امنيت می‌كنند.

همبستگی نزديكی بين جنبش انسان‌گرايی و ديدگاه اصالت وجودی ملاحظه می‌شود نظريه پردازانی كه در اروپا در نقش روان‌شناس و فيلسوف در پی آن برآمدند كه بدانند چگونه وحشت‌های جنگ جهانی دوم به وجود آمد و چگونه افراد معينی قادر شدند اين وحشت‌ها را پشت سر بگذارند و براي زندگی خود معنايی پيدا كنند به عنوان روان شناسان اصالت وجود شهرت يافتند . نظريه پردازان اصالت وجود بر خود تصميمی انتخاب و مسئوليت فردی برای غلبه بر نيروهای محيطی تاكيد دارند.

شعار عمده طرفداران اصالت وجود اين است كه ما محصول انتخاب‌های خود هستيم. وجود و معنی آن كاملاً در دست خود ما قرار دارد زيرا تنها خود ما می‌توانيم تصميم بگيريم كه چه نگرش‌ها و رفتارهايی داشته باشيم.

 

طرفداران اصالت وجود اعتقاد دارند كه افراد برای انتخاب راه‌های پيشرفت و فعاليت خود آزادند دليل اينكه چرا بسياری از افراد نا‌شاد و ناراضی هستند و چرا رفتار ناسازگارانه وجود دارد اين است كه تمام افراد درباره يك موضوع مشابه انتخاب عاقلانه انجام نمی‌دهند فرد هم می‌تواند بخردانه و هم نابخردانه عمل كند بخردانه عمل كردن آن است كه فرد هدف‌های خود را آزادانه بنا نهد، نابخردانه عمل كردن بدان معنی است كه فرد اجازه دهد افراد ديگر هدف‌های وی را تعيين كند در هر فرد ويژگی‌هايی وجود دارد كه ممكن است موجب محدوديت‌های معينی در وی بشود.

 

کلینیک و مرکز درمان اضطراب – کلینیک و مرکز درمان اضطراب در تهران

 

اين محدوديت‌ها ممكن است مواردی باشند كه در زمان تولد وجود دارند از قبيل : ناتوانايی يادگيری، ظاهر بدنی نامناسب، و يك بيماری توان فرسا يا محيطی باشند از قبيل تاثير سواد والدين و مدرسه .

عوامل محيطی شانس‌های فرد را در رسيدن به كامروايی بر اساس كيفيت موجود در زمان تولد، گسترش داده يا محدود می‌سازند، از ويژگی‌های ديگر غير قابل اجتناب در انسان، احساس گناه است كه از شكست فرد در اجرای همه امكانات ناشی می‌شود.

کلینیک و مرکز مشاوره ندای آرامش روان

آدرس: تهران، فلکه دوم صادقیه، ابتدای خیابان ستارخان، بلوار شهدای صادقیه شمالی، نبش کوچه مرودشت، پلاک 4، واحد 7
تلفن نوبت دهی و رزور ۴۴۲۴۴۹۱۶-۰۲۱
تلفن نوبت دهی و رزور ۴۴۲۹۷۶۷۰-۰۲۱
اگر به مشاوره تلفنی نیاز دارید می‌توانید در هر ساعت از شبانه روز از طریق تلفن همراه خود با این شماره تماس بگیرید
۰۲۱-۷۴۴۷-۱۲۳۴
همچنین برای شارژ حساب کاربری خود برای استفاده از خدمات روانشناختی کد
۲۵#*۵۰۰* را شماره گیری نمایید

در کلینیک ندای آرامش روان امیر پیرایش دکترای روانشناسی زوج و پیش از ازدواج و بیش از ۲۰۰ متخصص دیگر مشغول به فعالیت می‌باشند.