ملاک‌های تشخیص دوره‌ مانیا(شیدایی)

ملاک‌های DSM-IV-TR در مورد دوره‌ مانیا(شیدایی) (Manic Episode):

الف) در دوره مشخصی که حداقل یک هفته طول بکشد، خلق به شکل غیرطبیعی و مداوم بالا، گشاده، یا تحریک‌پذیر باشد (اگر بستری کردن بیمار ضرورت پیدا کرد، مدت این دوره می‌تواند کمتر از یک هفته هم باشد).

ب)طی دوره‌ای که خلق به هم ریخته است، حداقل سه تا (و اگر خلق فقط تحریک‌پذیر است، حداقل چهارتا) از علائم زیربه طور مداوم به حد چشمگیری وجود داشته باشد:

(1) اعتماد به نفس بیش از حد، یا خود بزرگ بینی

(2) کاهش نیاز به خواب (مثلاً سه ساعت خوابیده باشد، اما احساس کند سرحال است)

(3) پرحرفی بیش از معمول، یا احساس فشار در صورت صحبت نکردن

(4) پرش افکار با این احساس ذهنی که افکار دارند با هم مسابقه می‌دهند

(5) حواسپرتی (یعنی توجه فرد فورا به محرک‌های بیرونی بی‌اهمیت یا بی‌ارتباط با او جلب شود)

(6) افزایش فعالیت‌های معطوف به هدف (اعم از فعالیت‌های اجتماعی، شغلی، تحصیلی، یا جنسی، یا سرمایه‌گذاری‌های احمقانه).

پ) علائم مذکور جزء ملاک‌های دوره مختلط نباشد.

ت) به‌هم‌ریختگی خلق به قدری شدید باشد که کارکردهای شغلی، یا فعالیت‌های معمول اجتماعی، یا روابط فرد با دیگران را به وضوح مختل کرده باشد، یا برای آن‌که مانع از صدمه رساندن فرد به خودش یا دیگران شوند، مجبور به بستری کردنش باشند، یا خصایص روانپریشانه وجود داشته باشد.

ث) علائم مذکور از اثرات جسمی مستقیم یک ماده (مثلاً یکی از موارد مورد سوء مصرف، یک داروی طبی یا درمان‌های دیگر) یا یک بیماری طبی عمومی (مثل پرکاری تیروئید hyperthyroidism) ناشی نشده باشد.

نکته: دوره‌های شبه مانیکی را که به وضوح بر اثر درمان‌های جسمی ضد‌ افسردگی (مثل دارو، درمان با تشنج الکتریکی، یا نوردرمانی) به وجود آمده است، نباید مؤید تشخیص اختلال دوقطبی I دانست.