نظریه روانشناختی عشق
نظریه روانشناختی عشق موضوعی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
چرا افراد عاشق میشوند؟ چرا برخی از شکلهای عشق ماندگار و برخی دیگر زودگذر هستند؟ روانشناسان و محققان چندین تئوری مختلف در مورد عشق را برای توضیح چگونگی شکل گیری و تحمل عشق پیشنهاد کردهاند.
عشق یک احساس اساسی انسانی است، اما درک چگونگی و چرایی وقوع آن لزوما کار آسانی نیست. در حقیقت، برای مدت زیادی، خیلی از مردم تصور میکردند که عشق صرفاً چیزی بسیار ابتدایی، اسرارآمیز و معنوی است تا علم کاملاً درک کند.
در زیر چهار تئوری عمده مطرح شده برای توضیح عشق و دیگر دلبستگیهای عاطفی بیان شده است:
• دوست داشتن در مقابل دوست داشتن
زیک روبین اظهار داشت که عشق رمانتیک از سه عنصر تشکیل شده است:
– پیوست
– مراقبت
– صمیمیت
روبین معتقد بود که گاهی اوقات دیگران قدردانی و تحسین زیادی را برای دیگران تجربه میکنند. ما از گذراندن وقت با آنها لذت میبریم و میخواهیم در کنار آنها باشیم، اما این لزوماً جز عشق نیست. در عوض، روبین به این موضوع دلخواه اشاره کرد.
از طرف دیگر عشق بسیار عمیقتر و شدیدتر است و شامل تمایل شدید به صمیمیت جسمی و تماس است. افرادی که “مانند آنها” از مشارکت یکدیگر لذت میبرند، در حالی که کسانی که “عاشق” هستند به همان اندازه که انجام میدهند به نیازهای شخص دیگر اهمیت میدهند.
کلینیک و مرکز مشاوره در صادقیه – مرکز مشاوره در صادقیه
دلبستگی نیاز به مراقبت، تأیید و تماس جسمی با شخص دیگر است. مراقبت شامل ارزیابی نیازهای دیگران و خوشبختی شخص دیگری به اندازه خود شما است. صمیمیت به معنای اشتراک افکار، خواستهها و احساسات با شخص دیگر است.
براساس این تعریف، روبین برای ارزیابی نگرش در مورد دیگران پرسشنامه تهیه کرد و دریافت که این مقیاسهای دوست داشتن، از درک او از عشق پشتیبانی میکنند.
• دلسوزی در مقابل عشق پرشور
به گفته روانشناس ایلین هاتفیلد و همکارانش ، دو عشق اساسی وجود دارد:
– عشق دلسوز
– عشق پرشور
عشق دلسوز با احترام متقابل، دلبستگی، محبت و اعتماد مشخص میشود. عشق دلسوز معمولاً بر اثر احساس تفاهم متقابل بوجود میآید و احترام به یکدیگر را به اشتراک میگذارد.
عشق پرشور با احساسات شدید، جذابیت جنسی، اضطراب و محبت مشخص میشود. هنگامی که این احساسات شدید تلافی میشود، افراد احساس پریشانی میکنند.
عشق غیرقابل محاصره منجر به احساس ناامیدی میشود. هاتفیلد پیشنهاد میکند که عشق پرشور گذرا است و معمولاً بین 6 تا 30 ماه به طول میانجامد.
هاتفیلد همچنین نشان میدهد که عشق پرشور هنگامی ایجاد میشود که انتظارات فرهنگی، عاشق شدن را تشویق میکنند، وقتی فرد با ایدههای از پیش تعیین شده شما از عشق ایده آل دیدار کند، و هنگامی که برانگیختگی فیزیولوژیک شدید را در حضور شخص دیگر تجربه میکند.
در حالت ایده آل، عشق پرشور سپس به عشق دلسوزانه منتهی میشود، که بسیار ماندگارتر است. در حالی که بیشتر افراد روابطی را میخواهند که امنیت و ثبات دلسوزانه را با عشق شدید پرشور همراه میکند، هاتفیلد معتقد است که این موضوع نادر است.
• مدل چرخ عشق
روانشناس جان لی در کتاب خود در سال 1973، سبکهای عشق را با چرخ رنگ مقایسه کرد. درست همانطور که سه رنگ اصلی وجود دارد، لی پیشنهاد کرد که سه سبک اصلی عشق وجود دارد. این سه سبک عشق عبارتند از:
اروس: اصطلاح اروس از واژه یونانی به معنی “پرشور” یا “شهوانی” ناشی میشود. لی پیشنهاد کرد که این نوع عشق شامل شور و نشاط جسمی و عاطفی است.
Ludos: Ludos از واژه یونانی به معنی “بازی” گرفته شده است. این شکل از عشق به عنوان بازیگوش و سرگرم کننده تصور میشود، اما لزوماً جدی نیست. کسانی که این نوع عشق را نشان میدهند، آماده تعهد نیستند و نسبت به صمیمیت بیش از حد احتیاط دارند.
استوره: استوره از اصطلاح یونانی به معنای “محبت طبیعی” ناشی میشود. این شکل از عشق غالباً با عشق خانوادگی بین والدین و فرزندان، خواهر و برادر و اعضای خانواده گسترده نشان داده میشود.
این نوع عشق همچنین میتواند از دوستی شکل بگیرد که افرادی که علایق و تعهدات مشترک دارند، به تدریج محبت نسبت به یکدیگر ایجاد میکنند.
لی با ادامه قیاس چرخ رنگ، پیشنهاد کرد که درست همانطور که میتوان رنگهای اصلی را برای ایجاد رنگهای مکمل ترکیب کرد، این سه سبک اصلی عشق میتوانند با هم ترکیب شوند تا نه سبک مختلف عشق ثانویه ایجاد شود. به عنوان مثال، ترکیب اروس و لودوس منجر به شیدایی یا عشق وسواس انگیز میشود.
کلینیک مشاوره در تهران – مرکز مشاوره و روانشناسی در صادقیه
6 سبک دوست داشتن لی
سه سبک اصلی:
- اروس – دوست داشتن یک فرد ایده آل
- لودوس – عشق به عنوان یک بازی
- استورگ – عشق به عنوان دوستی
سه سبک ثانویه:
- مانیا (اروس + لودوس) – عشق وسواسی
- پراگما (Ludos + Storge) – عشق واقعی و عملی
- آگاپه (اروس + استورگ) – عشق از خودگذشتگی
• نظریه مثلثی عشق
روانشناس روبرت استرنبرگ نظریه مثلثی را پیشنهاد کرد که نشان می دهد سه مؤلفه عشق وجود دارد:
– صمیمیت
– شور
– تعهد
ترکیبات مختلف این سه مؤلفه منجر به انواع مختلفی از عشق میشود. به عنوان مثال، ترکیب صمیمیت و تعهد منجر به عشق همراه میشود، در حالی که تلفیق شور و صمیمیت منجر به عشق عاشقانه میشود.
به گفته استرنبرگ، روابط ساخته شده بر روی دو یا چند عنصر ماندگارتر از روابطی است که بر اساس یک مؤلفه واحد ساخته شده است.
استرنبرگ از اصطلاح عشق ناب برای توصیف ترکیب صمیمیت، اشتیاق و تعهد استفاده میکند. در حالی که این نوع عشق قویترین و ماندگار است، استرنبرگ نشان میدهد که این نوع عشق نادر است.
کلینیک و مرکز مشاوره ندای آرامش روان
آدرس: تهران، فلکه دوم صادقیه، ابتدای خیابان ستارخان، بلوار شهدای صادقیه شمالی، نبش کوچه مرودشت، پلاک 4، واحد 7
تلفن نوبت دهی و رزور ۴۴۲۴۴۹۱۶-۰۲۱
تلفن نوبت دهی و رزور ۴۴۲۹۷۶۷۰-۰۲۱
اگر به مشاوره تلفنی نیاز دارید میتوانید در هر ساعت از شبانه روز از طریق تلفن همراه خود با این شماره تماس بگیرید
۰۲۱-۷۴۴۷-۱۲۳۴
همچنین برای شارژ حساب کاربری خود برای استفاده از خدمات روانشناختی کد
۲۵#*۵۰۰* را شماره گیری نمایید