پرسشنامه سازمان نو آورانه
مبانی نظری پرسشنامه
هدف از رفتار نو آورانه، وجود رفتارهی ناشی از ابتکار و خلاقیت فرد می باشد. نوآوری در سازمانها از ارکان اساسی افزای بهره وری سازمانی و ایجاد فضایی مستعد برای پیشرفت با سرعتی چشم گیر، به شمار می رود. با تأکید بر نقش و اهمیت کارکنان در بهبود شرایط سازمان ها، داشتن قدرت خلاقیت و برخورداری افراد از خلاقیت و نوآوری از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. مهمترین عاملی که می تواند با نظارت دقیق و بررسی بازده های سازمانی، میزان نوآوری و خلاقیت کارکنان را ارزیابی کند، سرپرستان مررسیی باشند. از این رو، وجود ابزاری جهت بررسی میزان نوآوری کارکنان، چه از لحاظ پژوهشی و چه از لحاظ حیث کاربردی، بسیار ضروری به نظر می رسد.
معرفی پرسشنامه و کاربرد آن
این پرسش نامه برای اولین بار در سال 1988 توسط کانتر انتشار یافت (افشاری و انعامی، 1385). پرسشنامه رفتار نوآوری حاضر، شامل 8 سؤال می باشد که به وسیله سرپرست هر قسمت و برای کارکنان، تکمیل می شود. این پرسشنامه با تأکید بر نگرش سرپرستان، میزان ابتکار ونوآوری سازمانی را در بین کارکنان بررسی می کند. با تأکید بر نمره ای که هر یک از کارکنان در این پرسشنامه به دست می آورند، می توان تا حدودی از میزان نوآوری سازمانی آنان، آگاهی یافت.
این پرسشنامه در حوزه تحقیقاتی و کاربردی از اهمیت بالایی برخوردار است و می تواند اطلاعات ثمر بخشی را در حیطه تصمیم گیری های سازمانی و در حوزه های گزینشی، فراهم می سازد.
روش نمره گذاری پرسشنامه
نمره گذاری این پرسشنامه به گونه ای است که پاسخها در یک مقیاس پنج گزینه ای لیکرت که دامنه اش از«کاملأ مخالف» تا « کاملأ موافق» است، ترسیم می شوند. سؤالات این پرسشنامه به صورت توصیفی است و با تأکید بر هر یک از سؤالات مرتبط با اندیشه های جدید و خلاقانه، که همگی معرف رفتارهای نوآورانه می باشند، طراحی شده اند. تمامی سؤالات دارای جهتی مثبت هستند ودر آن نمره گذاری به شیوه ای معکوس وجود ندارد. از این رو، با تأکید بر شیوه ی نمره گذاری پرسشنامه که گزینه ای کاملأ مخالف را معرف امتیاز 1 و گزینه کاملأ موافق را معرف امتیاز 5 می داند، دامنه و طیف نمره ای که هر آزمودنی می تواند به دست آورد، بین( 8 تا 40) می باشد. در این طیف، هر قدر نمره اکتسابی به رقم 8 گرایش داشته باشد، میزان رفتار نوآورانه در کارکنان کمتر و هر قدر به سوی نمره 40 سوق یابد، میزان نوآوری در کارکنان، بیشتر می باشد.
اعتبار و روایی پرسشنامه
مطالعاتی چندی در زمینه محاسبه میزن اعتباری و روایی پرسشنامه رفتارهای نوآورانه، صورت گرفته است. در این میان، اسکات و بروس (1994) جهت اعتبار این پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده و مقدار آن را 89% گزارش کرده اند. در پژوهش اسکات و بروس (1994)، برای اعتبار یابی همبستگی بین مقیاس عینی و ارزیابی سرپرستان از رفتارهای نوآورانه، 33% گزارش شده است.
در پژوهش افشاری و همکاران(1385)، برای بررسی ضرایب اعتبار درونی پرسشنامه فوق، ازضرایب آلفای کرونباخ و برای محاسبه ضریب اعتبار بیرونی، از روشدو نیمه کردن استفاده شده است و طی آن ضرایب به ترتیب، 92% و 90% حاصل شده است. همچنین، روایی ملاکی به دست آمده برای این پرسشنامه 86% و اعتبار محاسبه شده در این پژوهش برابر با 75% می باشد.با تأکید بر تحقیقات مرتبط با اعتبار یابی پرسشنامه رفتارهای نوآورانه، می توان اذعان داشت که این پرسشنامه واجد روایی و اعتبار مطلوبی می باشد.
پرسشنامه رفتارنوآورانه
این پرسشنامه شامل 8 جمله توصیفی است. سرپرست گرامی، لطفأ کارمند تحت نظارت خود را با توجه به موارد زیر، ارزشیابی نمایید.
کاملأ مخالف | مخالف | متوسط | موافق | کاملأ موافق | سؤالات | شماره |
در انجام دادن کار به دنبال استفاده از فناوری، روشها وفنون جدید است و اندیشه های مفید و سازنده ای را ارایه می دهند. | 1 | |||||
اندیشه های خلاقانه را ارایه می دهند. | 2 | |||||
اندیشه های جدید را سازمان و ترویج می دهد و از آنها حمایت می کند. | 3 | |||||
در جستجو و تأمین بودجه و امکانات لازم برای اجرای اندیشه های جدید می باشد. | 4 | |||||
برای اجرای اندیشه های خود، طرح و برنامه های مناسب را به کار می گیرد. | 5 | |||||
خلاق و نوآور است. | 6 | |||||
به طور کلی، به خلاقیت و نوآوری، بسیار علاقه مند است. | 7 | |||||
تجربه نشان می دهد که می تواند از امکانات موجود در جهت نوآوری، استفاده کند. | 8 |
منبع:
افشاری، ایرج، انعامی،مسعود.(1385). بررسی تأثییر آموزش ضمن خدمت بر نو آوری سازمانی کارکنان اداری دانشگاه رازی کرمانشاه ، طرح پژوهشی دانشگاه رازی کرمانشاه.
ساعتچی؛ محمود . کامکاری؛کامبیز . عسکریان؛ مهناز . آزمونهای روان شناختی . نشر ویرایش