پرسشنامه موقعيت هاي زناشوئي(MSS)

 

موقعيت هاي زناشوئي: شوهر سن:                                 میزان تحصیلات:                               شغل:                         تعداد فرزندان: راهنماي تکميل: مجموعه اي از موقعيت ها در زير آورده شده اند. فرض کنيد شما شوهر زني هستيد که در هر موقعيت توصيف شده است. در هر موقعيت، پاسخ خود به همسرتان را در قالب يک کلمه، يک جمله و يا يک پاراگراف کوتاه بنويسيد. لطفاً عين کلماتي را که به کار مي بريد بنويسيد، گوئي که در آن لحظه در موقعيت مذکور حضور داريد. حتي الامکان سعي کنيد پاسخ هاي صادقانه و واقعي خود را بنويسيد. اگر فکر مي کنيد قبل از ارائه پاسخ ترجيح مي دهيد که منتظر بمانيد، بنويسيد: ” بعداً  “. اگر فکر مي کنيد چيزي در پاسخ نخواهيد گفت، بنويسيد: ” هيچ “. اگر موقعيت واقعي نيست ( براي مثال، شوهر سيگار مي کشد و شما سيگاري نيستيد )، سعي کنيد خود را در موقعيت تجسم نموده و به گونه اي پاسخ دهيد که انگار موقعيت واقعي است. لطفاً قبل از نوشتن پاسخ خود با کسي مشورت نکنيد و دليل نياوريد که چرا فلان پاسخ را مي نويسيد. لطفاً به جاي توضيح درباره آنچه که انجام مي دهيد، عين کلماتي را که در پاسخ خواهيد گفت بنويسيد.
1	شما و همسرتان در يک مهماني هستيد. در آنجا به شما خوش مي گذرد، اما همسرتان خسته شده و مي خواهد برود. او مي گويد: ” خسته شدم، بيا بريم خونه. ” من خواهم گفت: ”
2	شما احساس مي کنيد در اداره امورات اقتصادي خانواده در کل موفق بوده ايد، اما اخيراً فراموش کرده ايد بعضي از صورت حساب هاي کوچک را بپردازيد. همسر شما مي گويد: ” داروخانه چي امروز از من خواست که صورت حسابمان را بپردازيم. اين سومين بار در همين هفته است که از من درخواست طلب مي کنند. ” من خواهم گفت: ”
3	همسر شما عادت دارد تکه هاي مجلات و روزنامه ها را قبل از اينکه شما آن را مطالعه کنيد ببرد. شما در حال مطالعه يک مقاله هستيد که متوجه مي شويد يک سوراخ در وسط آن ايجاد شده است. من خواهم گفت: “
4	در مهماني ها اگر باب ميل خودتان غذا بخوريد به شما خوش مي گذرد، هر چند که پرخوري هم نمي کنيد. همسرتان به شما مي گويد: ” چه خوب بود اگر پرخوري نمي کردي. ” من خواهم گفت: ”
5	يکي از همسايه ها که شما شناخت خيلي کمي نسبت به آنها داريد از دختر سه ساله شما دعوت کرده که به يک پيک نيک بروند. همسر شما مي گويد: ” مينا واقعاً دوست دارد برود و من مطمئنم که آنها آدم هاي خوبي هستند. ” من خواهم گفت: ”
6	ستون مورد علاقه همسرت از روزنامه حذف شده و او نسبت به اين قضيه اعتراض دارد. او مي گويد: “آه خداي من! چه افتضاحي، ستون ——- خذف شده. من و دوستام هميشه درباره مطالب آن صحبت مي کنيم.” من خواهم گفت: “
7	شما قبلاً از همسرت درخواست کرده اي که در حفظ رژيم غذائي کم کالري که دکتر برايت تجويز کرده، به تو کمک کند. او يک روز متوجه مي شود که شما در آشپزخانه در حال خوردن کيک هستيد. اگر شما بخواهيد که علت اين رفتار خود را برايش توضيح دهيد، من خواهم گفت:”
8	شما با همسرت قرار گذاشته اي که ناهار را با هم صرف کنيد. به همين منظور، يک جلسه کاري مهم را براي اينکه به موقع برسي نيمه کاره ترک کرده اي. اما همسرت نيم ساعت تأخير مي کند. من خواهم گفت: ”
9	شما و همسرت برنامه ريزي کرده ايد که يک شب را با هم در بيرون از منزل سپري کنيد. بعد از ظهر همسرت تلفن کرده و به شما اطلاع مي دهد که به جاي بيرون رفتن دوست دارد چند تا از دوستانش را به مهماني دعوت کند. اما شما ترجيح مي دهي که برنامه قبلي را لغو نکنيد. من خواهم گفت:”
10	شما و همسرت از خيلي وقت پيش مي خواستيد اتومبيل بخريد. يک روز شما بدون مشورت با او اتومبيلي را خريداري کرده و به منزل مي بريد. او مي گويد:” اما اين اتومبيلي نيست که من مي خواستم.” من خواهم گفت:”
11	دختر شما اخيراً برايتان مشکل آفرين شده. شما فکر مي کنيد والدين نبايد نسبت به بچه هاي خود زياد سخت بگيرند، اما همسرت مي گويد:”تنها کاري که بايد بکني اين است که به او سخت بگيري.” من خواهم گفت:”
12	همسر شما اخيراً از يک سري درد هاي جسماني شکايت کرده و شما او را پيش چندين دکتر برده ايد، اما هيچکدام به تشخيص خاصي نرسيده اند. او مي گويد: “درد پهلويم دوباره دارد غير قابل تحمل مي شود.” من خواهم گفت:”
13	همسرت قرار بوده دکمه کت شما را بدوزد، اما چند روز است که اين کار را نکرده. شما مي خواهيد در باره اين موضوع با او صحبت کنيد. من خواهم گفت:”
14	همسر شما اخيراً مسئوليت بخش فروش يک کارگاه توليدي پوشاک زنانه را به عهده گرفته. به نظر شما، او به اندازه کافي سرش شلوغ است که کار ديگري را انجام دهد. من خواهم گفت:”
15	شما و همسرت در يک رستوران گران قيمت هستيد. او گارسون را صدا مي زند و قشرق به پا مي کند چون سوپش سرد است. شما نمي خواهيد که او به اين کارش ادامه دهد. من خواهم گفت:”
16	همسر شما اخيراً براي گذراندن يکي از درس هاي باقيمانده خود در دبيرستان بزرگسالان ثبت نام کرده. يک روز غروب او به خانه آمده و مي گويد: “دارم نا اميد مي شوم ، اصلاً از درس ها سر در نمي آورم. ” من خواهم گفت:”
17	شما و همسرت مدتي است که رابطه جنسي نداشته ايد. شما پيشنهاد مي کني که امشب زود تر به بستر برويد، اما او مي گويد:” فيلم امشب تلوزيون از آنهائيست که هميشه دلم مي خواست نگاه گنم.” من خواهم گفت:”
18	شما تمام روز مشغول انجام کار هائي براي کمک به اعضاي خانواده ات بوده اي. درست در لحظه اي که مي خواهي روي صندلي دلخواه خود استراحت کني، همسرت از تو مي خواهد که بچه ها را براي خريد لوازم مدرسه بيرون ببري. من خواهم گفت:”
19	شما برنامه ريزي کرده اي که براي خريد بعضي از مايحتاج خود فردا به بازار بروي و تمام روز را به آن اختصاص داده اي. شب قبل از آن، همسرت مي گويد: “پس فردا مهمان داريم، فردا مي خواهم خانه را تميز کنم، از تو مي خواهم که کمکم کني.” من خواهم گفت:”
20	امروز هنگام صرف ناهار به طور اتفاقي به يکي از دوستان مدرسه اي خود برخورد مي کني که چندسالي است او را نديده اي. هر چند شما با او دوستانه رفتار مي کني، او به سردي برخورد مي کند و در نهايت به شما بي محلي مي کند. شما عميقاً احساس آزردگي مي کني و مي خواهي بعد از آمدن از سر کار در اين رابطه با همسرت صحبت کني. من خواهم گفت:”
21	امروز بعد از ظهر، شما براي خريد به يک فروشگاه با کيفيت رفته بودي. هنگام خريد، فروشنده ابتدا دو نفر ديگر را که در صف از شما عقب تر بودند راه انداخت. هنگام بازگشت به خانه درباره اين موضوع با همسرت صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
22	شما با يکي از همکاران خود بر سر نحوه انجام کار خاصي اختلاف نظر داريد. رئيس اداره تصميم گرفته است تا به جاي راهکار هاي شما دو نفر، راه حل خودش را پياده کند. هر چند اين تصميم هيچ گونه ضرري براي شما و پست تان نخواهد داشت، اما همچنان احساس مي کني که راهکار شما بهترين است. شما در اين زمينه با همسر خود صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
23	هر چند شما از ماهيگيري لذت مي بري، اما فرصت نمي کني که بيش از يک يا دو بار در سال به ماهيگيري بروي. امسال دوست داري مقدار زيادي از تعطيلات خود را صرف ماهيگيري کني. درعين حال، اين حق را براي همسرت نيز قائل هستي که او هم ايده هاي خودش را براي گذراندن تعطيلات داشته باشد. با او در اين زمينه صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
24	شما عضو يک انجمن اجتماعي هستي. شما و يکي از بهترين دوستانت کانديداي رياست انجمن شده ايد. بعد از يک رقابت کوتاه، انتخابات برگزار مي شود و دوست شما برنده مي شود. درست بعد از انتخابات به خانه مي آئي و با همسرت درباره اين موضوع صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
25	هنگامي که از سرکار به خانه بر مي گردي، متوجه مي شوي که همسرت ناراحت به نظر مي رسد. شما اول صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
26	شما دوست داري خانه تميز و مرتب باشد، اما وقتي امروز از سر کار بر مي گردي، خانه را در هم ريخته مي بيني. معلوم مي شود که همسرت تمام روز را مشغول مطالعه يک مجله بوده. اول شما صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
27	اخيراً همسرت فعالانه درگير تبليغات انتخاباتي براي پيروزي يکي از نامزد هاي انتخابات مجلس بوده که برايش احترام زيادي قائل است. او مقدار زيادي از وقت وانرژي خود را صرف اين کار کرده، به طوري که بعضاً شما و بچه ها را هم فراموش کرده است. شما و همسرت در خانه نشسته ايد و به اخبار انتخابات گوش مي کنيد که متوجه مي شويد فرد مورد نظر رأي نياورده است. اول شما صحبت مي کنيد. من خواهم گفت:”

 

 

 

 

 

 

 

 

موقعيت هاي زناشوئي: زن سن:                                 میزان تحصیلات:                               شغل:                         تعداد فرزندان: راهنماي تکميل: مجموعه اي از موقعيت ها در زير آورده شده اند. فرض کنيد شما همسر مردي هستيد که در هر موقعيت توصيف شده است. در هر موقعيت، پاسخ خود به همسرتان را در قالب يک کلمه، يک جمله و يا يک پاراگراف کوتاه بنويسيد. لطفاً عين کلماتي را که به کار مي بريد بنويسيد، گوئي که در آن لحظه در موقعيت مذکور حضور داريد. حتي الامکان سعي کنيد پاسخ هاي صادقانه و واقعي خود را بنويسيد. اگر فکر مي کنيد قبل از ارائه پاسخ ترجيح مي دهيد که منتظر بمانيد، بنويسيد: ” بعداً  “. اگر فکر مي کنيد چيزي در پاسخ نخواهيد گفت، بنويسيد: ” هيچ “. اگر موقعيت واقعي نيست ( براي مثال، شوهر سيگار مي کشد و شما سيگاري نيستيد )، سعي کنيد خود را در موقعيت تجسم نموده و به گونه اي پاسخ دهيد که انگار موقعيت واقعي است. لطفاً قبل از نوشتن پاسخ خود با کسي مشورت نکنيد و دليل نياوريد که چرا فلان پاسخ را مي نويسيد. لطفاً به جاي توضيح درباره آنچه که انجام مي دهيد، عين کلماتي را که در پاسخ خواهيد گفت بنويسيد.
1	شما احساس مي کنيد در اداره امورات اقتصادي خانواده در کل موفق بوده ايد، اما اخيراً فراموش کرده ايد بعضي از صورت حساب هاي کوچک را بپردازيد. همسر شما مي گويد: ” داروخانه چي امروز از من خواست که صورت حسابمان را بپردازيم. اين سومين بار در همين هفته است که از من درخواست طلب مي کنند. ” من خواهم گفت: ”
2	همسر شما عادت دارد تکه هاي مجلات و روزنامه ها را قبل از اينکه شما آن را مطالعه کنيد ببرد. شما در حال مطالعه يک مقاله هستيد که متوجه مي شويد يک سوراخ در وسط آن ايجاد شده است. من خواهم گفت: ”
3	در مهماني ها اگر باب ميل خودتان غذا بخوريد به شما خوش مي گذرد، هر چند که پرخوري هم نمي کنيد. همسرتان به شما مي گويد: ” چه خوب بود اگر پرخوري نمي کردي. ” من خواهم گفت: ”
4	يکي از همسايه ها که شما شناخت خيلي کمي نسبت به آنها داريد از دختر سه ساله شما دعوت کرده که به يک پيک نيک بروند. همسر شما مي گويد: ” مينا واقعاً دوست دارد برود و من مطمئنم که آنها آدم هاي خوبي هستند. ” من خواهم گفت: ”
5	ستون مورد علاقه همسرت از روزنامه حذف شده و او نسبت به اين قضيه اعتراض دارد. او مي گويد: “آه خداي من! چه افتضاحي، ستون ——- خذف شده. من و دوستام هميشه درباره مطالب آن صحبت مي کنيم.” من خواهم گفت: ”
6	شما قبلاً از همسرت درخواست کرده اي که در حفظ رژيم غذائي کم کالري که دکتر برايت تجويز کرده، به تو کمک کند. او يک روز متوجه مي شود که شما در آشپزخانه در حال خوردن کيک هستيد. اگر شما بخواهيد که علت اين رفتار خود را برايش توضيح دهيد، من خواهم گفت:”
7	شما با همسرت قرار گذاشته اي که ناهار را با هم صرف کنيد. به همين منظور، يک جلسه کاري مهم را براي اينکه به موقع برسي نيمه کاره ترک کرده اي. اما همسرت نيم ساعت تأخير مي کند. من خواهم گفت: ”
8	شما و همسرت برنامه ريزي کرده ايد که يک شب را با هم در بيرون از منزل سپري کنيد. بعد از ظهر همسرت تلفن کرده و به شما اطلاع مي دهد که به جاي بيرون رفتن دوست دارد چند تا از دوستانش را به مهماني دعوت کند. اما شما ترجيح مي دهي که برنامه قبلي را لغو نکنيد. من خواهم گفت:”
9	شما و همسرت از خيلي وقت پيش مي خواستيد اتومبيل بخريد. يک روز شما بدون مشورت با او اتومبيلي را خريداري کرده و به منزل مي بريد. او مي گويد:” اما اين اتومبيلي نيست که من مي خواستم.” من خواهم گفت:”
10	دختر شما اخيراً برايتان مشکل آفرين شده. شما فکر مي کنيد والدين نبايد نسبت به بچه هاي خود زياد سخت بگيرند، اما همسرت مي گويد:”تنها کاري که بايد بکني اين است که به او سخت بگيري.” من خواهم گفت:”
11	همسر شما اخيراً از يک سري درد هاي جسماني شکايت کرده و شما او را پيش چندين دکتر برده ايد، اما هيچکدام تشخيص خاصي نداده اند. او مي گويد: “درد پهلويم دوباره دارد غير قابل تحمل مي شود.” من خواهم گفت:”
12	قفل يکي از در هاي منزل چند روز است که خراب شده و همسرت قرار بوده آن را درست کند، اما هنوز اين کار را نکرده. شما مي خواهيد در باره اين موضوع با او صحبت کنيد. من خواهم گفت:”
13	همسر شما اخيراً مسئوليت بخش فروش يک کارگاه توليدي پوشاک را به عهده گرفته. به نظر شما، او به اندازه کافي سرش شلوغ است که کار ديگري را انجام دهد. من خواهم گفت:”
14	شما و همسرت در يک رستوران گران قيمت هستيد. او گارسون را صدا مي زند و قشرق به پا مي کند چون سوپش سرد است. شما نمي خواهيد که او به اين کارش ادامه دهد. من خواهم گفت:”
15	همسر شما اخيراً براي گذراندن يکي از درس هاي باقيمانده خود در دبيرستان بزرگسالان ثبت نام کرده. يک روز غروب او به خانه آمده و مي گويد: “دارم نا اميد مي شوم ، اصلاً از درس ها سر در نمي آورم. ” من خواهم گفت:”
16	شما و همسرت به کنسرت موسيقي مي رويد. هنگامي که به آنجا مي رسيد متوجه مي شويد که بليط ها را در خانه جا گذاشته ايد. او مي گويد: “از دست تو عصباني ام، بليط ها را چه کار کردي؟” من خواهم گفت:”
17	شما و همسرت مدتي است که رابطه جنسي نداشته ايد. شما پيشنهاد مي کني که امشب زود تر به بستر برويد، اما او مي گويد:” فيلم امشب تلوزيون از آنهائيست که هميشه دلم مي خواست نگاه گنم.” من خواهم گفت:”
18	شما تمام روز مشغول انجام کار هائي براي کمک به اعضاي خانواده ات بوده اي. درست در لحظه اي که مي خواهي روي صندلي دلخواه خود استراحت کني، همسرت از تو مي خواهد که بچه ها را براي خريد لوازم مدرسه بيرون ببري. من خواهم گفت:”
19	شما برنامه ريزي کرده اي که براي خريد بعضي از مايحتاج خود فردا به بازار بروي و تمام روز را به آن اختصاص داده اي. شب قبل از آن، همسرت مي گويد: “پس فردا مهمان داريم، فردا مي خواهم خانه تکاني کنم، از تو مي خواهم که کمکم کني.” من خواهم گفت:”
20	امروز هنگام صرف ناهار به طور اتفاقي به يکي از دوستان مدرسه اي خود برخورد مي کني که چندسالي است او را نديده اي. هر چند شما با او دوستانه رفتار مي کني، او به سردي برخورد مي کند و در نهايت به شما بي محلي مي کند. شما عميقاً احساس آزردگي مي کني و مي خواهي بعد از آمدن از سر کار در اين رابطه با همسرت صحبت کني. من خواهم گفت:”
21	امروز بعد از ظهر، شما براي خريد به يک فروشگاه با کيفيت رفته بودي. هنگام خريد، فروشنده ابتدا دو نفر ديگر را که در صف از شما عقب تر بودند راه انداخت. هنگام بازگشت به خانه درباره اين موضوع با همسرت صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
22	شما علاقه مند به پوشيدن لباس هاي مد روز هستي و تصميم گرفته اي که مانتوي مورد علاقه خود را که قبلاً انتخاب کرده اي، بخري. در حاليکه اين مسئله را با همسر خود در ميان نگذاشته اي، مطمئن هستي که مخالفت مي کند. شما هم مي خواهي همسرت راضي باشد و هم بر طبق آخرين مد روز بپوشي. مي خواهي در اين زمينه با همسرت صحبت کني. من خواهم گفت:”
23	مادرت نزديک خانه شما زندگي مي کند و امروز بعد از ظهر به خانه شما آمده. بچه هاي شما بدرفتاري کرده اند و تو با مادرت بر سر نحوه تربيت آنها جر و بحث کرده اي و هر دو عصباني شده ايد. حالا مادرت رفته، اما شما هنوز ناراحت و عصباني هستي. در اين هنگام، شوهرت از سر کار بر مي گردد و شما با او درباره اين موضوع صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
24	والدين شما، دور از شما زندگي مي کنند و يکي دو سال است که آنها را نديده اي. شما امسال ترجيح مي دهي که تعطيلات خود را با آنها بگذراني. درعين حال، اين حق را براي همسرت نيز قائل هستي که او هم ايده هاي خودش را براي گذراندن تعطيلات داشته باشد. با او در اين زمينه صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
25	شما اخيراً فعالانه درگير تبليغات انتخاباتي براي پيروزي يکي از نامزد هاي انتخابات مجلس بوده اي که برايش احترام زيادي قائل هستي. اين مسئله آنقدر براي تو اهميت داشته که مقدار زيادي از وقت وانرژي خود را صرف اين کار کرده اي، به طوري که بعضاً همسر و بچه هايت را هم فراموش کرده اي. شما و همسرت در خانه نشسته ايد و به اخبار انتخابات گوش مي کنيد که متوجه مي شويد فرد مورد نظر رأي نياورده است. عميقاً احساس ناکامي مي کني و فکر مي کني وقتي را که براي اين کار صرف کرده بودي هدر رفته است. شما با همسرت در اين زمينه صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
26	شما هميشه با شرط بندي کردن مخالف بوده ايد، زيرا به نظر شما اين کار هم هدر دادن وقت و پول و هم حرام است. اما همسر شما دوست دارد گهگاهي اين کار را انجام دهد. امشب او از يک مهماني به خانه آمده و مقدار قابل توجه اما نه زيادي پول را باخته است. شما با همسرت در اين زمينه صحبت مي کني. من خواهم گفت:”
27	امروز ، روز تولد همسرت است. شما برايش يک کيک پخته اي و تصميم گرفته اي با يک جشن تولد او را غافلگير کني. اما درست همان وقتي که همسرت به خانه مي آيد، متوجه مي شوي که کيک روي زمين افتاده و قابل خوردن نيست. شديداً احساس ناکامي مي کني و نزديک است که گريه ات بگيرد. من خواهم گفت:”

رهنمود هاي نمره گذاري موقعيت هاي زناشوئي(MSS)

مقوله هاي نمره گذاري موقعيت زناشوئي

مقوله هاي پاسخ مثبت (+)

به پاسخ، يک مثبت(+) تعلق مي گيرد، اگر :

1. همدلي را نسبت به همسر نشان بدهد. اين بدان معني است که پاسخ حاوي بيان مجدد محتوا و يا توضيح احساسات باشد. صرف بيان ماشين وار “من احساس شما را درک کنم” يا “من درک مي کنم چرا …[ فلان کار]… را کردي” و از اين قبيل پاسخ هائي که هيچ گونه احساسات، افکار يا رفتار هاي خاصي را به همراه ندارند، همدلانه به حساب نمي آيند. اما اگر پاسخ، با احساسات، افکار و رفتار هاي خاصي همراه باشد، همدلانه محسوب مي شود، مانند: “من مي فهمم که چرا مي خواهي مقالات را از روزنامه جدا کني.”
2. گوينده بپذيرد که برداشت، قضاوت، عقيده، مشاهدات و . . .او از موقعيت ذهني بوده و حقيقي، عيني، بي عيب و ضابطه مند نيست. به جاي صحبت کردن به شيوه اي که انگار حق با اوست يا او راست مي گويد، گوينده از عباراتي از قبيل ” من فکرمي کنم . . . “، يا ” آن طور که من مي بينم . . . ” يا ” به نظر من . . . ” و غيره استفاده مي کند. در اينجا، به صرف استفاده از ضمير ” من” امتيازي تعلق نمي گيرد. زماني به  يک پاسخ امتياز تعلق مي گيرد که خود- انگيخته بوده و صرفاً بيان موافقت با نظر طرف مقابل نباشد. به بيان يک واقعيت امتيازي داده نمي شود، مگر اينکه آن واقعيت به طور ذهني بيان شده باشد.
3. بيان کننده بعضي از احساسات، آرزو ها، خواسته ها يا تمايلات خود گوينده باشد. استفاده از عبارت “من احساس مي کنم . . . ” خود به خود نشان دهنده يک احساس نيست. اگر به جاي کلمه ” احساس” از کلمه “فکر” استفاده کرديم و تغييري در معني ايجاد نشد، پاسخ را بيان کننده احساس قلمداد نمي کنيم. پاسخ  “متأسفم”  اگر به شکل يک معذرت خواهي فورماليته و سرسري بيان شود امتياز + نمي گيرد. اما اگر با توضيحات کافي دنبال شود يا در بافتي بيان شود که به روشني بيانگر احساس تأسف وگناه باشد، امتياز +  به آن تعلق مي گيرد. با وجود اين، اگر توضيحات يا بافت مذکور حاکي از توجيه رفتار گوينده باشد، امتياز + نمي گيرد.

مثال:         ” واقعاً از آن لذت بردم.” (+)

“داشتم نگران مي شدم.” (+)

“خيلي بد شد.”(0)

“احساس مي کنم فکر خوبي بود اگر او به مهماني مي رفت.” (0)

“متأسفم.” (0)

“واقعاً متأسفم، نمي دانستم اين مسئله آنقدر تو را ناراحت مي کند.” (+)

4. * حاوي توصيه ها و يا پيشنهاداتي باشدکه به رفتار هاي خاصي مربوط مي شوند، نه اظهار نظر هائي که ويژگي هاي شخصيتي و انگيزش ها را مورد خطاب قرار دهند.
5. حاوي يک “پيام بين فردي” باشد: عبارت روشني که در الفاظ رفتاري، نه کلي گوئي، آن چيزي را که پاسخ دهنده از طرف مقابل مي خواهد که انجام بدهد/ ندهد، تصريح مي کند. در چنين عبارتي، بايد احساس گوينده، درصورتي که شنونده خواسته او را قبول کرده يا با او همراهي کند، قيد شده باشد. اين مقوله عباراتي را شامل مي شود که بيانگر تأثيرات مثبت روي پاسخ دهنده هستند، مثل ” ممنون مي شوم اگر . . .” يا ”  خوشحال مي شوم اگر . . . “. اما در اين مقوله، به عباراتي مثل ” دوست دارم شما . . . ” يا ” از شما مي خواهم که . . . ” امتيازي تعلق نمي گيرد، زيرا بيش از آنکه عبارات واقعي مبين ترجيحات فردي باشند، لفاظي هاي رايجي هستند که بدان وسيله به ديگران مي گوئيم که چه کار بکنند. همچنين به عباراتي مثل “خوشحال مي شوم اگر ما . . .” يا ” ممنون مي شوم اگر ما . . .” امتيازي داده نمي شود.
6. بيانگر تمايل پاسخ دهنده به شنيدن ديدگاه طرف مقابل نسبت به يک موضوع خاص باشد. اين مقوله شامل در خواست پاسخ دهنده براي دريافت اطلاعات اضافي نمي شود، بلکه شامل درخواست او براي دريافت ايده ها، افکار، ارزيابي ها و . . . طرف مقابل مي باشد، در پاسخ به آنچه که گوينده در همان لحظه گفته است.

مثال:          ” نظرت درباره اينکه ارديبهشت به پيک نيک برويم چيست؟ ” (+)

” چه احساسي درباره ستون حذف شده روزنامه داري؟ ” (+)

” چرا پکري؟ ” (0)

” مي ترسي که سيگاري بشوم؟ ” (0)

در اين مقوله به سؤالي امتياز داده مي شود که از نوعي نباشد که طرف مقابل را براي ارائه پاسخ تحت فشار رواني قرار دهد.بلکه، بايد به گونه اي  به نظر برسد که بيانگر تلاش واقعي گوينده براي  فراخواني ديدگاه طرف مقابل در يک بستر آزادانه باشد.

 

مقوله هاي پاسخ منفي (- ) 

به پاسخ امتياز منفي (- )تعلق مي گيرد اگر به طور ذهني بيان نشده باشد و همچنين:

1. ازلحاظ روانشناختي براي طرف مقابل تهديد کننده به نظر برسد، يعني احتمال اينکه خود-انگاره طرف مقابل را تهديد نموده يا او را در موضع دفاعي قرار دهد وجود داشته باشد.
2. به نظر برسد که بيانگر ناباوري يا شک و ترديد است.
3. طرف مقابل را به شيوه اي به جز دو مورد فوق، تحقير يا سرکوب کند.
4. * به طرف مقابل دستور بدهد يا به او بگويد که چه کار بکند يا نکند، بر اين اساس که خواسته مورد نظر درست، لازم الاجرا، منصفانه، اخلاقاً بهتر، کاري که به طور طبيعي باستي انجام داد و غيره است، تا اينکه بر اساس ميل و خواسته گوينده باشد.
5. تهديد بکند، مثل ” اگر . . .[اين کار]. . . را بکني/ نکني، آنگاه من هم . . .[آن کار]. . . را خواهم/ نخواهم کرد.” امکان دارد تهديد به چنين شکل واضحي بيان نشود، بلکه آن را از صحبت هاي گوينده استخراج کرد، مثل “برو دوستانت را دعوت کن. من دارم مي روم بيرون .” (- )

 

تذکر مهم:         اگر گوينده، حرف خود را به شيوه اي ذهني ادا کند، يعني آن را بر اساس ارزيابي ها، تمايلات، احساسات، ارزش ها و … خود بيان کند، امتياز منفي براي آن منظور نمي شود.

6. شروع به بحث کند، ابتدا به گفته هاي طرف مقابل پاسخ ندهد. تنها به ديدگاه خودش توجه کند.

 

مقوله هاي پاسخ خنثي  (0)

پاسخ هائي که در هيچکدام از مقوله هاي مثبت و منفي قرار نگيرند، امتياز خنثي به آنها تعلق مي گيرد، اگر:

1. سؤالاتي باشند که مقوله 6 پاسخ هاي مثبت در مورد آنها صدق نمي کند، مثل “چرا پکر هستي؟” (0) يا ” چرا دير کردي؟ ” (0)
2. فرد نشان بدهد که در يک موقعيت خاص چيزي نمي گويد.
3. پاسخ، بيانگر موافقت يا پذيرش فوري و حساب نشده باشد، مثل “موافقم. ” (0) يا “متأسفم. ” (0)
4. * دستورات و درخواست هائي براي انجام کار خاصي توسط طرف مقابل هستند، با اين مشخصه که منصفانه بوده و برخاسته از تمايلات يا نياز گوينده براي توجيه خود نيستند، مثل “از حالا به بعد تو صورت حساب ها را پرداخت کن.” (0)
5. عبارات، بيانگر وضعيت جسمي فرد هستند تا احساسات او، مثل: ” گرسنه هستم، ” يا ” مردم از گرسنگي.” (0)

تذکر مهم:    از عبارات هجوآميز، اگر حالت شوخي داشته و خود گوينده يا پژوهشگر را مورد خطاب قرار دهند بايستي صرفنظر نمود، اما اگر هدف آنها طعنه زدن به همسر باشد بايستي به آنها توجه نمود.

مقوله هاي بدون پاسخ   (NR)

اگر هيچگونه پاسخي داده نشده باشد، يا اينکه پاسخ به گونه اي است که قابل نمره گذاري نيست، امتياز (NR) به آن تعلق مي گيرد.

 

ويرايش رهنمود هاي MSS

 

هنگامي که پاسخ دهنده طرف مقابل را نصيحت کند يا پيشنهاد هائي را به او بدهد، مي توان اين نوع پاسخ ها را در يکي از سه مقوله زير قرار داد:

مقوله پاسخ مثبت (+ ) شماره 4

مقوله پاسخ منفي (- ) شماره 4

مقوله پاسخ خنثي (0) شماره 4

تفاوت مقوله پاسخ مثبت شماره 4 با دو مقوله ديگر در اين امر نهفته است که پاسخ دهنده از طرف مقابل خواهش کرده يا پيشنهاد ارائه مي کند.  در حاليکه  در دو مقوله ديگر پاسخ دهنده دستور مي دهد. در هر دستور، اين انتظار وجود دارد که دستور توسط طرف مقابل اجرا مي شود. به عبارت ديگر دستور، نه يک پيشنهاد است و نه يک مسئله بحث پذير.

مقوله پاسخ منفي شماره 4 نيز از مقوله پاسخ خنثي شماره 4 قابل تمييز است. هر دو دستور هستند، اما دستور هائي که در مقوله پاسخ منفي شماره 4 جاي مي گيرند با بهانه هاي زير توسط پاسخ دهنده توجيه مي شوند: 1- امر معقولي که بايد انجام داد، 2- درست بودن، 3- منصافانه بودن، 4- بهتر از لحاظ اخلاقي، 5- امري که به صورت طبيعي اتفاق مي افتد و غيره. چنانچه دستورات توجيه نشوند در مقوله پاسخ خنثي شماره 4 جاي مي گيرند.

در نهايت، اگر درخواست ها يا پيشنهادات ارائه شده توسط پاسخ دهنده با کلمه  بايد  شروع شوند، در اين سيستم نمره گذاري، دستور قلمداد مي شوند. اما اگر با کلمه  شايد ( من، تو، ما ) بايد . . .  شروع شوند، پيشنهاد يا درخواست قلمداد مي شوند.

مثال :

شايد اول بايد تلفن کنيم. (+ )

شايد بايد صورت حساب هائي را که لازم است پرداخت کنيم، روي کاغذ بويسيم. ( + )

مي توانستيم از آنها بپرسيم. ( + )

بيا 15 دقيقه ديگر هم صبر کنيم. ( + )

شما اول بايد تماس بگيري. (0 )

شما اول بايد تماس بگيري، اين جوري بهتره. ( – )

درستش اينه که اول شما بايد تماس بگيري. ( – )

براي 15 دقيقه ديگر هم منتظر مي مانيم. (0 )

لازم است قبل از رفتن چند لحظه اي منتظر بمانيم. (- )

 

* قبل از استفاده از این مقوله، ویرایش های مر بوط به آن را در بخش ویرایش رهنمود های MSS ملاحظه فرمائید.

* قبل از استفاده از این مقوله، ویرایش های مر بوط به آن را در بخش ویرایش رهنمود های MSS  ملاحظه فرمائید.