خودمحوری چیست

خودمحوری و خود برتربینی در بینش توحیدی سرانجام سقوط انسان است؛ چرا که حرکت به سمت خدا حرکت به سمت کمال مطلق است. اما حرکت به سمت خود، گرفتن فاصله و دور شدن از کمال مطلق است

و در نتیجه سقوط انسان را به دنبال دارد. از تاثیرات و پیامدهای خودبرتربینی، خودمحوری است که انسان خود را محور حق و باطل، درست و غلط بداند و تشخیص خود را معیار نیک و بد بداند و مردم را به تبعیت از خود دعوت نماید.

هرچیزی را برای خود بخواهد و تنها آنچه را که خود می ‌فهمد صحیح بداند. ممکن است خود محوری در یک جامعه یا یک کشور بروز کند که خطرات آن به مراتب بیشتر و شدیدتر است. جامعه خود محور تمام ارزش‌ های انسانی و اجتماعی و اخلاقی را در محورهایی قرار می‌ دهند که منافع مذاکره را فراهم کند و چنان‌ چه همان ارزش ‌ها در مکانی دیگر باشد به صورت کلی از اعتبار ساقط و بی ‌ارزش است.

نشانه های خودمحوری دقیقا به چه صورت است

نشانه های خود محوری:

نشانه‌ های خودمحوری شامل موارد زیر هستند:

استبداد رای

یکی از واضح‌ ترین نشانه‌ های انسان ‌های خودمحور، استبداد رای و دیکتاتوری محسوب می‌ شود. به دلیل این روحیه به هر روشی که بتوانند تلاش می ‌کنند خواسته‌ ها و اهداف خود را ممکن سازند و در مقابل هیچ منطقی تسلیم نمی ‌شود؛ چرا که احساس می ‌کنند که در صورتی که حتی در برابر سخن منطقی دیگران تسلیم شوند موقعیت و ابهت دروغین آن ‌ها شکست خواهد خورد.

ترویج تملق

خودمحوران، به تملق علاقه دارند، در نتیجه اشخاصی را دور خود گرد می‌ کنند که همیشه زبان به چاپلوسی آن‌ ها باز می‌کنند و در تمام حرکت‌ها و تصمیم‌ گیری ‌ها آنان را تحسین کنند.

دوری گزيدن از انتقاد

دیکتاتورهای خود محور به سبب خوگرفتن با چاپلوسان به شدن از انتقاد دیگران ترغیب می ‌شوند. آن‌ ها بدون بررسی انتقادها تلاش می ‌کنند با افراد انتقاد کننده برخورد کنند تا کسی جرات انتقاد از آن‌ها را پیدا نکند. آن‌ ها صحبت ‌های نصیحت ‌کننده ‌ها را دشمن خود تلقین کرده و حتی دلسوزی ‌های نزدیک ‌ترین اشخاص خود را بدخواهی برداشت می‌ کنند.

بيگانگي با ارزش ‌ها

ویژگی ‌های میسر انسان‌ های خودمحور را به خوبی نشان می ‌دهد که آن‌ ها با ارزش ‌های انسان‌ ساز اسلامی غریبه هستند و اعتقاد چندانی به آن‌ ها ندارند. برای نابود کردن روحیه خودمحوری علاوه‌ بر روش‌ های درمان بیماری، جایگزین ساختن خدا به جای خود است.

خدا محوری از بنیادی ‌ترین و مهم‌ ترین موارد پس از فلسفه بعثت انبیا است. قرآن می ‌فرماید؛ به تحقیق در بین هر امتی پیامبری را به رسالت ترغیب کردم تا انسان ‌ها را به بندگی خدا دعوت کنند. انبیا بر مبنای رسالت آسمانی خود، با تمام وجود تلاش می ‌کردند تا انسان‌ها را به فطرت اولیه خود بازگرداند و از آن‌ ها موجوداتی خدا محور بسازد.

خودمحوری به چند شکل مشاهده می ‌شود؟

خودمحوری ‌های مستقیم

فضا:

کودک در سن ۵ سالگی به صورت تقریبی می ‌تواند دست راست خود را تشخیص دهد، در سن ۷ سالگی نیز قادر است دست راست شخص مقابل را تشخیص دهد.

زمان:

چنان‌چه از کودک سوال شود که آیا تو از پدرت جوان ‌تر هستید، جواب کودک در پاسخ به این سوال بله هست. ولی در حقیقت جوان بودن خود را با کوچک ‌تر بودن در نظر می ‌گیرد.

علیت: هر چیزی که در طبیعت وجود دارد علتی دارد. به عنوان مثال خورشید روز را و ماه شب را روشن می ‌کند، برای این ‌که انسان بتواند ببیند. هنگام شب هوا تاریک می‌ شود برای این ‌که انسان ‌ها به خواب بروند.

خودمحوری‌ های غیر مستقیم

در این خود محوری کودک مساله را با منِ خود در ارتباط قرار می‌ دهد که عبارتند از:

جاندار پنداری (جان گرایی)

معمولا کودکان بر این باور هستند که همه چیز جان دارو. هر غیر جانداری را صاحب اراده و هوشیاری می ‌پندارند. جان پنداری به صورت زیر اصلاح می‌ شود:

بین سن ۶ الی ۷ سالگی کودکان براین باورند که همه چیز جاندار است.
بین سن ۸ الی ۹ سالگی کودکان براین باور هستند که هر چیزی که حرکت می‌کند، پس جاندار است.
بین سن ۱۱ الی ۱۲ سالگی کودکان براین باور هستند که هر چیزی که خودش حرکت می ‌کند، پس جاندار است.
در سن ۱۲ سالگی نیز کودکان به این باور هستند که فقط موجودات زنده و نباتات جان دارند.

خودمحوری چیست

به دلیل خودمحوری، کودکان باور دارند که اتفاقات طبیعی با دست انسان و اعمال او صورت می‌ گیرد. خورشید، ماه، ستارگان، کوه‌ها را انسان آفریده است. ساخته ‌پنداری یک نوع تفکر پیش علیت محسوب می‌ شود که در آن کودک انگیزه‌ های روان شناختی را علت حقیقی چیزها می ‌داند.

خودمحوری ‌های اجتماعی

این خودمحوری در خصوص کاربرد قواعد در فعالیت ‌ها محسوب می ‌شود. مانند قبول نکردن قواعد بازی از سمت کودکان.

خود محوری در مذاکره، خودمحور بودن چه تاثیری بر روند مذاکره دارد؟

خود محوری در مذاکره، رفتار خودمحورانه چه در زندگی خصوصی و چه در محیط مذاکره، تاثیرات مخربی را می ‌تواند در پی داشته باشد. رفتارهای خودخواهانه در مرور زمان افراد را دور کرده و انرژی منفی را به جهت فرد خودمحور برگشت می ‌دهد. خود محوری در مذاکره ممکن است نتایج جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد و در پایان مذاکره بدون بازخوردی را ایجاد می ‌کند.

خود محوری در مذاکره از کجا نشات می ‌گیرد؟

افراد یا مذاکره کنندگانی که با مشکل خودمحور بودن رو به رو هستند، ممکن است در کودکی با اصول و قوانین منحصر به ‌فردی مواجه بوده باشند. این گروه افراد در کودکی بیش از حد و به صورت غیر عادی مورد توجه قرار گرفته ‌اند و چنان ‌چه مورد توجه قرار نگرفته باشند رفتارهای غیرمنطقی از جمله خشم، ناراحتی، پایکوبی را از خود نشان می ‌دهند.

برخی اوقات به افراد خودمحور بیش از حد امتیاز داده شده است و اکنون در زمان بزرگسالی چنان ‌چه “نه!” بشنوند یا انکار شوند، تحریک شده و ناخوداگاه برخوردهای نامناسبی را از خود نشان می ‌دهند.

خودمحوری چگونه مانع تفکر عاقلانه می ‌شود؟

حال که متوجه شدید خودمحوری چیست و چه تاثیراتی می ‌تواند در نتایج مذاکرات داشته باشد؛ نوبت به پاسخ دادن به سوالی دیگر می ‌رسد؛ خودمحوری چگونه مانع تفکر عاقلانه می ‌شود؟

زمانی که یک تیم والیبال در حال بازی است و نتایج بسیار خوبی در رقابت‌های مختلفی کسب می‌ کند، موجب افتخار مربی می‌ شود. همین ‌طور، زمانی که یک فروشنده در حال فروش یک محصول است،

چنان‌ چه این باور را داشته باشد آن محصول بی‌نظیر است، میزان فروشش عالی خواهد بود.

در واقع، براساس نظر اکثر روانشناسان اجتماعی، داشتن افکار مثبت در رابطه با آینده و قابلیت‌ های فردی می ‌تواند تاثیر قابل توجهی در زندگی هر فردی داشته باشد. مطابق با این دیدگاه،

این افکار از اعتماد به نفس ما حفاظت کرده و در مقابله با مسئولیت ‌های سخت به ما کمک می ‌کنند؛ ولی اعتماد بیش از حد و خود مرکز بینی غیر منطقی می ‌تواند در نحوه مقابله کردن ما با حوادث زندگی

بسیار تاثیرگذار باشد. بدون شک، چیزی که شما را به افکار افراطی و ایجاد وهمی

که وجود خارجی ندارد ترغیب کند، ریسک ‌هایی را به دنبال داشت

خودمحوری چیست

۴ روش غلبه بر خودمحوری

مطابق با درمان های شناختی در روان شناسی از راهکارهای مختلفی می توان برای غلبه بر خودمحوری استفاده کرد. راهکارهایی همچون:

خوب است که به فرد خودمحور کمک کنیم تا درباره ی باورهای غلطش درباره ی خود بزرگ بینی، حساسیت بیش از حد نسبت به ارزیابی شدن از طرف دیگران و عدم همدلی با دیگران به آگاهی برسد.
فرد خود محور باید یاد بگیرد تا باورهای غلط و خیالبافی هایش را با تمرکز بر روی تجربه های لذت بخش روزمره و قابل وصول جایگزین کند.
این افراد با استفاده از مدیتیشن و مراقبه می توانند به آرامش برسند، با انتقاد های دیگران روبرو شوند و آنها را بپذیرد.
آنها باید بیاموزند که به جای تمرکز مداوم بر احساسات خود بر احساسات دیگران تمرکز کرده و بتوانند به نیازهای دیگران نیز توجه کنند‌.