مقیاس آمادگی به اعتیاد اهواز (زرگر و همکاران)
هدف: ارزیابی آمادگی افراد برای ابتلا به اعتیاد.
ردیف | عبارات | کاملا درست | درست | تقریبا درست | نادرست | کاملا نادرست |
1 | اغلب از مشکلات خوابیدن رنج می برم. | |||||
2 | از خیلی کارهایی که قبلا برایم جالب بوده اند دیگر لذت نمی برم. | |||||
3 | رفاقت با افرادي که مواد مصرف می کنند اشکالی ندارد. | |||||
4 | شرط بندي کردن را دوست دارم، حتی اگر وضع مالی ام خوب نباشد. | |||||
5 | در اغلب زمینه هاي زندگی احساس ناامیدي می کنم. | |||||
6 | گاهی فکرهاي بدي به ذهنم می آید که نمی شود دربارة آنها صحبت کرد. | |||||
7 | در دوران نوجوانی بدون اجازه والدین مقداري پول از آنها برداشته ام. | |||||
8 | اگر آدم درحد کمی موادمخدر مصرف کند که معتاد نشود، اشکالی ندارد. | |||||
9 | اغلب دلم گرفته و غمگینم. | |||||
10 | سابقۀ فرار از منزل (دوران کودکی یا نوجوانی) دارم. | |||||
11 | موادمخدر خواص مفیدي هم دارند. | |||||
12 | بین کسانی که می شناسم بعضی ها را دوست ندارم. | |||||
13 | بیشتر مواقع فکر می کنم حقم را خورده اند وبه من ظلم شده است. | |||||
14 | خیلی مواقع حوصلۀ هیچ کاري را ندارم. | |||||
15 | بعضی وقتها خشمگین می شوم. | |||||
16 | مایلم حداقل یکبار مصرف مواد را تجربه کنم. | |||||
17 | در دوران نوجوانی دستبردهاي جزئی داشته ام. | |||||
18 | مصرف حشیش اعتیاد آور نیست. | |||||
19 | آدمی که مشکلات زیادي در زندگی دارد، مجبور است به مواد روي آورد. | |||||
20 | مخالفت با نظر دیگران برایم دشوار است. | |||||
21 | گاهی دلم می خواهد ناسزا بگویم. | |||||
22 | رفقایم غالبا مورد پسند پدرومادرم نبوده اند. | |||||
23 | اگر دوستان یا همکارانم از من درخواستی داشته باشند، نمی توانم آن را رد کنم. | |||||
24 | هدف خاصی در زندگی ندارم. | |||||
25 | براي تسکین برخی دردهاي جسمی بد نیست از مواد مخدر مصرف شود. | |||||
26 | آنقدرها که می گویند مصرف مواد مشکل ساز نیست، فقط بستگی به خود فرد دارد | |||||
27 | وقتی بر اثر مشکلات زندگی خیلی ناراحت میشوم دوست دارم دارویی بخورم تا بی خیال شوم | |||||
28 | قبلا گاهی پیش آمده که در خوشگذرانی زیاده روي کرده ام. | |||||
29 | حس کنجکاویم می گوید براي یکبار هم که شده مزة مواد را بچشم. | |||||
30 | بنظرم هیچکس مرا درك نمی کند. | |||||
31 | بنظرم مصرف یکی دوبار مواد اشکالی ندارد. | |||||
32 | برخلاف میل درونی ام، معمولا تایید کنندة نظرات دیگران هستم. | |||||
33 | هرگز سرزنش نمی شوم. | |||||
34 | بنظرم مصرف تریاك و حشیش مثل اعتیاد به چاي یا از این قبیل است. | |||||
35 | در کل آدم ”تعارفی“ هستم. | |||||
36 | کسی که الکل مصرف می کند کمتر آلوده به مواد می شود. | |||||
37 | قبلا تخلفات جنسی جزئی داشته ام. | |||||
38 | کسی که چند بار بصورت تفریحی مواد مصرف کند می تواند براحتی آن را کنار بگذارد. | |||||
39 | در اغلب زمینه هاي زندگی احساس شکست می کنم. | |||||
40 | کشیدن سیگار را بد نمی دانم. | |||||
41 | وقتی در یک جشن یا جمع دوستان قرار می گیرم، دوست دارم با مصرف بعضی موادي که کمتر اعتیاد آورند شادي خود را چند برابر کنم. |
شیوه نمره گذاری و تفسیر
مقیاس آمادگی به اعتیاد توسط وید و بوچر (1992) ساخته شد و تلاش هایی در جهت تعیین روایی آن در کشور ایران صورت گرفته است. این پرسشنامه، مقیاس ایرانی آمادگی به اعتیاد است که با توجه به شرایط روانی – اجتماعی جامعه ایرانی توسط زرگر (1385)، ساخته شد (به نقل از زرگر، نجاریان و نعامی، 1387). این پرسشنامه از دو عامل تشکیل شده و دارای 36 ماده به اضافه 5 ماده دروغ سنج می باشد. نمره گذاری هر سوال بر روی یک پیوستار از صفر (کاملا مخالفم) تا 3 (کاملا موافقم) می باشد. البته این شیوه نمره گذاری در سوالات شماره 6، 12، 15، 21 معکوس خواهد شد.
این پرسشنامه دارای عامل دروغ سنج می باشد که شامل سوالات شماره 12، 13، 15، 21 و33 می شود. برای بدست آوردن امتیاز کلی پرسشنامه باید مجموع امتیازات تک تک سوالات (به غیر از مقیاس دروغ سنج) را با هم جمع نمود. این نمره دامنه ای از 0 تا 108 را خواهد داشت. نمرات بالاتر به منطله آمادگی بیشتر فرد پاسخ دهنده برای اعتیاد می باشند و برعکس.
این پرسشنامه ترکیبی از دو عامل آمادگی فعال و آمادگی منفعل می باشد. آمادگی فعال مربوط به رفتارهای ضداجتماعی، میل به مصرف مواد، نگرش مثبت به مواد، افسردگی و هیجان خواهی می باشد و در عامل دوم (آمادگی منفعل) بیشترین ماده ها مربوط به عدم ابراز وجود و افسردگی می باشد.
روایی و پایایی
در پژوهش زرگر و همکاران (1387) جهت محاسبه روایی این مقیاس از دو روش استفاده شد. در روایی ملاکی، پرسشنامه آمادگی به اعتیاد دو گروه معتاد و غیر معتاد را به خوبی از یکدیگر تمییز داده است. روایی سازه مقیاس از طریق همبسته کردن آن با مقیاس 25 ماده ای فهرست بالینی علائم بالینی 45/0 محاسبه شده است که معنی دار می باشد. اعتبار مقیاس با روش آلفای کرونباخ 90/0 محاسبه شد که در حد مطلوب می باشد (زرگر و همکاران، 1387).
زرگر، یدالله، نجاریان، بهمن، نعای، عبدالزهرا، (1387)، بررسی رابطه ویپگی های شخصیتی (هیجان خواهی، ابراز وجود، سرسختی روانشناختی)، نگرش مذهبی و رضایت زناشویی با آمادگی به اعتیاد به مواد مخدر، مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. 1، 3، 120-99
- Weed, N., Butcher, N. J., Mckenna, T., & Ben-Porath, Y. (1992). New measures for assessing alcohol and other drug problems with MMPI-2, APS & AAS. Journal of Personality Assessment, 58,389-404.