روانشناسی مثبت گرا چیست؟

روانشناسی مثبت گرا

روانشناسی مثبت‌ گرا به بررسی و مطالعه ویژگی‌‌های مثبت زندگی (رفاه، خوشبختی، رضایت و توانایی پیشرفت در زندگی) فرد می‌پردازد. این شاخه از روانشناسی آنچه را که برای ساختن یک زندگی هدفمند و پر‌معنا که به فرد امکان شکوفایی می‌دهد، مورد مطالعه قرار داده است.

روانشناسی مثبت‌ گرا توجه ما را به این نکته جلب می‌کند که ما در زندگی روزمره ممکن است با افرادی روبه‌رو شویم که خوش‌بین، روراست، پرانرژی و شادتر از دیگران هستند، بااینکه می‌دانیم آن‌ها با مشکلات مختلفی ازجمله مشکلات مالی، شخصی، شغلی و … درگیر هستند.

حتی اگر شما یکی از این افراد شاد نباشید، امیدواریم حداقل دوره‌های کوتاهی از خوشبختی و شادمانی عمیق را تجربه کرده باشید مانند زمانی که در یک امتحان سخت نمره خوبی را کسب کرده‌اید یا در شغل موردعلاقه‌تان در یک مجموعه‌ معتبر استخدام‌ شده‌اید و همه‌ این‌ها باعث شده‌اند که احساس خوشحالی کنید. خوشبختی از منظر روانشناسی رضایت از وضع موجود و داشتن هیجانات مثبت مثل شادی، لذت و … تعریف می‌شود.

فرض روانشناسی مثبت‌ گرا چیست؟

فرض بر این است که ویژگی‌های کارآمد و توانایی‌هایی در انسان وجود دارند مانند امید، خوش‌بینی، تلاش، بودن در زمان حال و … که مانند سپری از او در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کنند.

تاریخچه روانشناسی مثبت‌ گرا چیست؟

یکی از مهم‌ترین تحولات در روانشناسی معاصر، جنبش روانشناسی مثبت‌ گرا به رهبری مارتین سلیگمن است. روانشناسی مثبت‌ گرا توسط مارتین سلیگمن زمانی که رئیس انجمن روانشناسی آمریکا بود، در سال ۱۹۹۰ پایه‌گذاری شد. سلیگمن در میانه دهه ۱۹۶۰ در دانشگاه پنسیلوانیا پژوهشی در مورد شخصیت انسان شروع کرد. که آن را درماندگی آموخته‌ شده نامید. پس‌ازآن پژوهش‌هایی در مورد خوش‌بینی و بدبینی انجام داد.

روانشناسی مثبت‌ گرا به رویکردهای قبلی در روانشناسی انتقاد کرد و خواستار توجه به مفاهیم جدیدی در روانشناسی شد. رویکردهای قبلی در روانشناسی به آسیب‌ها و نا به هنجاری‌ها توجه می‌کردند و بر ضعف‌ها و اشکالات انسان به‌جای نقاط قوتش تمرکز می‌کردند. روانشناسی مثبت‌ گرا معتقد است که توانمندی‌ها هم به‌اندازه نقاط ضعف مهم هستند…

سلیگمن معتقد است که روانشناسی بعد از جنگ جهانی دوم به‌صورت علمی درآمد که به‌طور خاص به شفابخشی تأکید داشت و با استفاده از الگوی پزشکی بر آسیب‌های روانی متمرکز شد و رشد یافتن توانایی‌ها در روانشناسی و درمان مورد غفلت قرار گرفت. توجه سلیگمن به روانشناسی مثبت‌ گرا با استقبال روبه‌رو شد و تحقیقات زیادی در این زمینه انجام گرفت. در سال ۲۰۰۱ تحقیقات درباره خوشبختی و احساسات مثبت به‌طور قابل‌توجهی افزایش پیدا کردند. در سال ۲۰۰۲ سلیگمن کتابی با نام شادمانی درونی: استفاده از روانشناسی مثبت نگر جدید برای تحقق بخشیدن به استعداد خودتان جهت شادمانی بادوام منتشر کرد و این کتاب شهرت زیادی پیدا کرد.

سه اصل اساسی روانشناسی مثبت نگر

تجربه‌هایی که برای مردم ارزشمند است مثل امید، خوش‌بینی، شادی

صفات فردی مثل کار، فعالیت و تلاش، مهارت‌های بین فردی

ارزش‌های مثبت گروهی و شهروندی مثل مسئولیت‌پذیری، صبوری، دلگرمی دادن

هدف روانشناسی مثبت‌ نگر چیست؟

روانشناسی مثبت نگر به دنبال آن است که تصویری زیبا و ارزشمند از زندگی ارائه کند و افراد را توانمندتر کند و استعدادشان را شکوفا سازد. هم‌چنین شناخت بیشتر پیدا کردن از عواملی که به افراد کمک کند چه به‌صورت فردی، چه گروهی به رشد و بالندگی دست پیدا کنند. روانشناسی مثبت‌ نگر می‌خواهد بهزیستی و سطح کیفیت زندگی را بهبود ببخشد.

شادی دارای ۳ بخش مهم است:

احساسات منفی کم

به احساساتی مثل غم، خشم، کینه و… احساسات منفی گفته می‌شود. هرچقدر این احساسات را کمتر تجربه کنیم، میزان شادی ما بیشتر می‌شود.

احساسات مثبت زیاد

ساتی مثل عشق، لذت، قدردانی و… احساسات مثبت گفته می‌شود. هرچقدر این احساسات را بیشتر تجربه کنیم، احساس شادی بیشتری می‌کنیم.

احساس رضایت از زندگی

رضایت از زندگی به این معنی است که با وجود ناکامی و مشکلات سعی کنیم جنبه‌های مثبت زندگی را ببینیم و به خاطر وجود آن‌ها حس رضایت‌مندی را تجربه کنیم.

راهکار علمی برای افزایش شادکامی

مهربانی کردن

هر روز یک تا پنج عمل مهربانانه در حق کسی انجام دهید. منظور کاری است که باعث خوشحال شدن طرف مقابل بشود. سپس در دفترچه‌ای یادداشت کنید از انجام هرکدام از آن‌ها چه احساسی داشتید

نامه تشکر

برای یکی از افراد مهم زندگی‌تان نامه قدردانی بنویسید و در آن نامه بابت هر موضوع مثبتی که در زندگی‌تان تأثیرگذار بوده است از آن شخص تشکر کنید. می‌توانید آن نامه را برایش بفرستید یا شخصاً خودتان به دست او برسانید..

اتفاق خوب

هر شب ۳ اتفاق خوبی که در طول روز برایتان رخ داده است را یادداشت کنید و دلیل روی دادن هر یک از آن‌ها را بنوسید. ممکن است فکر کنید که شاید در بعضی روزها اتفاق خوبی نیفتد، اشکالی ندارد! شما سعی‌تان را بکنید تا اتفاق‌ها خوب را بسازید. هم‌چنین وقتی به دنبال مرور کردن اتفاقات خوب هستید سخت‌گیر نباشید، هر چقدر هم که کوچک بودند، یادداشتشان کنید

گوش دادن فعالانه

زمانی که چیزی را گوش می‌دهید، همه حواستان را به صحبت‌های طرف مقابلتان بدهید. سؤال بپرسید، وسط صحبت‌هایش نپرید، همدلی کنید، قضاوت و نصیحت نکنید. گوش دادن فعال در بهبود روابط بسیار اثرگذار است.

تنفس ذهن آگاه

سعی کنید بر دم و بازدمتان تمرکز کنید. اگر حواستان پرت شد، دوباره توجهتان را متمرکز کنید. این مدل تنفس در آرامش بخشیدن به شما بسیار کمک‌کننده است.

تفاوت مثبت‌اندیشی با روانشناسی مثبت

نظریه روانشناسی مثبت اواسط دهه نود میلادی مطرح شد و اصلی‌ترین مقاله‌ای که معمولاً به آن ارجاع داده می‌شود سرمقاله چیک سنت میهایی و مارتین سلیگمن است که در سال 2000 میلادی در نشریه American Psychologist منتشر شد. بنابراین روانشناسی مثبت حداقل در (حالت ساختار یافته آن) از مثبت‌اندیشی و مثبت‌نگری به مراتب جوان‌تر است..

روانشناسی مثبت بر روش‌های علمی تأکید دارد و قابل اثبات است در حالی که مثبت‌اندیشی و مثبت‌نگری (با وجود اثربخشی و شواهد عینی) هیچ گزاره علمی جهت اثبات آن استخراج نشده است.

روانشناسی مثبت چه چیزهایی را در بر نمی‌گیرد؟

در روانشناسی مثبت، ما انسان‌ها را سرلوحه زهد و تقوا یا سلامت ذهن و بلوغ فکر نمی‌دانیم. در روانشناسی مثبت ما معتقد نیستیم که بیان احساسات مثبت از بیان احساسات منفی مهم‌تر و حیاتی‌تر است.

در واقع تحقیقات نشان می‌دهد کسانی که قادرند احساست منفی و مثبت را به یک اندازه و مقدار زیاد بروز دهند بهترین عملکرد را خواهند داشت و بیشترین بهره‌وری را تجربه خواهند کرد.

مزایای روانشناسی مثبت ‌گرا

ذکر همه‌ی مزایای روانشناسی مثبت‌ گرا غیرممکن است، اما ما سعی خواهیم کرد یک مرور کلی بر برخی از تأثیرگذارترین نتایج روانشناسی مثبت‌ گرا داشته باشیم. به طور کلی، بزرگ‌ترین مزیت بالقوه‌ی روانشناسی مثبت‌ این است که به ما قدرت تغییر دیدگاه را می‌آموزد.

این دیدگاه شامل تمرکز بر تکنیک‌ها، تمرینات و حتی کل برنامه‌های مبتنی بر روانشناسی مثبت است. زیرا یک تغییر نسبتاً کوچک در دیدگاه فرد می‌تواند منجر به تغییراتی حیرت‌انگیز در بهزیستی و کیفیت زندگی او شود. تزریق کمی خوش بینی و قدردانی بیشتر به زندگی شما عملی ساده است که می‌تواند موجب شود که دیدگاه مثبت‌تری نسبت به زندگی داشته باشید. مطمئناً هیچ روانشناس مثبت‌ گرایی به شما نمی‌گوید که فقط در مورد زندگی مثبت بیاندیشید، رفتار کنید و تمرکز کنید؛ تعادل مهم است. روانشناسی مثبت‌ گرا برای جایگزینی روانشناسی سنتی ایجاد نشده است، بلکه به این دلیل ایجاد شده است که روانشناسی سنتی را با یک نگرش مثبت تکمیل کند. که به اندازه همان تعصبات منفی روانشناسی در چند دهه گذشته قوی است

مثبت‌ گرایی چگونه بر روابط عاشقانه تأثیر می‌گذارد؟

مثبت ‌گرایی چگونه بر روابط عاشقانه تاثیر می‌گذارد؟ نگرش مثبت می‌تواند طرفین رابطه را به هم نزدیک‌تر کند، اما مثبت‌ گرایی بیش از حد می‌تواند منجر به انتظارات بالا شود که برای هرکسی غیر ممکن است. زوج‌هایی که مثبت ‌گرایی بیش از حدی دارند ممکن است نتوانند مهارت‌های حل مساله را که در طی زمان‌های دشوار نیاز دارند، ایجاد کنند. این می‌تواند منجر به کیفیت رابطه‌ای پایین بین آن‌ها شود.

جهت مشاوره با روانشناس مثبت گرا در کلینیک ندای آرامش روان بصورت حضوری و یا تلفنی در ارتباط باشید.