پرسشنامه تجدید نظر شده وسواس فکری عملی(OCI-R)
جملات زیر به تجاربی اشاره دارند که بیشتر افراد در زندگی روزانه با آن روبه رو می شوند. دور عددی را که بهترین توصیف کننده رفتار شما در طول یک ماه اخیر است،دایره بکشید. لطفا بر اساس طبقه بندی زیر پاسختان را مشخص نمائید.
0=اصلاً 1= کمی 2= متوسط 3= زیاد 4= شدید
|
||||||
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من بیشتر چیزهایی را که بدست می آورم جمع آوری می کنم | 1 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من چیزها را بیش از آنچه که ضرورت داشته باشد ، بررسی (کنترل) می کنم | 2 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من اگر اشیاء به طور مناسب مرتب نشوند، مضطرب می شوم. | 3 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | احساس می کنم وقتی که کارها را انجام می دهم ، باید بشمارم. | 4 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | نمی توانم اشیاء یا چیزهایی را لمس کنم که می دانم قبلاً به وسیلۀ افراد بیگانه یا افراد معینی لمس شده اند. | 5 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | کنترل افکارم برای من دشوار است. | 6 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من چیزهایی را که به آنها نیاز ندارم جمع آوری می کنم. | 7 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من بارها درها، پنجره ، کشوها و غیره را بررسی (کنترل) می کنم. | 8 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من اگر دیگران شیوه ای را که من برای ترتیب کردن چیزها بکار می برم، تغییر دهند، مضطرب می شوم | 9 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من احساس می کنم که باید شماره های خاصی را تکرار کنم. | 10 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من گاهی اوقات تنها به این دلیل که احساس می کنم آلوده هستم، خودم را می شویم و یا تمیز می کنم. | 11 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من بخاطر افکار ناخوشایندی که بر خلاف میلم به ذهنم می آیند، ناراحت هستم. | 12 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من از دور انداختن چیزها اجتناب می کنم چون میترسم در اینده به آنها نیاز داشته باشم. | 13 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | بارها و بارها فلکۀ آب ، شیر گاز و کلید چراغ ها را بعد از آنکه همه را خاموش کردم ، کنترل می کنم. | 14 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | باید همه چیز را بر اساس روشی خاص مرتب شوند. | 15 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من احساس می کنم که شماره های بد و خوب وجود دارند. | 16 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من دستانم را بیشتر اوقات و در مدت زمان زیادی میشویم. | 17 |
4 | 3 | 2 | 1 | 0 | من اغلب افکاری نامناسب دارم که دوری کردن از آنها برای من دشوار است. | 18 |
طریقه نمره گذاری
پرسشنامه تجدید نظر شده وسواس فکری عملی (OCD-R؛ فوا و همکاران، 2002) که نسخه کوتاه شده پرسشنامه وسواس فکری عملی (OCI؛ فوا و همکاران، 1998)است، نشانه های وسواس را اندازه گیری می کند.این نسخه ضمن اینکه نمره کلی پرسشنامه را در اختیار شما قرار می دهد همچنین شامل شش خرده مقیاس نیز می باشد:1- شستو شو 2- وارسی کردن، 3- نظم دهی، 4- نگرانی، 5- احتکار کردن، 6- خنثی کردن(هاجکاک و همکاران، 2004).
برای نمره گذاری هر پاسخ باید بر اساس جدول 1 اقدام نمائید:
جدول.1.طریقه نمره گذاری
اصلاً در مورد من صدق نمی کند. | کمی در مورد من صدق می کند. | نه زیاد نه کم | در مورد من زیاد صدق می کند. | در مورد من بسیار زیاد صدق می کند. |
0 | 1 | 2 | 3 | 4 |
این پرسشنامه نمره گذاری وارونه ندارد.
برای بدست آوردن نمره کلی پرسشنامه باید نمرات هر آیتم را با هم جمع نمائید. دامنه نمرات بدست آمده با توجه به جدول بالا باید بین نمرات 0 تا 72 باشد. هر چند میانگین نمرات بدست آمده در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی 28 می باشد اما با این وجود نمره برش پیشنهاد شده برای نمونه شما 21 در نظر گرفته شده است. نمره بالاتر از نمره برش نشان دهنده احتمال حضور بیشتر نشانه های ocd در فرد می باشد(به نقل از فوا، 1998).
برای بدست آوردن خرده مقیاس های این پرسشنامه ضمن رعایت دستور نمره گذاری در جدول 1 ، از جدول 2 استفاده کنید:
جدول2.خرده مقیاس های پرسشنامه وسواس فکری و عملی
خرده مقیاس ها | آیتم ها | |
1 | شست و شو[2] | 5-11-17 |
2 | وارسی کردن[3] | 2-8-14 |
3 | نظم دهی[4] | 3-9-15 |
4 | وسواس [5] | 6-12-18 |
5 | احتکار کردن[6] | 1-7-13 |
6 | خنثی سازی ذهنی[7] | 4-10-16 |
به طور کلی تحقیقات روایی و پایایی مناسبی را برای نسخه کوتاه پرسشنامه 18 آیتمی وسواس فکری عملی گزارش کردند. شما می توانید مقالات مرتبط با روایی و پایایی این پرسشنامه را در انجمن روان بنیان دانلود نمائید.
شرحی دیگر بر پرسشنامه وسواس فکری عملی-18 آیتمی
OCD-R یک پرسشنامه 18 آیتمی است که از نسخه 84 آیتمی OCI(فوا و همکاران، 1998) برگرفته شده است. شرکت کنندگان میزان آشفتگی و ناراحتی خود را که به وسیله نشانه های OCD در یک ماه گذشته تجربه کرده اند بر روی مقیاس 5 گزینه ای 0(اصلاً) تا 4(بشدت یا بسیار زیاد) مشخص می نمایند. OCI-R شش عامل اختلال وسواس فکری عملی را ارزیابی می کند: 1- شست وشو ،2- وارسی کردن،3- نظم دهی،4- وسواس ، 5- احتکار کردن(برای ارزیابی این عامل می توانید )، 6- خنثی سازی ذهنی. هر یک از این عامل ها یا خرده مقیاس ها شامل سه آیتم این پرسشنامه می باشند.
Reference:
Foa, E.B., Huppert, J.D., Leiberg, S., Hajcak, G., Langner, R., et al. (2002). The Obsessive-Compulsive Inventory: Development and validation of a short version. Psychological Assessment,14, 485-496.
[1] . Obsessive–Compulsive Inventory—Revised (OCI-R(
[2] . Washing
[3] . Checking
[4] . Ordering
[5] . Obsessing
[6] . Hoarding
[7] . mental neutralizing